Hier vind je een samenvatting van Geschiedenis voor 4vwo uit het boek sprekend verleden, Industrialisatie, democratie en opkomst van ismen. De begrippen zijn dikgedrukt en uitgelegd.
Hoofdstuk 6 – Industrialisatie, democratie en opkomst van ismen
§1 – het ontstaan van de industriële samenleving
Industriële revolutie: langdurig proces van verandering naar industrie, begon in Europa en trof ook de
landbouw en dienstensector.
Industriële samenleving: meeste goederen in fabrieken gemaakt worden en meeste mensen in
steden wonen. Agrarische samenleving industriële samenleving = industrialisatie
§2 – veranderingen in het gebruik van arbeid
Machines namen arbeid over massaproductie arbeidslieden werden arbeiders =
arbeidsverdeling steeds dezelfde kleine handelingen vaak aan lopende band.
§3 – veranderingen in het gebruik van de natuur
Belangrijkste energiebron: hout/steenkool.
Nieuwe energiebron: elektriciteit met dynamo opgewekt, voor bv. de gloeilamp
Nieuwe grondstof: aardolie aardolie ook als brandstof voor motoren
§4 – veranderingen in gebruik van de techniek
Communicatie: telegraaf, telefoon, draadloze telegrafie.
Ook de radio en stille films kwamen. Daarna televisie en computers
Vervoer: spoorwegen, stoomboten, auto’s en vliegtuigen
Stoomboten: vervoer zware/omvangrijke goederen over grote afstanden en meer contact tussen
werelddelen.
§5 – verandering in het kapitalisme: van handelskapitalisme naar industrieel kapitalisme
Industrieel kapitalisme:
1. Fabrieken en mijnen worden belangrijkste bedrijven
2. Productie komt in handen van fabrikanten en grootindustriëlen (ondernemers met meerdere
fabrieken)
3. Vanaf 1870 worden meeste grote ondernemingen nv’s (naamloze vennootschap: mensen
gezamenlijk bedrijf door aandelen)
§6 – veranderingen in gelaagdheid van de bevolking
Rijke bovenlaag: edelen, geestelijken, kooplieden en grootindustriëlen en fabrikanten
Middelnlaag: burgerij
Benedenlaag: kleine boeren, landarbeiders en fabrieksarbeiders
Dienstensector breidt zich uit.
Mobiliteit: makkelijker overstappen naar andere laag niet om afkomst maar om prestatie/bezit.
§7 – bevolking groeit snel vooral in steden
Bevolkingsgroei door:
- Verbetering in landbouw door mechanisering, kunstmest en nieuwe gewassen beter,
gevarieerd voedsel.
- Ontwikkelingen in geneeskunde: inentingen en hygiëne
- Verbetering leven in steden
§8 – ‘Sociale kwestie’ leidt tot sociale wetgeving
Sociale kwestie: hoe einde moest worden gemaakt aan armoede van groot deel bevolking.
- Liberalen: zo weinig mogelijk invloed, maar eind 19 e eeuw toch wel actiever
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper laurinedenbutter. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
