Samenvatting
Samenvatting Thema 5 Nieuwvorming Week 17 PAP 4 bij uitstrijkje
- Instelling
- Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
Thema 5 Nieuwvorming Week 17 PAP 4 bij uitstrijkje
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 34 pagina's
Voorbeeld 2 van de 34 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
PAP 4 bij uitstrijkjeGynaecologie
De fasen van de celcyclus:
- G1-fase (postmitotische fase): RNA- en eiwitsynthese, celgroei en
DNA-reparatie
- S-fase (synthese fase): DNA-replicatie
- G2-fase: synthese van RNA, eiwitten en gespecialiseerd DNA
- M-fase (mitose): celdeling
- G0-fase: rustfase
o Cellen in deze fase hebben geen synthetische activiteiten en
zijn dus niet vatbaar voor therapieën, die aangrijpen op
delende en groeiende cellen.
Groeifractie = de proportie van cellen in een tumor, die actief delen.
Generatietijd = de duur van de celcyclus (van M-fase tot M-fase).
Chemotherapeutische agenten en radiotherapie doden kankercellen door
eerste-orde kinetiek (elke dosis doodt een constante fractie van
tumorcellen).
Chemotherapie heeft verschillende varianten:
- niet celcyclus specifiek: doden cellen in alle fasen van de celcyclus
en nuttig bij langzaam groeiende tumoren
- celcyclus specifiek: doden cellen in een specifieke fase van de
celcyclus en nuttig bij snel groeiende tumoren.
Klasse Mechanisme Primaire Voorbeelden
toxiciteit
Alkylating Binden en cross- Hemorrhagische Cyclofosfamide,
agents link DNA cystitis, ifosfamide,
(interstrand, alopecia, melfalan
intrastrand en nefrotoxiciteit
eiwitten),
waardoor
replicatie en
transcriptie
wordt
voorkomen
Alkylating-like Cross-link DNA Nefrotoxiciteit, Cisplatine,
agents (interstrand) neurotoxiciteit, carboplatine
myelosuppressie
Antibiotica Interfereren met Variabel Bleomycine,
DNA-replicatie actinomycine D
door vorming
van radicalen en
samenvoeging
van basen
Anti- Blokkeren van Gastro- Methotrexaat, 5-
metabolieten enzymen, die intestinaal, fluorouracil
nodig zijn voor myelosuppressie
DNA synthese ,
dermatologisch,
hepatotoxiciteit
, Plant Remmen Myelosuppressie Vincristine,
(vinca)alkaloid montage van vinblastine,
s microtubuli paclitaxel
Topoisomerase Remmen Myelosupressie, Etoposide,
remmers topoisomerase, alopecia, gastro- topotecan
waardoor DNA intestinaal
strengen breken
Chemotherapie is toxisch, omdat het ook werkt op normale cellen, waarbij
snel delende cellen voornamelijk worden aangetast. Dit leidt ook tot
anemie, granulocytopenie/neutropenie en trombocytopenie. Daarom moet
hiervoor profylaxe gegeven worden.
Combinaties van chemotherapie worden gegeven als:
- zijn effectief als ze alleen gebruikt worden
- hebben verschillende werkingsmechanismen
- zijn synergistisch en additief
Sequential blokkade = medicijnen, die de sequential enzymen in een
enkele biochemische pathway blokkeren
Concurrent blokkade = medicijnen, die parallelle biochemische pathways,
die tot eenzelfde product leiden, blokkeren.
Vaak wordt chemotherapie ook gegeven als (neo)adjuvante therapie om
residuaal kanker na operatie te verkleinen.
Endocriene therapie met selectieve oestrogeen receptor modulatoren
werken op oestrogeen-receptor positieve borsttumoren. Bij oestrogeen-
receptor positieve tumoren zorgt binding van oestrogeen met deze
receptor ervoor dat de cel zich kan delen, maar dit proces wordt geremd.
Aromatase remmers verlagen de intratumor en plasma oestrogeen en
wordt gebruikt bij postmenopauzale patiënten met borstkanker.
Progesteron agenten wordt gebruikt in een vroeg stadium van
endometriumkanker, waarbij operatie nog niet wordt uitgevoerd.
Ioniserende straling zorgt voor het vrijmaken van radicalen, die het DNA
beschadigen en ervoor zorgen dat cellen niet meer kunnen delen. Het is
vooral sensitief bij delende cellen.
De basis van de gefractioneerde dosis komt voort uit de ‘’4 R’s van
radiobiologie’’:
- Reparatie van sublethale schade: wanneer een dosis wordt verdeeld,
is het aantal normale cellen, dat overleeft, groter dan wanneer de
dosis in één keer wordt gegeven.
- Repopulatie: de regeneratieve capaciteit wordt bepaald door het
aantal aanwezige stamcellen
- Reoxygenatie: cellen zijn vatbaarder voor radiatieschade, wanneer
zuurstof aanwezig is
- Redistributie in de celcyclus: tumorcellen zitten in alle delen van de
celcyclus, dus de kans is groot dat cellen, die in de meest kwetsbare
fase zitten, worden geraakt
Teletherapie = het gebruik van hoge dosis stralingsbundels, waardoor de
huid en botten gespaard blijven.
Brachytherapie = de dosis van radiatie, die wordt gegeven, is omgekeerd
evenredig aan het oppervlakte van de afstand vanaf de stralingsbron.
De complicaties van radiotherapie:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jonkerdaphne. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73918 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen