Wanneer, waarvoor?
Inleidende opmerking. Alleen herhaalde metingen van intervalvariabelen worden
besproken.
Between en within comparisons
"Gewone" ANOVA.
Het vergelijken van twee of meer groepsgemiddelden op één afhankelijke
variabele (between-subjects [BS] vergelijkingen).
Repeated measures ANOVA.
Twee of meer vergelijken (afhankelijke) variabele betekent voor slechts
één groep (Within-subjects [WS] vergelijkingen).
Mixed ANOVA.
Een mix van vergelijkingen tussen- en binnen onderwerpen.
Vier soorten situaties waarin we repeated measures toepassen:
1. Tijdreeksen.
Hoe verandert een variabele in de tijd (d.w.z. over verschillende
momenten in de tijd)?
Voorbeeld. Wordt IQ lager als we ouder worden? (longitudinaal)?
Situaties 2, 3 en 4 zijn niet-temporele processen.
2. Repeated measures experiment.
Dezelfde metingen voor dezelfde individuen onder verschillende
experimentele omstandigheden: individuele verschillen worden uit de fout
gehaald.
→ voordeel: elk individu speelt als zijn / haar eigen controle. → effectieve
manier om error te verminderen
Voorbeeld. Zijn de taakprestaties beter wanneer u met anderen werkt dan
wanneer u alleen werkt?
3. Gemeenschappelijke antwoordschaal (common measuring rod).
Niet-identieke maten, maar variabelen hebben een identieke
antwoordschaal. Hierdoor kan je de variabelen met elkaar vergelijken.
4. Paren of groepen.
Individuen komen in paren of groepen
→ observaties binnen paren (of groepen) zijn niet-onafhankelijk
→ schending van de aanname van onafhankelijkheid.
Voorbeelden:
- Paren. Zijn mannen meer tevreden met het huwelijk dan
echtgenotes?
- Groepen. Werken mensen harder in samenhangende groepen dan
in niet-samenhangende groepen?
Oplossing: Neem in plaats van individuen, paren of groepen als observatie-
eenheden (cases), en behandel individuen als herhaalde metingen binnen
elk geval.
WS- of BS-experiment?
Vaak volgt de keuze voor repeated measures direct uit de onderzoeksvraag
(situaties 1, 3 en 4).
Experiment (situatie 2): keuze tussen between-subjects (BS) en een within-
subjects (WS) benadering.
WS-voordeel:
Ultieme methode om errorvariatie te verwijderen
Elk individu wordt primair met zichzelf vergeleken.
Systematische individuele verschillen (hetzelfde in verschillende condities)
worden verwijderd van de error.
Meer statistische power voor repeated measures designs.
Voorbeeld: Rekenvaardigheid onder verschillende omstandigheden.
Vergelijken of een persoon het beter of slechter doet dan het eigen gemiddelde
over alle metingen.
Individuele verschillen worden grotendeels door fouten verwijderd
WS-nadelen:
Latency (of leer) effecten.
Relatief permanente effecten van eerdere metingen op latere metingen, bijv.
testeffecten (leren door een taak uit te voeren).
Neutraliseren door te compenseren (counterbalancing).
Carry-over effecten.
Meer tijdelijke effecten van eerdere metingen op latere metingen, bijv. pil B
toedienen terwijl pil A nog actief is.
Neutraliseren door voldoende tijd tussen metingen.
Univariate en multivariate benadering
Nulhypothese:
H0: µ1 = µ2 = ... = µp
Alle p variabelen gemiddelden zijn gelijk
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper IsaN99. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.