Samenvatting
Samenvatting Periode 6 - Casus 3, week 7-8 (theorie en praktijk!)
- Vak
- Periode 6
- Instelling
- Hogeschool Leiden (HSL)
Uitgewerkte BOK van casus 3 = week 7 8 (alle theorie en praktijk inbegrepen!) Kleine 160 bladzijden
[Meer zien]Voorbeeld 8 van de 163 pagina's
Voorbeeld 8 van de 163 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
4 beoordelingen
Door: tom-mali • 4 jaar geleden
Door: lucbey • 5 jaar geleden
Door: tessmartinebakker • 5 jaar geleden
Door: enzohoogenraat • 7 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Jolijn Brummelkamp 1Jaar 2 – Periode 6 (Overbelasting OE)
Fysiotherapeutisch handelen bij klachten als gevolg van overbelasting
Jolijn Brummelkamp
Casus 3: ‘Overbelastingsklachten van de onderste extremiteit’
Auteur: Jolijn Brummelkamp
Plaats: Haarlem
Datum: Periode 6
Organisatie: Hogeschool Leiden
Fysiotherapie, Jaar 2 – Periode 6 Casus 3, Overbelastingsklachten onderste extr
,Jolijn Brummelkamp 2
Inhoudsopgave
Inhoudsopgave ................................................................................................................................... 2
Pathologie ............................................................................................................................................ 5
Tendinose in het algemeen ...................................................................................................................... 6
Liesklachten................................................................................................................................................. 10
Achillespeesklachten ................................................................................................................................ 13
Anterior kneepain ..................................................................................................................................... 15
Hielspoor – fasciitis plantaris ................................................................................................................ 17
Patellofemorale pijn syndroom (PFPS) .............................................................................................. 19
Mediaal Tibiaal Stress Syndroom (MTSS) ......................................................................................... 22
Tendopathieen van heupspieren ......................................................................................................... 25
Rectus femoris tendinopathie .......................................................................................... 25
Bursitiden rondom heup ......................................................................................................................... 26
Tractus iliotibialis ..................................................................................................................................... 27
DTF en screening bij overbelastingsklachten van de onderste extremiteit................ 28
Normaal beloop en patroon bij overbelastingsklachten van de onderste extremiteit ...... 29
Rode vlaggen bij overbelastingsklachten van de onderste extremiteit .................................. 31
Pluis/niet-pluis bij klachten onderste extremiteit ........................................................................ 32
Communicatie met andere zorgverleners ......................................................................................... 32
In kaart brengen gezondheidsprobleem bij overbelastingsklachten van de onderste
extremiteit (anamnese) ................................................................................................................ 33
Sportanamnese gericht op persoonsfacoren en externe (sportgerelateerde) factoren ... 34
In kaart brengen van belemmerende factoren voor herstel bij
overbelastingsklachten van de onderste extremiteit ......................................................... 35
Sportspecifieke factoren bij overbelastingsklachten van pezen, spieren en botten .......... 36
Persoonsfactoren bij overbelastingsklachten ................................................................................. 36
Sportgerelateerde persoonsfactoren .................................................................................................. 36
Patiëntprofielen bij overbelastingsklachten .................................................................................... 36
Stress en arousal ........................................................................................................................................ 37
Sensitisatie ................................................................................................................................................... 41
In kaart brengen gezondheidsprobleem bij overbelastingsklachten van de onderste
extremiteit (lichamelijk onderzoek) ........................................................................................ 45
VT 7.4 – Diagnostische vaardigheden voet, enkel, knie..................................................... 46
VT 8.4 – Testen en meten heup, bovenbeen en knie .......................................................... 53
Coördinatiestoornissen ........................................................................................................................... 56
Spiertesten (lengte- en krachttesten) – VT 7.4 en VT 8.4 ............................................................. 57
Testen spierlengte onderbeen-, bovenbeenspieren (m. Quadriceps femoris, hamstrings,
m. Triceps surae) ............................................................................................................. 57
Testen spierkracht voet- en onderbeenspieren (herhaling, met extra aandacht voor
specifieke testen tendinosen en bursitiden)..................................................................... 68
Testen van kniebanden en menisci – VT 8.4 ..................................................................................... 73
Provocatietesten patello-femorale gewricht – VT 7.4 ................................................................... 78
Provocatietesten patella .................................................................................................. 78
Disbalans agonist-antagonist ................................................................................................................ 81
Verstoorde articulaire mobiliteit – VT 7.4 en VT 8.4 ..................................................................... 82
Testen van articulaire bewegingen patella-femorale gewricht ....................................... 82
Fysiotherapie, Jaar 2 – Periode 6 Casus 3, Overbelastingsklachten onderste extr
,Jolijn Brummelkamp 3
Testen van articulaire bewegingen tibio-femorale gewricht ........................................... 83
Palperen musculatuur en bandapparaat voet en onderbeen ............................................ 84
Testen van articulaire bewegingen onderste en bovenste spronggewricht ..................... 84
Testen van articulaire bewegingen van MTP, PIP en DIP gewrichten van de voet
(nadruk op hallux) ........................................................................................................... 85
Ganganalyse (gaan en hardlopen) – VT 7.4 ....................................................................................... 88
Klinimetrie......................................................................................................................................... 91
HC 6.6 – Klinisch redeneren op basis van testresultaten .................................................... 94
Meetinstrumenten/vragenlijsten: .................................................................................................... 102
Microfet......................................................................................................................... 102
Goniometrie .................................................................................................................. 102
Lysholm Knee Scoring Scale ........................................................................................ 103
Tegner score .................................................................................................................. 105
Kujala-index.................................................................................................................. 107
Western Ontario and McMaster Universities Osteoarthritis Index (WOMAC) ........... 109
Formuleren fysiotherapeutische diagnose en verslaglegging ...................................... 114
RPS-formulier .......................................................................................................................................... 114
EPD ............................................................................................................................................................... 114
Informeren/adviseren bij overbelastingsklachten van de onderste extremiteit .. 115
Prognose .................................................................................................................................................... 116
Algehele belastbaarheid ....................................................................................................................... 116
Preventie ................................................................................................................................................... 116
Groepsvoorlichting ................................................................................................................................ 116
Adequaat begeleiden: adviseren m.b.t. houding en beweging ................................................ 117
Groepstraining ......................................................................................................................................... 117
Therapie bij overbelastingsklachten van de onderste extremiteit ............................. 118
Opstellen behandelplan........................................................................................................................ 119
Therapie bij pathologie van tendinose in het algemeen ........................................................... 120
Oefenen en sturen in de vorm van excentrisch oefenen ........................................................... 122
VT 8.5 – Oefenen en sturen onderste extremiteit ............................................................. 122
Oefenen en sturen spierfunctieverbetering: (Excentrisch oefenen bij tendinose) ........ 125
McConnell oefeningen bij PFPS................................................................................... 126
Rekken van relevante spiergroepen .............................................................................. 126
ESWT bij tendinose en MTSS ............................................................................................................... 132
Massage bij AchillesPees-klachten – VT 7.5 ................................................................................... 133
Effleurages en petrissages gericht op ontspanning van bovenbeenmusculatuur à
Fricties van patellapees op spier-peesovergang, pees en peesaanhechting................... 134
Effleurages en petrissages gericht op ontspanning van kuitmusculatuur à Fricties
kuitmusculatuur op spier-peesovergang, pees en peesaanhechting. ............................ 134
Effleurages en petrissages gericht op ontspanning van intrinsieke voetzoolmusculatuur
à Fricties van de aanhechting fascia plantaris............................................................. 134
Ultrageluid bij tendinose ..................................................................................................................... 139
VT 6.4 – Ultrageluid uitleg en de toepassing van het apparaat ........................................ 139
Toepassen van het uitvoeringsprotocol UG op een mede student. ............................... 142
Het aanpassen van de dosering tot gevoelswaarde onder de pijngrens. ....................... 144
Toepassen UG bij tendinosen AP, patellapees en hielspoor ......................................... 146
Tapen en bandageren bij overbelastingsklachten van de knie volgens McConnel bij RPCP
– VT 7.5 ....................................................................................................................................................... 147
Patella Glide .................................................................................................................. 147
Fysiotherapie, Jaar 2 – Periode 6 Casus 3, Overbelastingsklachten onderste extr
,Jolijn Brummelkamp 4
Patella laterale-mediale tilt ........................................................................................... 148
Patella posteriore-inferiore tilt ...................................................................................... 149
Patella rotatie ................................................................................................................ 150
McConnel oefenprogramma Voor RPCP met de juiste opbouw hierin – VT 7.5 ................ 151
Vergroten algehele belastbaarheid .................................................................................................. 153
Evalueren en bijstellen behandelplan ................................................................................... 154
Therapietrouw ......................................................................................................................................... 155
Confronteren ............................................................................................................................................ 155
Klinimetrie bij overbelastingsklachten van de onderste extremiteit .................................. 156
Interpreteren ........................................................................................................................................... 156
Verantwoording ...................................................................................................................................... 156
Verslaggeven naar verwijzers ............................................................................................................ 156
Overige informatie: CGO Casus 3 ............................................................................................. 157
Fysiotherapie, Jaar 2 – Periode 6 Casus 3, Overbelastingsklachten onderste extr
,Jolijn Brummelkamp 5
Pathologie
Tendinose in het algemeen
Liesklachten
Achillespeesklachten
Anterior kneepain
Hielspoor
Patellofemorale pijn syndroom
MTSS
Tendopathieen van heupspieren
Bursitiden rondom heup
Tractus iliotibialis
http://www.sportgeneeskunde.com/richtlijnen-vsg à evt voor extra info
Fysiotherapie, Jaar 2 – Periode 6 Casus 3, Overbelastingsklachten onderste extr
,Jolijn Brummelkamp 6
Tendinose in het algemeen
Etiologie / Fysiologie
Een peesontsteking of tendinose is een aandoening waarbij er sprake is van veelal langdurige
overbelasting van een pees, waardoor deze geïrriteerd raakt. Het gaat dus om een irritatie door
overbelasting en niet om een echte ontsteking. Pijn tijdens belasting is bij deze aandoening de
kenmerkende klacht.
Een groot nadeel van pezen is echter dat ze relatief minder doorbloed zijn dan spieren. Daardoor zijn
pezen gevoelig voor overbelasting en is het herstel bij overbelasting vaak trager dan bij bijvoorbeeld
spieren. Peesoverbelastingen komen regelmatig voor in de schouder, elleboog, rond de heup en knie
en in de achillespees.
Er is vaak een verdikking van de holle pees, terwijl er geen ontstekingsreactie met ontstekingscellen
aantoonbaar is. De peesverdikking wordt verklaard door:
• Een vermeerdering van de bloedvaten in de pees (neovascularisatie)
• Een groter aantal vrije zenuwuiteinden ter plaatse;
• Extra productie van sterk waterbindende proteoglycanen;
• Ongerichte depositie van type-III-collageen;
• Afgenomen dichtheid van collageen type I.
Komt voor bij de volgende sporten:
• Topsporten (omdat ze veel trainen)
• Mensen die bijna nooit wat doen
Behalve (duur) sporters (vooral tussen 35 en 55 jaar) kunnen ook personen die een zittend leven
leiden last hebben van deze chronissche aandoening. Rust, ontstekingsremmers,
corticosteroïdeninjecties, respectievelijk gips hebben geen helend effect. Dit is fysiologische gezien
begrijpelijk, aangezien de functionele stimulus voor tenoblasten (fibroblasten in de pees) een
rekprikkel op het peescollageen is. Corticosteroïden belemmeren de reparatie zelfs doordat ze
fibroblasten remmen. De consensus is dat de peesaandoening med ehet gevolg kan zijn van gebrek
aan krachtige spiercontracties van de kuit. Alfredson heeft succesvol onderzoek gedaan naar de relatie
tussen excentrische contracties als therapie en vermindering van de neovascularisatie en verbetering
van de peesstructuur. Een analoge behandeling is toepasbaar bij peesproblematiek in andere regio’s,
zoals de pezen die betrokken zijn bij een tenniselleboog, bij een jumper’s knee en bij de pezen van de
rotator cuff.
Oorzaken:
• Foute stand van de voet. Platvoeten, doorgezakte voet, beenlengteverschil.
• Bewegingsbeperking van de enkel.
• Onvoldoende demping van zool en hak, in relatie tot de ondergrond.
• Doortrainen ondanks klachten in een beginstadium.
• Instabiliteit van de enkels waardoor de pees meer kracht moet zetten dan nodig.
• Overbelasting door teveel sporten, te zware trainingsopbouw, onregelmatig sporten.
• Knellende schoen tegen de pees.
• Te hoog lichaamsgewicht waardoor er relatief te grote krachten worden gezet op de pees.
• Te zwakke spieren.
• Te harde ondergrond.
• Gebruik van Fluorchinolonen (bactericide breedspectrum-antibiotica) kan leiden tot
peesontstekingen en zelfs peesrupturen. Bij gebruik van deze middelen is intensieve
fysiotherapie gecontraïndiceerd.
Fysiotherapie, Jaar 2 – Periode 6 Casus 3, Overbelastingsklachten onderste extr
,Jolijn Brummelkamp 7
Symptomen
• Pijn bij het aanspannen van de spier
o Erg rekkend gevoel wanneer spier op lengte komt
• Pijn tijdens belasting (=meest kenmerkende klacht)
• pijnvrij in rust
Peesproblemen kennen ruwweg 5 stadia. Het kan zijn dat niet alle stadia doorlopen worden.
1. Er is pijn, stijfheid en vermoeidheid na het sporten of het bewegen die een paar uur duurt.
2. Bij het begin van het sporten is er even pijn, maar die verdwijnt weer als er even doorgesport
is. Even later komt de pijn weer terug. De napijn duurt nu langer, tot de andere dag.
3. De pijn is tijdens het sporten aanwezig en blijft dag en nacht. Alleen langdurige rust heeft
invloed op deze pijn.
4. De pijn is nu zo hevig dat het sporten er niet goed mogelijk door is.
5. Er is veel pijn, ook als er niet belast wordt. Zelfs een langdurige rust heeft geen invloed meer
op de pijn.
Testen
• Krachttesten (geeft pijn)
• Coördinatie (is lastig)
• Spierlengtetesten
Tendinitis
Tendinitis is een acute of chronische ontsteking van peesweefsel, die vaak ontstaat door herhaalde
overbelasting. Een tendinitis van de achtillespees bijvoorbeeld is meestal het gevolg van niet volledig
genezen kleine scheurtjes in het peesweefsel, ontstaan door overrekking. De lokale verzwakking het
het peesweefsel kan bij een chronische ontsteking uiteindelijk leiden tot een ruptuur van de
achillespees. Indien de lokale irritatie van peesweefsel zich uitbreidt naar het peritendineum, heeft dit
een belangrijke consequentie voor de behandeling: de fysiothapeutische behandeling voor een
tendinitis en een peritendinitis zijn namelijk verschillend.
Wanneer irritatie ontstaan ter plaatse van de peesaanhechting aan het bot, wordt gesproken van een
tendoperiostose. Bekende voorkeursplaatsen zijn:
• de aanhechtingen van de adductoren aan het bekken (adductorentendinitis of ‘liesblessure’)
• de aanhechtingen van de oppervlakkige dorsale armspieren op de laterale respectievelijk de
mediale epicondyl van de humerus (epicondylitis lateralis of tenniselleboog en epicondylitis
medialis of golferselleboog).
Bij een tendovagninitis is de synoviale peesschede aangedaan. Door RA treedt vaak zwelling op van de
buig- en strekpeesscheden rond het polsgewricht. Omdat een chronische peesonsteking kan leiden tot
peesrupturen wordt door medicatie en operatieve verwijdering van de afwijkende synovia de
tendovaginitis bestreden. Een tendovaginitis kan ook worden veroorzaakt door een lokale bacteriële
ontsteking, bijv na een prikverwonding van een van de vingers. Omdat de peesscheden van de vingers
proximaal in de handpalm onderling zijn verbonden, kan een lokale tendovaginitis zich snel uitbreiden
over de gehele hand.
Fysiotherapie, Jaar 2 – Periode 6 Casus 3, Overbelastingsklachten onderste extr
, Jolijn Brummelkamp 8
Hoe wordt een peesontsteking / tendinose behandeld?
• Relatieve rust
Wanneer de normale belasting niet meer mogelijk is, dient 1-3 weken relatieve rust genomen
te worden. In deze weken dient zoveel mogelijk bewogen te worden zonder dat belastingspijn
optreedt. Uw fysiotherapeut zal u hiervoor 1 of 2 oefeningen geven, die u ook thuis kunt
uitvoeren. Soms kan een hulpmiddel zoals hakverhoging of met krukken lopen zinvol zijn om
de belasting in die tijd te reduceren.
Bij lichtere tendinose klachten kan op het oude niveau verder belast/getraind worden.
• Doorbloedingverbetering
Indien nodig kan de fysiotherapeut kortdurend specifieke behandelmethoden toepassen om
de doorbloeding van de pees te verbeteren. Hiervoor zijn massagetechnieken, in het bijzonder
dwarse frictie soms geschikt. Daarnaast kan eventueel gedurende een beperkte periode
gewerkt worden met stroomvormen of ultrageluid behandeling.
Naast de lokale behandeling kan het soms ook belangrijk zijn om in het gebied van nek-rug
specifiek te behandelen. Zeker wanneer peesklachten beiderzijds in meer of mindere mate
aanwezig zijn is dit belangrijk.
• Rekken
Middels doelgerichte rekoefeningen kan de spier/pees gerekt worden. Hierdoor wordt de
spanning in de pees gereduceerd en de doorbloeding geoptimaliseerd.
• Coördinatie
Als er aanwijzingen zijn dat de klachten mogelijk mede veroorzaakt worden door een niet
optimaal bewegingspatroon en/of een niet optimale houding en/of te hoge onnodige
spierspanning, dan kunnen er door uw fysiotherapeut specifieke oefeningen en training
gegeven worden om de houding, coördinatie en/of spierspanning te verbeteren.
• Aanpassing van de belasting
In uw werk- en/of privé situatie komt er, door de activiteiten die u verricht, een bepaalde
hoeveelheid belasting op uw pees. Indien er sprake is van specifieke belastingen die het
herstel van de blessure in de weg kunnen staan of herhaling van de klacht kunnen veroorzaken,
is het soms goed om die belasting specifiek te verlagen. Dit bepaalt u in goed overleg met uw
fysiotherapeut.
• Versterking/Kracht
Na de eerste periode van relatieve rust wordt via een gericht trainingsprogramma de
belastbaarheid van de pees weer opgebouwd. Tijdens de trainingsopbouw wordt veelal
gewerkt in de pijnzone. Door op een juiste manier in deze pijnzone te trainen wordt na een
periode van meer klachten vaak waargenomen dat de klachten duidelijk gaan afnemen en de
klacht onder controle gebracht wordt. Om zo snel mogelijk een optimaal resultaat te bereiken,
is het uiteraard van groot belang om enerzijds voldoende belasting op de pees te zetten, maar
anderzijds de pees niet te overbelasten waardoor de blessure terugkeert. Het is dus van
belang om naast de training in de fysiotherapiepraktijk, ook thuis op een goede manier om te
gaan met de mate van belasting op de pees!
De totale duur van de behandeling bij een tendinose is sterk afhankelijk van de mate van klachten en
welke pees is aangedaan. Grofweg kan hiervoor 6 tot 16 weken aangehouden worden.
Fysiotherapie, Jaar 2 – Periode 6 Casus 3, Overbelastingsklachten onderste extr
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jolijnbrummelkamp. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,48. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 61005 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen