Hoofdstuk 21 Afweer
-----------------------------------------------------------------------------
§21.1 Geen indringers -----------------------------------------------------------
Barrières aan de buitenkant
❖ Dekweefsels vormen als fysieke barrière een mechanische afweer tegen
ziekteverwekkers en gevaarlijke stoffen.
➢ dekweefsels → laag weefsel van nauw aaneengesloten cellen, die het
inwendige milieu beschermt
➢ mechanische afweer → een fysieke barrière tegen ziekteverwekkers
en gevaarlijke stoffen
❖ De buitenste laag van de opperhuid is de hoornlaag
➢ bestaat uit dode, verdroogde cellen
❖ Basale cellenlaag → groeit de afslijtende opperhuid aan
➢ bestaat voornamelijk uit stamcellen
❖ Lederhuid, laag bindweefsel
➢ bestaat uit elastische vezel, die de huid soepel maken en bevat veel
zintuigjes
❖ Onderhuids vetweefsel → warmte-isolatie
Bescherming tegen zonlicht
❖ Melanocyten, pigmentvormende cellen in de basale cellenlaag hebben lange
uitlopers met korrels melanine.
➢ melanine bechermt het DNA tegen uv
Vochtbarrières
❖ slijmvlies → dekweefsel met slijmbekercellen aan de binnenzijde van organen
zoals longen en de darmen.
❖ biochemische barrière
❖ chemische afweer → een vorm van afweer waarmee planten zich
beschermen tegen herbivoren, via voor deze dieren schadelijke stoffen
Afweermaatregelen
❖ lokstoffen
, §21.2 Niet specifieke afweer -----------------------------------------------------
Omringd door eencellige organismen
❖ bacterien hebben een cirkelvormig chromosoom die ligt los in het
grondplasma, ook hebben ze cirkelvormige DNA-moleculen: plasmiden.
❖ verschil bacteriën:
➢ leefomgeving
➢ voedselherkomst
➢ celvorm
➢ celwandverschillen
❖ microbioom
Andere eencellige ziekteverwekkers
❖ Sommige eencellige ziekteverwekkers zijn geen bacteriën, maar eukaryoten.
➢ parasieten
DNA- en RNA-virussen
❖ Virussen maken gebruik van cellen om zich te vermeerderen
➢ bestaat uit erfelijk materiaal met daaromheen ene eiwitkapsel en soms
een membraan met eiwitten afkomstig van de gastheer en het virus,
virusenvelop.
❖ reverse transcriptase
Lichaamseigen en lichaamsvreemd
❖ niet-specifieke afweer → een opruimsysteem van witte bloedcellen en
bloedeiwitten dat lichaamsvreemde deeltjes die binnendringen, onschadelijk
maakt.
❖ antigenen → moleculen die het afweersysteem kunnen activeren
➢ met behulp van MHC-I-moleculen zijn de antigenen bevestigd aan het
celmembraan.
Reageren op je lichaamsvreemde eiwitten
❖ geïnfecteerd → wanneer op het celmembraan MHC-I-moleculen het antigeen
van het virus wordt laten zien
Bloedeiwitten
❖ complementsysteem → verschillende typen bloedcellen die vreemde of
geïnfecteerde cellen opruimen
❖ cascade
❖ cytokinen → signaalsotf in je lichaam
❖ macrofagen → type witte bloedcel dat alles door fagocystose opruimt wat niet
in het lichaam thuishoort
❖ opsonisatie → aanpassing van het oppervlak van een ziekteverwekker door
eiwitten van het complementsysteem
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sterremetz. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.