Verpleegkunde – Kinderverpleegkunde
1. Zieke zuigelingen
Literatuur:
Specialistische kinderverpleegkunde – H2.5.1.7 – copyrighted content
Leerboek kinderverpleegkunde – H4.3.4 + H5.2.7 – copyrighted content
Afnemen materiaal voor diagnostiek
Urine
Feces
Bloed (bloedglucose, PKU/CHT etc.)
Uitstrijkje (keel, neus, nasopharynx, oog, oor, wond, huid, peritoneum,
vagina, rectum)
Liquor
Veiligheid
Veilige omgeving
Complexiteit van zorg
Hygiëne
Pijn scoren bij zuigelingen
Beoordelen op basis van:
- Fysiologische parameters (temperatuur, hartslag etc.)
- Observeren van gedrag
Enkele pijnmeetinstrumenten
FLACC – faces, legs, activity, cry, consolability
Comfort gedragsschaal
NIPS = neonatal infant pain scale
Leeftijd Pijnmeetinstrument
0-1 jaar Comfort NEO score
Neonatal infant pain scale (NIPS)
1-7 jaar Comfort-B
FLACC
7+ VAS en numerieke schalen
Kinderen met een cognitieve FLACC
beperking
Pijnmeting wordt gedaan om:
Pijn vroegtijdig te kunnen signaleren
De ernst van de pijn te kunnen beoordelen
Het effect van de pijnbehandeling te kunnen evalueren
Pijnscores hebben een afkappunt – dit is de grens waarop de patiënt zoveel pijn
heeft dat er behandeling van de pijn moet plaatsvinden.
,Zelfrapportage – de schaal moet worden gebruikt in combinatie met de impressie
van de ouders en de observaties van de verpleegkundige. Het is belangrijk dat de
meting met geregelde intervallen herhaald wordt.
Bij kinderen van 4-7 jaar wordt de gezichtjesschaal gehanteerd. De Faces Pain
Scale (FPSR) is een instrument voor zelfrapportage, speciaal voor kinderen. De
schaal is bedoeld voor jongere kinderen, maar kan ook door oudere kinderen
worden gebruikt.
Gezinsgerichte zorg
Kraamafdeling met ouder-kind
Moeder-kindzorg
Komt steeds meer los van de kinderafdeling
Ouderparticipatie bij zuigelingen
Preventie: excessief huilgedrag
Ouders anticiperend voorlichten
Vermoeidheidssignalen leren herkennen:
- Bleek worden
- Afwenden/wegkijken
- Drukker worden
- Jengelen
- Gapen
- In ogen wrijven
Advies
Ouders erkennen, steunen en geruststellen
Benadering baby:
- Eenduidigheid
- Wakker naar bed
- Rugligging
- Bed laag opgemaakt
- Voeden na ontwaken
- Prikkelreductie
- Regelmaat/voorspelbaarheid
Veilig inbakeren
De doeken moeten sluiten van nek tot en met voeten
Er mogen geen voeten uitsteken
Er mag geen arm kunnen worden uitgewurmd
De deken dient voldoende groot te zijn
De deken dient voldoende hoog en voldoende ver ondergestopt te worden
De matras dient passend te zijn, zodat de ondergestopte deken goed blijft
zitten
De inbakerdoeken moeten van 100% (eenzijdig geruwd) katoen zijn
,Contra indicaties inbakeren
Verschijnselen van mogelijke heupdysplasie
Aangetoonde of behandelde heupdysplasie
Koorts
De eerste 24 uur na een vaccinatie
Ernstige luchtweginfecties
Structurele zuigelingscoliose
Houding en beweging
Een prematuur heeft nadat hij geboren is een voorkeurshouding. Dat kan,
wanneer het een jong prematuur betreft, een heel open houding zijn, waarbij
zowel armen als benen wijduit liggen. Een wat oudere prematuur (vanaf 35/36
weken) zal eerder in een foetus houding liggen, omdat hij in de baarmoeder al
minder ruimte had om te bewegen.
De à terme pasgeborene heeft ook meer bewegingservaring opgedaan. De
bewegingen in het vruchtwater zijn makkelijker dan die tegen de zwaartekracht
in en door het bewegen van de moeder heeft het kind heel wat stimulaties
meegemaakt.
Vanaf 35 weken zal de prematuur motorisch meer op een à terme pasgeborene
gaan lijken. Verschillen:
Verschil in de tonus (basisspanning van de spieren).
- De oprichtingsreacties van de ex-prematuur zijn minder krachtig en
kunnen minder lang aangehouden worden.
- De halsspieren zijn nog erg hypotoon, de nekspieren zijn vrij sterk
De bewegingen zijn meer gevarieerd, ruimer en met actievere
rompbewegingen.
- De à terme zal meer beperkt zijn door de hogere buigtonus.
- De prematuur geborene is snel moe, de spiercontracties zijn zwak en hij
heeft nog weinig uithoudingsvermogen.
De ex-prematuur is geagiteerder, sneller geïrriteerd en minder aandachtig.
- Prematuren vertonen veel strekking, hebben een erg beweeglijke romp
en zijn snel geïrriteerd, dit maakt het er niet makkelijker op om de
eerste belangrijke motorische vaardigheden te verwerven.
NIDCAP – Newborn Individualized Developmental Care and Assessment Program
Doel:
- Het verminderen van stress bij het kind
- Het bevorderen van de ontwikkeling van het kind
- Het bevorderen van de band (hechting) tussen ouders en kind
Verpleegkundige interventies bij ontwikkelingsgerichte zorg/NIDCAP:
Het observeren van gedrag van de pasgeborene
Bekijken wanneer er stress is en hoe dit komt
Rekening houden met draagkracht en herstelmogelijkheden van de
pasgeborene bij handelingen
Observaties en zorgplan worden met de ouders doorgenomen
, Licht en geluid
Een te vroeg geboren kind heeft al gauw last van de hoeveelheid licht en geluid
op de afdeling. Dempen van licht en een deken/hoes over de couveuse kunnen
de stress van het kind verminderen.
Houding
In de baarmoeder ligt het kind in de foetale houding: gebogen rug, waarbij ook de
armpjes en beentjes opgevouwen zijn. In de couveuse kan men dit nabootsen
door een nestje te maken met behulp van een zachte onderlaag en steunende
materialen om het kind heen (snuggle).
Slaap- en waakritme
Pasgeborenen hebben een eigen ritme van slapen en wakker zijn. Perioden van
diepe slaap duren meestal maar enkele minuten, waarna de pasgeborene weer in
een lichtere slaap komt of wakker wordt. Als het kind te vroeg geboren is, blijft dit
ritme geruime tijd bestaan. Voor rijping van de hersenen is diepe slaap
essentieel.
Clusteren van verpleegkundige handelingen
Observatie kan de kinderverpleegkundige helpen om te bepalen welke
handelingen achter elkaar uitgevoerd kunnen worden, om het kind zo min
mogelijk te belasten.
Ontwikkelingsgerichte zorg
zorg die uitgaat van de behoefte van het kind.
Kangoeroeën
contact van blote huid op blote huid – het kind ligt op de borst van een van de
ouders.
Fysiotherapie
Bobath
- Er wordt gezorgd dat het kind niet nog meer verkeerde en ingewikkelde
bewegingen leert.
- De pasgeborene leert zich te ontspannen en daarna worden hem
normale bewegingen geleerd. Na enige tijd is de pasgeborene de
verkeerde bewegingen vergeten.
Vojta
- Oefenen – leren wat een goede houding is.