Wat is de pubertijd?
- Jonge mensen groeien naar een volwassen lichaam en kunnen vanaf nu zorgen voor nakomelingen.
- Wordt gestimuleerd door gonadotropische hormonen (hypofyse), die zorgen voor de afgifte van
testosteron of oestradiol. 3 andere groeihormonen uit hypofyse:
- ACTH: zorgt voor stimulatie afgifte van androgenen: thyroid-stimulating hormone en general
growth hormone. Vooral belangrijk bij groeispurt en schaamhaar meiden, want jongens
hebben al veel androgenen uit de testes.
- Jongens die vroeg in de pubertijd raken, worden gezien als relaxed, onafhankelijk, zelfverzekerd en
aantrekkelijk. Jongens die laat in de pubertijd raken hebben vaak meer stress en depressieve
klachten. Dit is precies andersom bij meiden.
- Precocious puberty: meisje jonger dan 8 gaat de pubertijd in. Omdat dit zo vroeg is moeten artsen
vaststellen wat de oorzaak is (hormonale stoornis, tumor etc.).
Factoren die pubertijd beïnvloeden:
- Genen: leeftijd waarop jij de pubertijd ingaat, ligt aan wanneer je ouders de pubertijd ingegaan zijn
(twin-studies bewijs). Er is wel een limiet qua leeftijdsgrens.
- Bij vrouwen kan hoog lichaamsgewicht en veel lichaamsvet de pubertijd triggeren.
- Fysieke gezondheid: kids in families met een hoger inkomen krijgen vaak eerder secundaire
kenmerken dan armere kids.
- Ervaringen: slachtoffers van slecht ouderschap of opvoeding gescheiden van de ouders raken eerder
in de puberteit. Twee perspectieven op waarom.
Welke fysieke veranderingen onderga je in de puberteit?
- Primaire geslachtskenmerken zijn vanaf geboorte aanwezig en ontwikkelen zich verder: groei
testes en penis bij jongens, eierstokken, baarmoeder en vagina bij meiden.
- Secundaire geslachtskenmerken verschijnen:
Meisjes Jongens
Menarche (10,5-15,5 jaar): eerste menstruatie. Spermache (12-16 jaar): eerste zaadlozing
Borstgroei vanaf 10 tot 15 jaar Diepere stem vanaf ong 14 jaar
Groeispurt vanaf 10 tot 12,7 jaar Schaamhaar vanaf ong 12 jaar
Groeispurt vanaf 12,5 tot 15,3 jaar
Gezichtshaar vanaf ong 14 jaar
- Groeispurt hebben meiden eerder dan jongens en is bij meiden minder heftig.
- 5 stages van pubertijd:
1. Preadolescent stage
2. Eerste tekenen pubertijd
3. Intermediate steps
4. Intermediate steps
5. Volwassen stage
- Pubertijd patroon meiden: begin borstgroei en schaamhaar → piek groeispurt→ afronding
borstgroei en schaamhaar.
- Pubertijd patroon jongens: begin genitalien→ piek groeispurt→ afronding genitalien.
Welke cognitieve veranderingen vinden plaats in de pubertijd?
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper esmekienhuis. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,59. Je zit daarna nergens aan vast.