Nabaa Alnajafi
Colleges: Microbiologie en plaque
College 1: Basiskennis microbiologie
Microbiologie:
- microbiologie is de wetenschap van de micro-organismen, meer specifiek vooral de
bacterien, eencellige schimmels of wel gisten, (soms ook) schimmels, en virussen.
- microbiologen houden zich bezig met de studie van dergelijke micro-organismen. Daarbij
ligt het accent vooral op de studie van de biochemie (waar leven ze van?) en de ecologie
(hoe leven ze samen met hun omgeving)
- ziekteverwekkende micro-organismen worden vanouds vooral bestudeerd in de medische
(en veterinaire) microbiologie.
Types of microbes: micro-organisme
- fungi= schimmels ---kan groot—(eencellig= gisten)
- bacteriën – eencellig
- virussen – nog kleiner
- prokaryoten= protozoa= niet belangrijk
- algen= niet belangrijk
Verschillende typen micro-organismen en hun grootte:
• Fungi (schimmels) 2-300 µm
• Bacteriën 0,3-10 µm
• Virussen 0,01-0,25µm
• Protozoa
• Algen 15 µm (menselijke cel 15 pm)
Schimmels:
Eencellige: gisten voor bier en brood
Meercellige: paddenstoelen, zwammen
Saprofyten: afbrekers van plantaardige materiaal= schimmels, voor bomen afbreken
Symbiose: mineralen in ruil voor suikers= samenlevingsvormen
Parasieten: schadelijk voor de plant (iepen, kastanje)= schimmel baat bij maar de plant niet.
Fungi= medische term voor schimmels
Eukaryoten (cellen) Schimmels zijn eukaryoten, dat betekend dat zij wél een celkern hebben.
Hyfen (draden): schimmeldraden bestaan uit cellen, gescheiden door celwanden met porien
voor uitwisseling van cytoplasma
Voedselproductie (bier, brood)
Antibiotica (penicilline)
Genus: penicillium
- penicilline is een genus=schimmelsoort fungi is belangrijk voor de natuur en omgeving en
ook voor het produceren van voedsel en medicijnen
,Nabaa Alnajafi
- sommige soorten worden gebruikt om kaas te maken
- P camemberti, P staat voor penicillium
- P roqueforti
- P glaucum (gorgonzola)
Penicillium: is een soort schimmel die een belangrijke rol speelt/ invloed heeft op het milieu.
Sommige schimmels worden bijvoorbeeld gebruikt in het maken van kazen zoals:
camembert, roquefort of gorgonzola.
Sommige soorten penicillium produceren penicilline, wat gebruikt wordt in antibiotica,
penicilline zorgt ervoor dat de bacteriën in het lichaam gedood worden. -> Penicilline is
ontdekt door Alexander Fleming.
Antibiotica door schimmel= penicillin
Genus: Candida:
- Deze schimmel is bij vrijwel iedereen aanwezig als onschadelijke commensaal= werkt op
een normale manier samen in het lichaam, in mond, darm, vagina, en op de huid, en vormt
met bacteriën een zeker evenwicht.
- Kinderen bouwen natuurlijke weerstand op tegen deze schimmel: antischimmelwerking
van speeksel
- Bij verminderde weerstand (bij ziekte of langdurig antibiotica gebruik, roken, diabetes) kan
de schimmel overwicht krijgen op de bacteriën en ontstaan er een opportunistische infectie.
Dus: Bij een verminderde weerstand kan de schimmel de overhand krijgen op de bacteriën
en ontstaat er een opportunistische infectie (= infectie die kan optreden bij mensen met een
verminderde afweer). Er ontstaat dan een witte waas over de tong.
- candidiasis= op tong bij baby
- spruw bij babies
Bacteriën:
Prokaryoten= hebben geen kern of andere celorganellen met membranen
-1 chromosoom
-Plasmid (DNA) kunnen zich onafhankelijk reproduceren (verdubbelen)
-Celwand
-Slijmerig kapsel= niet allemaal
-Flagellen en pili= pili zijn kleine uitsteeksels, voor hechting. Flagel is een zweepstaart
Plasmid: klein, rond stukje DNA. 1 chromsoom en meerdere plasmiden
- kan onafhankelijk van het chromosomale DNA repliceren
- kan van de ene bacterie doorgegeven worden aan de andere bacterie
- eigenschappen die de ene bacterie een voordeel geeft boven de andere, bv. Antibiotica
resisitentie van bacteriën (geven eigenschappen door)
Flagellen voor beweging (zwemstaart)
Pili van belang voor kolonievorming (hechting)
,Nabaa Alnajafi
Vormen van bacterien:
- Spirilla: bewegelijk, spiraalvormig, heel dun. Bv. Borrelia burgdorferi veroorzaakt de ziekte
van lyme (tekenbeet)
Bacilli: gram+ of gram-
- gram- legionella veroorzaakt de veteranenziekte (Longziekte)
- gram+ soorten veroorzaken lepra en tuberculose
Coccen (bolletjes) : gram + of gram-
- gram- soorten veroorzaken gonorroe en meningitis
- gram+ soorten veroorzaken verschillende infecties
Tip: dus de meeste bacteriën maken je niet ziek alleen sommige.
Gram kleuring: kristalviolet:
Peptidoglycan (mureine) in de celwand
- kristalviolet wordt niet uitgespoeld: gram positief
- kristalviolet wordt uitgespoeld: gram negatief
Gram kleuring: kristalviolet kleuren op de bacteriën. Gram negatieve bacteriën worden roze,
de positieve paars. Uitspoelen. Gramnegatief wordt de kleurstof weggespoeld, wordt zacht
roze. De gram+ heeft een dikke celwand.
, Nabaa Alnajafi
Gram kleuring: Kleuring van peptidoglycan = in de celwand
- gram positief:
Dikke celwand 30-200 moleculen dik, 40-80% van het drooggewicht
- gram negatief: heeft een buitenmembraan voor de buitenkant voor de celwand
dunne celwand 1-3 moleculen=laagjes dik, 5-10% van het drooggewicht
celwand is omgeven door een buitenmembraan
lipopolysaccharide (LPS)= buitenmembraan is uniek voor gram- bacteriën
Endotoxine LPS: Lipoplolysacharide
- lipid A: toxische effecten= einde van het membraan
- antigen O: varieert sterk tussen verschillende bacteriestammen
Pathogeenherkenning door het immuunsysteem
Lipide A= taxische= koorts. Moet je weten!! Tentamen
Endotoxine LPS Het buitenmembraan van gram-negatieve bacteriën bevat een
peptidoglycaan laag. Deze laag is toxisch. Deze laag van LPS bestaat uit:
➔ Lipide A: deze is toxisch. (uitsteksel)
➔ Antigen O: hierdoor kan het pathogeen herkend worden door het immuunsysteem.
Antigen O varieert sterk tussen de verschillende bacteriestammen.
Toxinen:
- schadelijke stoffen voor het menselijk lichaam: kunnen leiden tot koorts, shock en dood
- endotoxinen= LPS
Buitenkant membraan van gram negatieve! bacteriën (LPS)
Veel van nodig om schadelijk te zijn
-exotoxinen
Worden actief geproduceerd en uitgescheiden door gram- en gram + bacterien
Weinig nodig voor grote gevolgen
Groei:
Binary fission= vermenigvuldigen
Exponentieel= keer twee/ splitsen
Generatietijd verschilt per bacteriesoort (groei tijd)
Varieert van 12 minuten tot 24 uur