Samenvatting
samenvatting/leerdoelen geschiedenis
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Geschiedenis samenvatting van hoofdstuk 1 (eerste wereldoorlog) p1 t/m 4.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
1.2Europese grootmachten
Eind 19e eeuw namen spanningen tussen grote Europese landen toe door...
1. Nationalisme>> mensen waren trots op hun land, volk en cultuur en voelden zich
vaak beter dan de bewoners van andere landen.
2. Modern imperialisme>> In Azië en Afrika hadden Frankrijk en Groot-Brittannië
koloniën gesticht. Koloniën gaven aanzien en zorgden ook voor grondstoffen en
afzetmarkten.
3. De opkomst van Duitsland>> In de loop van de 19e eeuw gingen Duitse landen
meer samenwerken, onder de leiding van Pruisen. In 1870-1871 hadden de Duitsers
de oorlog tegen de Fransen gewonnen en riepen ze het Duitse keizerrijk uit. En
namen ze het Franse mijn- en industriegebied Elzas-Lotharingen in.
Het Duitse keizerrijk wilden graag koloniën hebben. (Vanaf 1890) Daarom eiste de Duitse keizer
Wilhelm II gebieden in Afrika en Azië op. Hij gaf ook de opdracht tot de bouw van een sterke vloot
om koloniën te veroveren en beschermen. Daarom begon Groot-Brittannië zijn oorlogsvloot uit te
breiden. Zo ontstond een wapenwedloop tussen Groot-Brittannië en Duitsland. In heel Europa
heerste een sfeer van militarisme>> Mensen zagen oorlog als een goede manier om conflicten
tussen landen op te lossen en waren trots op hun legers.
De Balkan
Rond 1900 ontstonden er in Zuidoost-Europa (Balkan) grote spanningen door nationalisme en de
verzwakking van het Ottomaanse Rijk.
Over de Ottomaanse overheersing waren veel volken op de Balkan (Grieken, Roemenen, Bulgaren,
Serviërs) ontevreden door de opkomst van het nationalisme. Zij wilden eigen staten, waardoor ze in
opstand kwamen tegen het Turkse bestuur. Omdat de Ottomaanse leiders de opstanden niet
konden onderdrukken, brokkelde het rijk af.
Rusland steunde de Serviërs en andere volken in hun onafhankelijkheidsstrijd en wilden zo hun
invloed op de Balkan vergroten.
Oostenrijk-Hongarije wilde hetzelfde en lijfde in 1908 het Balkanstaatje Bosnië in. Servië vond dat
Bosnië bij Servië hoorde, omdat daar veel inwoners Serviërs waren. De inname van Bosnië
vergrootte de spanning tussen Oostenrijk-Hongarije aan de ene kant en Servië en Rusland aan de
andere kant.
Rusland en Japan
Er ontstond een conflict tussen Rusland en het Japanse keizerrijk. Mantsjoerije, het noordoostelijke
deel van het Chinese keizerrijk, was rijk aan steenkool, en dus interessant voor Rusland, dat zijn
industrie wilde uitbreiden. Omdat rond 1900 China sterk verzwakt was, kreeg Rusland Mantsjoerije
in zijn greep en probeerde Rusland zijn invloed in Korea te vergroten.
, Japan wilde Mantsjoerije en Korea ook veroveren. Japan had zichzelf in de 17e eeuw beschermd
tegen koloniale overheersing door contact met westerlingen te beperken. Rond 1850 dwongen de
Amerikanen Japan tot meer openheid.
Japan kan alleen zelfstandig blijven als ze westerse technieken overnamen, een
eigen industrie opbouwden en hun leger moderniseerden.
Omdat Japan een koloniaal rijk wilde, was het vóór 1900 begonnen zijn invloed in Korea uit te
breiden.
In 1904 viel Japan de Russen in Mantsjoerije aan. Japan won op zee én op land, tijdens de grootste
veldslag uit de geschiedenis tot dan toe.
Bij de vrede van 1905 kon Japan Korea en een deel van Mantsjoerije inlijven. Belangrijker was dat
een Aziatisch land voor het eerst een machtig westers land had verslagen.
Bondgenootschappen
Veel Europese landen wilden zich beschermen tegen een mogelijke oorlog en sloten
bondgenootschappen.
In 1882 spraken Duitsland en Oostenrijk-Hongarije af om elkaar te steunen bij een oorlog. Andere
Europese landen voelden zich hierdoor bedreigd, vooral omdat Duitsland een sterk leger had.
Daarom sloten in 1904 Groot-Brittannië en Frankrijk een eigen bondgenootschap.
In 1907 sloot Rusland zich aan bij het Frans-Britse bondgenootschap vanwege de gespannen
verhouding met Oostenrijk-Hongarije.
Europa was verdeeld in twee vijandige kampen. Dat zorgde voor een gevaarlijke situatie>> als één
land werd aangevallen, zou er direct een grote Europese oorlog ontstaan.
1.3
Het begin van de oorlog
In 1914 was er een gespannen sfeer ontstaan in Europa door...
De aanleiding van de Eerste Wereldoorlog>> 28 juni 1914 werden de kroonprins
van Oostenrijk-Hongarije en zijn echtgenote in de Bosnische hoofdstad Sarajevo
doodgeschoten door een Bosnische Serviër, die wraak nam voor de inname van
Bosnië door Oostenrijk-Hongarije in 1908.
Oostenrijk-Hongarije gaf de schuld van de moord aan Servië en verklaarde dat land op 28 juli de
oorlog. Oostenrijk-Hongarije werd gesteund door Duitsland en Servië door Rusland.
De bondgenoten in het centrum van Europa vormden de centralen (Duitsland, Oostenrijk-Hongarije,
het Ottomaanse Rijk). Zij vochten tegen de geallieerden (Groot-Brittannië, Frankrijk en Rusland).
Deze oorlog groeide uit tot de Eerste Wereldoorlog. Deze oorlog vond plaats op allerlei plekken in
Europa. Ook in Afrika en het Midden-Oosten werd gevochten. Sommige landen zetten troepen uit
hun koloniën in. Nederland deed niet mee aan de Eerste Wereldoorlog.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper stuviastrijders. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,29. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 85443 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen