Samenvatting
Biologie voor jou 4 HAVO Samenvatting thema 1 §1 t/m §4
Hoi, dit is een samenvatting van biologie 4 havo Thema 1 - Inleiding in de biologie. Van het boek Biologie voor jou.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting Biologie thema 1 §1 t/m §4Organismen > levende wezens zoals planten, dieren, schimmels en bacterien. Alle levende
organismen vertonen levensverschijnselen.
Levensverschijnselen > Voortplanten, groeien, ontwikkeling, stofwisseling.
Stofwisseling > alle chemische (scheikundige) reacties in een organisme.
Enzymen spelen een belangrijke rol, ze versnellen de chemische reacties van
stofwisselingsprocessen. > Dit heet katalyseren.
Dood > wanneer een organisme geen levensverschijnselen meer vertoond.
Dingen in de natuur die nooit geleefd hebben > levenloos (bijv. water, zuurstof, etc.)
Elk individueel organisme (individu) heeft een unieke levensloop.
Levensloop start direct na het ontstaan van organisme. > Begint met groeien en ontwikkelen. En
eindigt met de dood van het organisme.
Levensloop heeft verschillende fasen of stadia - duidelijk te onderscheiden perioden in het leven van
een organisme.
Ontwikkelen > er treden veranderingen op in de bouw en het functioneren van het organisme (of
bepaalde delen ervan)
Hoewel de individuen van de soort sterven, blijft de soort voortbestaan > levenscyclus.
De levenscyclus eindigt alleen als de soort uitsterft.
Individuen behoren tot dezelfde soort als ze vruchtbare nakomelingen kunnen krijgen.
Organismen zijn georganiseerd in biologische eenheden.
> kleinste biologische eenheid is een molecuul (bouwstenen van stoffen) Belangrijk molecuul in
organismen is DNA (bevat erfelijke informatie van een organisme)
Cel > grotere biologische eenheid + hoger organisatieniveau dan een molecuul. Veel verschillende
cellen bij elkaar die samenwerken, vormen het orgaan.
Orgaan > onderdeel van een organisme met een specifieke bouw en functie.
Organismen behoren tot een populatie > een groep individuen van dezelfde soort die in een bepaald
gebied leeft en zich onderling voortplant.
Populaties leven in een ecosysteem > min of meer begrensd gebied met bepaalde eigenschappen. -
zowel de levende als de niet-levende natuur in dat gebied maken deel uit van het ecosysteem
Het geheel aan ecosystemen op aarde vormt de biosfeer of het systeem aarde.
Emergente eigenschap > een nieuwe eigenschap die pas later (op een hoger organisatieniveau)
ontstaat.
, Een molecuul alleen leeft niet, maar interactie tussen alle moleculen levert wel een levende cel op.
Interactie > op elkaar reageren.
Natuurwetenschap > wetenschappers bestuderen natuurverschijnselen.
Context (voor het vak biologie) > een situatie waarin biologie een rol speelt.
Orgaanstelsels met organen
Een orgaanstelsel bestaat uit een aantal organen dat samen een bepaalde functie uitoefent. Bijv.
verteringsstelsel, ademhalingsstelsel, bloedvatenstelsel.
Weefsels
Organen zijn opgebouwd uit weefsels.
Bij meercellige organismen, ontstaan er tijdens de ontwikkeling verschillende typen cellen. Denk aan
spiercellen, zenuwcellen, beencellen, etc. Deze weefsels hebben allemaal een andere vorm en
functie.
Molecuul > cel > weefsel > orgaan > orgaanstelsel > organisme > populatie > ecosysteem >
biosfeer/systeem aarde.
Dekweefsel (epitheel) > rechthoekig en liggen heel dicht tegen elkaar aan. Bekleedt en beschermt
inwendige en uitwendige lichaamsoppervlakten. Bovenste laag van je huid is een type dekweefsel.
Zenuwweefsel > sterk vertakte uitlopers > vormen samen een netwerk. Zenuwcellen in je
zenuwstelsel geven informatie door.
Spierweefsel > langgerekte cellen die kunnen samentrekken.
Bindweefsel > cellen liggen verder uit elkaar met daartussen vezels en tussencelstof. Geeft steun en
vorm aan organisme en aan afzonderlijke organen. Verbindt lichaamsdelen onderling + vult ruimten
tussen organen op.
Functie van het bindweefsel wordt bepaald door het type vezel, de dichtheid ervan en de
tussencelstof. Vezels die een netwerk vormen, geven ondersteuning aan organen.
Tussencelstof
Bij veel weefsels liggen cellen niet direct tegen elkaar aan, maar komt tussencelstof voor. Soort
tussencelstof hangt samen met de functie van het weefsel. (Dient bijv. voor versteviging)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Rekenwonder. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen