Samenvatting
Samenvatting Levenscyclus van de mens, ISBN: 9789086597956 Humane Levenscyclus II (AB_1133)
- Instelling
- Vrije Universiteit Amsterdam (VU)
Lesstof vanuit hoorcolleges en lesboek voor HLII
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 24 pagina's
Voorbeeld 3 van de 24 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Levenscyclus van de MensHoofdstuk 12: Groei en ontwikkeling van het kind
Na de geboorte van een kind, gaat de lichamelijke groei en ontwikkeling verder. De verandering van
afhankelijke pasgeborene tot een redelijk zelfstandig functionerend kind vraagt om enorme
veranderingen op motorisch, cognitief en sociaal-emotioneel gebied. Dit gebeurd in drie fasen van de
kindertijd: zuigelingenperiode, de peuterperiode en de periode van het schoolkind
Zuigelingenperiode
Lichamelijke ontwikkeling
De biologische basis van groei en ontwikkeling is vermeerdering, vergroting en uitbreiding van cellen,
weefsels en organen. vermeerdering en vergroting is goed zichtbaar in lengte- en gewichtstoename van
het kind. groei kan op verschillende manieren in kaart worden gebracht. de groeisnelheid in het eerste
levensjaar is hoog. Bij de geboorte wordt de overheersende invloed van prenatale maternale invloeden
vervangen door de invloed van genetisch, nutritionele, hormonale en psychosociale factoren van het
kind.
Voeding in het eerste levensjaar
Vanaf de geboorte wordt het kind gevoed met borstvoeding of met kunstvoeding, die voldoende bouw-
en brandstoffen bevatten voor een goede groei en psychomotore ontwikkeling in de eerst zes
maanden. In die maanden is de energiebehoefte groot, omdat de groeisnelheid erg hoog is. Vanaf de
zes maanden is de darm rijp genoeg om ook andere voedselproducten te verwerken.
Motorische ontwikkeling
In de ontwikkeling van een kind heeft iedere fase zijn eigen bewegingspatroon. Deze patronen zijn als
het ware aangepast aan het soort taak waarvoor het organisme in die periode van ontwikkeling is
gesteld. Men spreekt daarom wel van ontogenetische adaptaties.
Ontwikkeling is geen lineair proces, maar voortdurende reorganisatie. Oude patronen maken
plaats voor nieuwe, geavanceerdere patronen. In de normale motorische ontwikkeling zien we
enerzijds een grote interindividuele variatie, maar anderzijds is er een betrekkelijke vaste volgorde
met betrekking tot ontwikkelingsfasen. De wijze waarop bewegingspatronen ontwikkelen verschilt ook
nauwelijks. De ontwikkeling loopt van proximaal naar distaal, dat wil zeggen van de romp richting
eind van ledematen. Geleidelijk treedt er een lateralisatie van bewegingsfuncties op.
Oriëntatiegedrag: kijken en luisteren
Visueel gedrag: een pasgeborene vertoon al pupilreacties op licht, fixeert en kan ook een object volgen.
Voor deze gedragingen is er geen corticale activiteit nodig in de hersenen. Vanaf zes tot acht weken
verandert het visuele gedrag. Er is nu ook voorspelbaar interactiegedrag met gezinsleden en
verzorgers.
Houdingscontrole: deze loopt craniocaudale, dat wil zeggen dat houdingsreacties zich eerst in de nek,
daarna in de romp en ten slotte in de benen voordoen.
Als heel vroeg heeft het visuele systeem een sterk effect op het handhaven van de
houdingsstabiliteit. De relatie tussen visuele stimulatie en houdingscontrole verloopt niet-lineair in
het ontwikkelingsproces. Visuele stimulatie heeft ook een sterke invloed op de lichaamshouding
controle bij het kind dat net kan staan. Dynamische lichaamshouding controle speelt weer een grote
rol bij leren lopen.
Reiken en grijpen
De ontwikkeling van een goede lichaamshouding controle is belangrijk om doelgerichte reik- en
grijpbewegingen te kunnen uitvoeren. De reikvaardigheid bestaat uit twee fasen: de houding fase en
de manipulatieve fase. De ontwikkeling van het reiken vertoon veranderingen die parallel lopen aan
,lichaamshouding veranderingen. Voldoende houdingscontrole van de rugspieren lijkt een voorwaarde
te zijn voor het verfijnen van de reikbeweging. Al vroeg reguleert het zien de richting van de
reikbewegingen. Er zijn verschillende grepen.
Cognitieve ontwikkeling
De cognitieve ontwikkeling is het proces van het leren. Hiervoor wordt de basis gelegd in de
zuigelingenperiode. Door de verdergaande ontwikkeling van het kind worden er steeds nieuwe
ervaringen opgedaan. Deze worden dan in het kenniskader geplaatst. In het eerste jaar leert een kind
herkennen en gebruik maken van simpele objecten.
Psychosociale en emotionele ontwikkeling
De psychosociale en emotionele ontwikkeling van een zuigeling kan niet los gezien worden van zijn
omgeving, het gezin. Een pasgeborene leeft in zijn of haar eigen wereld. Hoewel ook een zuigeling al in
staat is zijn vaste verzorger te herkennen, is het kind zich dat niet bewust. Vanuit het onbewuste, met
eigen aanleg en temperament, gaat een zuigeling al snel een interactie aan met de mensen om zich
heen. Langzamerhand wordt de zuigeling zich steeds meer bewust van de dingen om zich heen.
Peuterperiode
De peuterperiode is de periode waarin een kind zich ontwikkelt van een grotendeels van zijn
verzorgers afhankelijke zuigeling tot een min of meer zelfstandige rondstappende kleuter. In een
tijdsbestek van ongeveer drie jaar gaat het kind lopen, praten, ontwikkelt het kind zijn eigen wil, zijn
‘ik’ gevoel en zijn sociale vaardigheden, en wordt ook wel de peuterpuberteit genoemd. Het staat
bekend als een intense periode voor ouders en kind zelf. Deze fase van ‘meer mens worden’ wordt
ondersteund door de ontwikkeling van het praten. Via communicatie krijgt het kind meer grip op de
wereld en maakt het een sociale ontwikkeling door. Het kind is aan het eind van deze periode in het
algemeen ‘schoolrijp’.
Lichamelijke ontwikkeling
In de periode van 1 tot 4 jaar is er een snelle groei en ontwikkeling. Dit proces verloopt niet
gelijkmatig, maar met horten en stoten. De verschillende ‘ontwikkelingsvelden’ beïnvloeden elkaar,
zowel positief als negatief. Het meest opvallende kenmerk is dat het lichaam ‘groter’ is geworden.
Organen ontwikkelen zich en/of worden groter. Daarnaast is het doorbreken van gebitselementen
goed zichtbaar. In verhouding tot de zuigelingenperiode verloopt de toename van lengte en gewicht
niet meer zo snel. De verhoudingen veranderen en daarmee het aspect van het kind.
Doorbraak van het gebit
Een kind krijgt eerst ‘voorlopig’ gebit: het melkgebit. De eerste elementen breken door rond de leeftijd
van een half jaar. Op de leeftijd van 2 is het gebit doorgaans volledig doorgebroken. Dit gebit wordt op
de schoolleeftijd vervangen door het volwassen gebit.
Motorische ontwikkeling
Bij de motorische ontwikkeling spelen zowel de aanleg van het kind als de omgevingsfactoren een rol.
De grens van motorische ontwikkeling wordt bepaald door neurologische, lichamelijke en emotionele
rijping van het kind. De motorische ontwikkeling vertoon grote variabiliteit in snelheid. De volgorde
van de ontwikkeling is aan veel minder variatie onderhevig en wordt in grote lijnen bepaald door de
neurologische rijping. De ontwikkeling verloopt:
- Van binnen naar buiten. Motoriek ontwikkelt zich eerst dichtbij het centrum en daarna steeds
verder er vandaan.
- Van boven naar beneden. De rijping verloopt als het ware van hoofd naar tenen.
- Van grof naar fijn. Grove bewegingen kunnen eerder worden uitgevoerd dan fijne bewegingen.
De motorische ontwikkeling heeft grote invloed op de totale ontwikkeling van een kind.
, Cognitieve ontwikkeling
De cognitieve ontwikkeling wordt sterk gestimuleerd door de motorische ontwikkeling en de
taalontwikkeling. Door het opdoen van ervaringen leert het kind verschillen herkennen. De
taalontwikkeling biedt aan het kind de mogelijkheid om dingen uitgelegd te krijgen en om de kennis te
ordenen: het denken ontwikkelt zich.
Emotionele ontwikkeling
In emotioneel opzicht maakt een kind tussen ééń en vier jaar een grote ontwikkeling door. In het
begin is het kind gehecht geraakt aan zijn/haar vaste verzorgers en voelt zich hiermee een eenheid.
Geleidelijk begrijpt het kind dat kind en verzorger twee losse individuen zijn, wat een enorme
scheidingsangst kan oproepen: angst om zijn vertrouwde hechtingsfiguur kwijt te raken. Met de
ontwikkeling dat het kind zelf iemand is, krijgt het ook een eigen wil, de “koppigheidsfase”. In de
peuterperiode neemt zelfstandigheid toe. Afhankelijk van zijn motorische en emotionele ontwikkeling
en van de ruimte die hij van zijn omgeving krijgt, ontwikkelt een kind al kort na zijn eerste verjaardag
het verlangen om dingen zelf te doen.
Sociale ontwikkeling
Een jong kind is overwegend op zichzelf en zijn vaste verzorgers gericht. Geleidelijk raakt een kind
meer op de buitenwereld georiënteerd, zowel op volwassenen al op kinderen. Pogingen om contact te
maken gebeuren non-verbaal. Er kunnen conflicten ontstaan tussen “peers” omdat ze beide in een fase
zitten waarin alles “van mij” is en omdat het inlevingsvermogen nog niet is ontwikkelt. Op driejarige
leeftijd krijgen kinderen samen spelen onder de knie. Hiervoor moeten ze kunnen delen, inleven en
verbaal kunnen communiceren. Op leeftijd van vier jaar zijn kinderen zover in sociale ontwikkeling
dat ze zich kunnen handhaven in groep 1 van de basisschool, met alle regels en normen die daar
spelen.
Spraak- en taalontwikkeling van het jonge kind
Het taalverwervingsproces wordt aangestuurd vanuit de cortex cerebri in de dominante hersenhelft.
Bij de meeste mensen is dit de linkerhersenhelft. De taalopbouw in de eerste jaren omvat ten minste
het vermogen tot geluidswaarneming, het vermogen tot klankvormen, woordbegrip, woordvorming,
zinsbegrip en zinsproductie.
Horen vormt de basis basis voor de auditieve waarneming, die leidt tot de kennis van het
klanksysteem van taal. Bewegen de basis tot spraakmotoriek, wat leidt tot uitspraak. Intelligentie
bepaalt hoeveel kinderen kunnen onthouden → woordenschat en grammaticale regels.
Het is gebruikelijk om de spraak-/taalontwikkeling in fasen in te delen: De prelinguale fase → dit is de
periode voor het verschijnen van de eerste woorden. De vroeglinguale fase → waarin de eerste
begrijpbare woorden en korte zinnen verschijnen. De differentiatiefase → zinnen worden langer en de
grammatica ontwikkelt. De voltooiingsfase → de periode waarin de basis, die in de vorige fase werd
gelegd, verder uitgewerkt wordt en die eigenlijk bijna onmerkbaar uitvloeit in het volwassen
taalgebruik
Prelinguale fase (het eerste levensjaar)
Het kind communiceert door huilen, klank uitingen en grove bewegingen. De fase bestaat uit vier
delen:
1. Huilen (0-6 weken): Het eerste geluid dat een baby zelf produceert is de geboorteschreeuw.
Daarop volgen kortere of langere perioden van luid en krachtig huilen
2. Vocaliseren (ongeveer 6 weken tot 4 maanden): Dit klinkt als doffe vocalen met nasal
bijklank. De reeksen geluiden worden gaandeweg langer
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evidommelenvan. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,89. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 50064 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen