Geschiedenis tijdvak 6:
Vroegmoderne tijd
1600-1700
Kenmerkend aspect:
De bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in economisch en
cultureel opzicht van de republiek.
Staatkundig = politiek
Republiek is dus bijzonder in politiek, economisch en cultureel opzicht.
Republiek = 7 verenigde Nederlanden.
Bij het economische gedeelte hoort het volgende kenmerkend aspect:
Wereldwijde handelscontracten, handelskapitalisme en het begin van de
wereldeconomie.
Waardoor ontstond de gouden eeuw?
- Opkomst handelskapitalisme: draait om winst en geld te maken, dit is op het
gebied van handel. Die handel ging via schepen.
- Specialisering in de landbouw: boer focust zich op een product. Grond in
Nederland was kut, dus moesten zich specialiseren in de veeteelt. Probleem:
primaire levensbehoefte (graan) niet zelf kunnen produceren, daardoor handel
met graan. Dit wordt ook wel moedernegatie genoemd. De oost zeelanden
hadden een overschot aan graan, daardoor konden wij dit goedkoop krijgen.
Het vervolg daarvan is een bevolkingsgroei en specialisatie.
- Val van Antwerpen: katholieken Spanjaarden veroverde Antwerpen. Belgen
vertrokken naar Holland en daardoor ontstond een braindrain. Antwerpen
verliest en Amsterdam bloeit op omdat ze met schepen de schelde
blokkeerde. Amsterdam werd daardoor stapelmarkt van Europa. Ook had
Amsterdam een voorraad en fluitschepen.
Wereldwijde handelscontracten:
1595-1597: eerste scheepsvaart naar Azië. Kwam concurrentie tussen
handelscompagnieën. Die handelscompagnieën vormden samen de VOC. Er was
dus maar 1 bedrijf in de republiek. Dus de prijs kon daarom ook stijgen omdat je de
enige aanbieder was.
De VOC handelde het meest met:
- Indonesië
- India
- Zuid-Afrika
De reis duurde gemiddeld 8-12 maanden. VOC was vooral bedoeld tegen Spanje en
Portugal en opgericht om alle handelscompagnieën samen te voegen.
De VOC kreeg monopolie van de overheid om alleen te handelen met Azië. Ook de
lokale handel mocht alleen met de VOC handelen. De VOC is ook het 1 e bedrijf met
aandelen voor investeren. Ook kreeg de VOC soevereine rechten.
, De WIC handelde met Amerika en west Afrika. Ook de WIC had soevereine rechten.
Waarom ging de WIC handelen met Amerika?
- Slavenhandel
- Tabak
- Suiker
Verschillen tussen VOC en WIC:
VOC: WIC:
Op economisch gebied: Op economisch gebied:
Monopolie op Nederland Monopolie op Nederland
Handel met Azië: Handel met Amerika
Zijde, porselein Zilver
Specerijen Slaven
Kapitaal via aandelen Plantage producten
Kapitaal via aandelen
Op politiek gebied: Op politiek gebied:
Eigen soldaten Eigen soldaten
Afsluiten van verdragen kaapvaart tegen Spanje
Overzeese handel. Afsluiten van verdragen
Gevolg > bloei handel en nijverheidssector. Opbloei handel zorgt voor opbloei gehele
economie dus ook de gouden eeuw.
Bijvoorbeeld door:
- Scheepsbouw
- Houthandel
- Wapens
Nijverheid = beroepen waarbij producten met de hand worden gemaakt.
Waarom zijn wij een bijzondere politiek?
We zijn een republiek. Andere landen hadden vaak een koning, wij hadden
handelaren en regenten in de politiek.
Elk gewest in Nederland had zijn eigen regels en wetten en een eigen bestuur.
Eigen bestuur = gewestelijke staten (vergadering)
Brabant en Limburg waren Generaliteitslanden. Er waren in totaal 7 gewestelijke
staten in Nederland.
Het decentraal bestuur bestond uit mensen van adel of de regenten (rijke
kooplieden).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper indyvdboom. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.