De mens 1
Hc 1
Fysiologie: leer van de normale werking van het lichaam.
Biochemie: leer van de chemische processen in het levende organisme.
Basis fysiologie
Wat is leven?
▪ Het vermogen zich door stofwisseling in stand houden onder veranderende
omstandigheden
▪ Het vermogen tot voortplanting
Basis chemie
▪ Organismen worden gevormd door cellen
▪ Cellen worden gevormd door moleculen
▪ Moleculen worden gevormd door atomen
▪ Atomen worden gevormd door subatomaire deeltjes
Atomen
Protonen +
Electronen –
Neutronen
1e schil: wil 2 elektronen
2e schil: wil 8 elektronen
3e schil: wil 8 elektronen
Edelgasconfiguratie: volmaken van de ringen (schillen)
Ionen: elektrisch geladen atoom
Bindingen
Koolstof atoom -> methaan (CH4)
Sterke verbinding, zorgt ervoor dat moleculen altijd bij elkaar blijven zitten en die structuur
moeilijk te doorbreken is.
Verschillende bindingen
Chemische binding (sterke bindingen (tussen atomen)):
- Covalente binding (delen van elektronen)
Bijv. bij zuurstof, water, glucose
- Ionbinding (elektron uitgeleend of lenen)
Bijv. bij natirum, canium, calcium
Intermoleculaire krachten (moleculen die elkaar aantrekken en
afstoten)
, - Waterstofbruggen: (stippellijntjes): aantrekken van zuurstof en waterstofatomen
(naar elkaar toe). Positief gepolariseerde binding en elektronegatief atoom trekken
elkaar aan.
Intermoleculair en intramoleculair
- Van der Waals krachten: zegt iets over de grootte van het molecuul. Hoe groter de
moleculen hoe groter de Van der Waals kracht, hoe liever ze naar elkaar toe willen
bewegen (grote moleculen trekken elkaar aan).
- Hydrofoob gedrag: (slecht oplosbaar in water, goed oplosbaar in vet) hebben een
aantrekkingskracht op elkaar.
Apolaire moleculen
Oxidatie: afgeven elektronen (elektronen donor)
Reductie: opnemen elektronen (elektronen acceptor)
Beide in 1: redoxreactie
De 6 voedingsstoffen
1. Koolhydraten (suikers)
2. Vitaminen
3. Mineralen
4. Eiwitten
5. Vetten
6. Water
(kinderen willen meer vlees en vis)
Organisch vs. Anorganisch
Organische moleculen Anorganische moleculen
Groot van formaat Klein van formaat
Energierijk Energiearm
Organismen Levenloze en levende natuur
Altijd de atomen: C, H, O Kunnen alle soorten atomen hebben
Vaak ook: N,S, P
Koolstofskelet Geen koolstofskelet
- Hoe groter het molecuul hoe energierijker (meer verbindingen). In iedere verbinding
ligt wel iets van energie opgeslagen, bij het verbreken van verbindingen komt energie
vrij.
Levend vs. Niet-levend
Heeft te maken met de structuurformule en of het in staat is zichzelf te vernieuwen.
Nylon, opgebouwd uit moleculen met de molecuulformule:
Celmembraan, o.a. opgebouwd uit moleculen met de molecuulformule:
, Herstelvermogen: Voortdurende ‘turnover’ door energie (er komt energie vrij en er wordt
energie opgeslagen).
- Belangrijk kenmerk voor een levend organisme
Waar komt deze energie vandaan?
- Verschillende chemische processen in het lichaam -> overdracht/vrijmaken van
opgeslagen energie
- Bij mensen door het eten van voedsel (plantaardig voedsel en dierlijk voedsel)
Algemene functies van voedingsstoffen
▪ Bouwstoffen (weefsel herstellen of extra aanmaken)
▪ Brandstoffen (energierijke bindingen afbreken waardoor weer energie vrijkomt)
▪ Reservestoffen (opslaan voor een later moment)
▪ Beschermende stoffen (tegen temperatuur of bepaalde indringers (bijv. virussen en
bacteriën)
Koolhydraten
- Ringvormige moleculen
- Brandstof (belangrijkste functie)
- Aanmaak belangrijke organische verbinding (DNA, RNA)
- Opgebouwd uit C, H, O (1-2-1)
- Glucose, fructose (C6H12O6)
Monosachariden (1 molecuul) -> polysachariden (meer dan 10 (glucose) moleculen
aan elkaar gekoppeld)
Monosacharide: we beschouwen iets als een monosacharide als het enerzijds de
eigenschappen van een sacharide heeft en anderzijds niet op te knippen is in een nog
eenvoudiger koolhydraat.
Lipiden
- Niet in water oplosbaar
- Functie:
Brandstof
Energiereserves
Bouwstof
Oplosmiddel
Isolatie
- Glycerol en vetzuren
Vetzuren kunnen worden gebruikt voor de
energieleverantie
Verzadigde vetzuren en onverzadigde vetten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisaohb. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,98. Je zit daarna nergens aan vast.