Drie aspecten van motoriek
- Het bewegingsapparaat (spieren, botten, banden en gewrichten)
- Energie levering (voedsel en calorien)
- De neutrale sturing (motor control) (het brein)
4 belangrijke onderdelen van het brein
- De hersenstam
- Het binnenbrein
- Het buitenbrein: de hersenschors
- De kleine hersenen (cerebellum)
3 lagen in de hersenen
- Het archinivieau: ruggenmerg en hersenstam, onder meer van belang met arousal
(bewustzijn, wakkerheid) en andere vitale functies (ademhalen, hart regulatie),
reflexen en spiertonus, en coördinatieve patronen
- Het paleoniveau: basale kernen en limbisch systeem (binnenbrein), onder meer voor
emoties, routines, automatismen
- Het neonniveau: de hersenschors, onder meer voor cognitie, taal, situatief
bepalende en bewust gestuurde motoriek en sociaal aangepast gedrag
Het ruggenmerg bevat motoneuronen, die innerveren spieren. Iedere motoneuron
innerveert een groepje spiervezels. Motor-units. Er zijn veel kleine en relatief weinig grote
motor-units.
- Kleine motor-units hebben een lage drempel, gemakkelijk prikkelbaar en worden aan
het begin ingezet (leveren weinig kracht. Worden vooral ingezet bij acties die
nauwkeurigheid vereisen. (violist handen)
- Grote motor-units hebben een hogere prikkeldrempel, maar kunnen veel kracht
leveren en worden dus meer bij krachtinspanningen gebruikt, gewichtheffen
Size principle: toenemende aanspanning van de spier in de motor-units, meestal in een vaste
volgorde, verankerd op ruggenmergniveau, worden gerecruteerd (oproepen van nieuwe
krachten): eerst de kleine motor-units en pas later de grotere. De bedoeling van dit principe
is dat er altijd bij kracht nog nauwkeurigheid wordt gewaarborgd. > als er opeens veel kracht
wordt gevraagd geldt dit princiepe niet.
Plasticiteit in het ruggenmerg: neuronen en synapsen in het ruggenmerg kunnen van
eigenschappen veranderen.
Neuronen in de achterhoorn van het ruggenmerg ontvangen input vanuit het lichaam, is er
ergens weefselschade, dan kunnen deze neuronen gevoeliger worden.
Neuronen kunnen sensitisatie (gevoeliger) of habituatie (ongevoeliger) worden
,Fysiologie H5
Neuronen (cellen in het zenuwstelsel)
- Sensorisch
- Motorisch
- Schakelcellen
Schakelcellen verzorgen de afstemming tussen allerlei lichaamsfuncties in het lichaam,
doordat zij de verbinding zijn tussen sensorische en motorische cellen. Ze zorgen ook voor
afstemming tussen sensorische informatie en motorische informatie.
Gliacellen hebben een ondersteunende functie voor de werking van de neuronen. Ze
kunnen een isolatielaag vormen rondom de zenuwvezels, zuurstof en voedingsstoffen uit
capillairen doorvoeren naar de neuronen en schadelijke stoffen uit het bloed tegenhouden.
Natrium-kalium pomp
Om concentratie verschillen tussen intra en extracellulaire ruimte, zowel k+ als Na+ te
handhaven is er een pomp in het membraam. Deze pompt K+ terug de cel in en Na+ de cel
uit. Hij laat telkens 2 kaliumionen naar binnen en 3 natrium ionen naar buiten.
, Rustpotentiaal
- -70 mV
- concentratie K+ binnen de cel groter dan buiten de cel > K+
ionen lekken de cel uit > -85 mV
- concentratie Na+ buiten de cel groter dan in de cel > Na+ ionen
gaan de cel in
- doorlaatbaarheid membraan niet voor alle ionen gelijk > K+
makkelijker cel uit dan Na+ cel in > veel positieve ionen verlaten
de cel > som van lading is -70 mV
- concentratie verschil zou uiteindelijk ophouden > natrium-
kalium pomp zorgt ervoor dat dit concentratie verschil blijft
bestaan > pompt 2 K+ de cel in & 3 Na+ de cel uit > dit kost
energie
Potentiaalverandering
Perifere uiteinde van (bv) een sensorische neuron reageert op
prikkels met het openzetten van de Na+ kanalen > Na+ stroomt
de cel in > membraanpotentiaal word minder negatief
(depolarisatie) > de lading verplaatst zich naar het eerste stukje
van het axon (passieve voortgeleiding)(kost geen energie)
Actiepotentiaal
- langzame depolarisatie: Na+ stromen cel in > potentiaal klimt
op tot de drempelwaarde (-55 mV)
- snelle depolarisatie: drempelwaarde overschreven > natrium
doorlaatbaarheid neemt toe > Na+ ionen stromen naar binnen >
binnenzijde cel neemt toe tot max +30 mV > instroom Na+
neemt weer af
- repolarisatie: Na+ kanalen gaan dicht en de K+ kanalen gaan
open > K+ stroomt de cel uit > binnenzijde cel word weer
negatiever en bereikt rustpotentiaal (-70 mV)
- hyperpolarisatie: de K+ kanalen gaan dicht als het
rustpotentiaal is bereikt > de ionenconcentraties worden
genormaliseerd door de natrium-kalium pomp
Voortgeleiding van de actiepotentiaal over het neuron
Door het actiepotentiaal zijn de Na+ ionen de cel ingestroomd >
deze spreiden zich in de axon uit in de lengterichting > in het
naastgelegen gebied ontstaat langzame depolarisatie door de
positivering richting de drempelwaarde (-70 mV > -55 mV) >
hierdoor ontstaat er een actiepotentiaal is het naastgelegen
gebied (tegelijkertijd vind in het vorige gebied repolarisatie
plaatst waardoor deze weer langzaam negatief word)> hierdoor
beweegt het actiepotentiaal als een golf met snelheid van 2 m/s
> de natrium kalium pomp zorgt uiteindelijk dat de ionen
concentraties weer worden genormaliseerd (dit kost energie)
(actieve voor geleiding)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jarnovisser00. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,19. Je zit daarna nergens aan vast.