Samenvatting OWE 3 AF: spijsvertering, DM type 1 en 2, Obesitas en het metabool syndroom, Bloed en stolling, Nieren en urinewegen, Zenuwstelsel, Ouder worden en palliatieve zorg.
Mijn tentamen behaald met een 7!
Anatomie & Fysiologie OWE 3
Week 1 Spijsvertering
Route van mond tot anus
1. Mond
Het voedsel wordt fijngekauwd en vermengd met speeksel. Speekselklieren in
mond maken speeksel aan zodra iemand voedsel ziet, ruikt of proeft.
Enzymen in het speeksel beginnen met verteren en het voedsel wordt glad en
smeuïg. De tong duwt het voedsel naar de
slokdarm.
De mondholte wordt begrenst door:
- Harde gehemelte
- Zachte gehemelte
- Voorste en achterste gehemelte bogen
- Wangen en lippen
Volwassen gebit heeft 32 gebitselementen
o 8 snijtanden
o 4 hoektanden
o 8 valse kiezen
o 12 ware kiezen
o (4 verstandskiezen)
2. Slokdarm / Oesophagus
De slokdarm is een pijp van 30 cm lang. De spieren in de slokdarm strekken
samen en ontspannen zich, zo word het voedsel naar de maag geduwd
(peristaltiek)
Peristaltiek: het reflexmatig samentrekken
van de lengtespieren en kringspieren in de
darmwand, waardoor voedsel voortgestuwd
wordt naar het maag-darmkanaal
De slokdarm heeft 3 sluitspieren
1. Bovenste slokdarmfincter: vlakbij de keelholte, ontspant alleen tijdens het
slikken
2. Onderste slokdarmfincter: bij de overgang van de slokdarm naar de maag
zit een sluitspier, deze gat open als er voedsel vanuit de slokdarm naar de
maag gaat. Daarna gaat hij weer dicht, hierdoor kunnen voedsel en
maagsap in de maag zit, niet terugstromen in de slokdarm.
, 3. Maag / Gaster
Functies maag:
- Tijdelijke opslag van het ingeslikte voedsel
- Heftige peristaltiek waardoor het voedsel vermengd wordt met maagsap
- Afbraak van eiwitten door pepsine
- Onschadelijk maken van ziekteverwekkers en schadelijke stoffen door het
maagzuur
- Vorming van de intrinsieke factor (nodig voor resorptie van vitamine B12)
In de maag wordt het voedsel gekneed en vermengd met
maagsap. De binnenkant van de maag is bekleed met een
dikke laag slijmvlies. Zo wordt de maag beschermd tegen
het zure maagsap (PH=1,5). In maagsap zitten onder
andere zoutzuur en enzymen. De enzymen breken het
voedsel alvast af.
Maag sap:
Bestaat uit
- Pepsinogeen
De hoofdcellen produceren pepsinogeen -> inactieve vorm van pepsine
Later wordt pepsinogeen omgezet in pepsine door zoutzuur. Pepsine
splitst eiwitten
- Zoutzuur
Maken ziekmakende bacteriën dood
- Intrinsieke factor
Noodzakelijke stof die nodig is om vitb12 op te kunnen nemen
- Slijm
Beschermd de maag tegen het zuur
Het voedsel blijft gemiddeld 3 uur in de maag. De pylorus is de kringspier
tussen de maag en twaalfvingerige darm. De portier laat eten door als het
alvleesklier sap de zure brij heeft geneutraliseerd. Ook kan komt er weer een
nieuwe lading binnen.
,4. Dunne darm / Intestinum tenue
Functies dunne darm
- Voltooiing van de vertering van koolhydraten, lipiden en eiwitten
- Resorptie van de (verteerde) voedingsstoffen in het bloed
- Transport van onverteerde stoffen naar de dikke darm
De dunne darm bestaat uit:
Duodenum (twaalfvingerige darm) 20-25 cm, met papil van Vater
Jejunum (nuchtere darm) 2,5 m lang
Ileum (kronkeldarm) 3,5 m lang
Hier vind het belangrijkste deel van de spijsvertering plaats. Hier worden
spijsverteringssappen en enzymen uit de alvleesklier en galblaas aan het
voedsel toegevoegd. De enzymen breken het voedsel af naar kleinere
deeltjes: voedingstoffen.
De wand van de dunne darm is geplooid en heeft kleine uitsteeksels die op
vingers lijken. De uitsteeksels heten darmvlokken.
Door de plooien en uitsteeksels in het oppervlak van de dunne darm ongeveer
zo groot als een tennisveld. Er is daardoor veel ruimte voor voedingsstoffen
om opgenomen te worden in het bloed.
5. Dikke darm / Intestinum crassum & Endeldarm / Rectum
Functies dikke darm:
- Indikken van de chymus (de brij die de vanuit de maag komt) door
resorptie van water
- Resorptie van bruikbare stoffen (vitaminen K, B5,B8) die in de darmflora
worden geproduceerd
- Transport van onverteerde en onverteerbare voedingstoffen naar de
endeldarm
- Opslag feces
- Defecatie
Voedsel dat niet verteerd kan worden gaat
naar de dikke darm om poep te worden. Het is
eerst nog waterdun, in de dikke darm worden
vocht en zouten uit de brij gehaald.
De ontlasting komt in de endeldarm terecht.
, De endeldarm is het laatste stuk van de dikke darm en wordt ook wel rectum
genoemd, hier wordt de ontlasting tijdelijk opgeslagen. Als de endeldarm vol
is, gaat er een seintje naar de hersenen.
De anus heeft 2 sluitspieren
1. Inwendige sluitspier: gladde spier (onwillekeurig/vegetatief)
2. Uitwendige sluitspier: dwarsgestreepte spier (willekeurig/animaal)
De dikke darm is ongeveer 1 meter lang en ligt als een omgekeerde ‘u’ in de
buikholte.
De ontlasting doet er 12-24 over om door de dikke darm en endeldarm te
gaan. Als dit te snel gaat -> diarree (er kan geen vocht uit worden gehaald
Als er te veel vocht uit wordt gehaald -> obstipatie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper FESP. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,89. Je zit daarna nergens aan vast.
