In dit bestand is een samenvatting te vinden van de voorgeschreven literatuur (de ICAO, Whitepaper en het boek VMS volgens ISO 45001). Daarnaast zijn ook de colleges uitgewerkt. Aan deze uitwerking is relevante stof toegevoegd uit jaar één. In de samenvatting van de literatuur is ook aangegeven w...
1.1 WAT IS VEILIGHEIDSMANAGEMENT?
Doel veiligheidsmanagement: veiligheidsrisico’s proactief beperken voordat ze leiden
tot ongevallen en incidenten
Door toepassing van veiligheidsmanagement kunnen veiligheidsactiviteiten
gedisciplineerder, integraler en doelgerichter worden beheerd
Lijst met afkortingen uit ICAO
SMS = veiligheidsmanagementsystemen = safety management systems (SMSs)
SVP = nationaal veiligheidsprogramma = state safety programme (SSP)
SPI’s = veiligheidsprestatie-indicatoren = safety performance indicators (SPIs)
SPT’s = veiligheidsprestatie-doelstellingen = safety performance targets (SPTs)
ALoSP = aanvaardbare niveau van veiligheidsprestaties = acceptable level of safety
performance (ALoSP)
OHSE = veiligheid, gezondheid en milieu op het werk = occupational safety, health
and environment
OSH = gezondheid en veiligheid op het werk = occupational health and safety
WHS = veiligheid en gezondheid op het werk = workplace health and safety
IRM = geïntegreerd risicobeheer = integrated risk management
CAA = burgerluchtvaartautoriteit = civil aviation authority
SRM = veiligheidsrisicobeheer = safety risk management
Doeltreffendheid van de activiteiten van een land op het gebied van
veiligheidsbeheer wordt versterkt bij gebruikt van SVP en SMS
Veiligheidsprogramma staat (SVP) + veiligheidsbeheerssystemen (SMS) van
dienstverleners leidt tot:
- Systematisch aanpak van veiligheidsrisico’s aan
- Verbetert de veiligheidsprestaties van elke dienstverlener
- Verbetert de collectieve veiligheidsprestaties van de staat
SVP: door elk land ontwikkeld en bijgehouden als gestructureerde aanpak om te
helpen bij het beheer van prestaties op het gebied van luchtvaartveiligheid
SMS: staat eist dat dit wordt ontwikkeld en onderhouden door de dienstverleners die
onder zijn gezag staan om de veiligheidsprestaties voortdurend te verbeteren door
het identificeren van gevaren, gegeven te verzamelen en te analyseren en
veiligheidsrisico’s voortdurend te beoordelen en beheren
In de doelstellingen van het ICAO global aviation plan (GASP) worden landen
opgeroepen om degelijke en duurzame systemen voor veiligheidstoezicht op te
zetten en deze geleidelijk te ontwikkelen tot een meer geavanceerd middel voor
beheer van de veiligheidsprestaties
Nadruk ligt op het bereiken van het gewenste resultaat in plaats van zicht uitsluitend
te concentreren op de vraag of een al dan niet aan de eisen voldoet
,Voordelen van veiligheidsmanagement:
1. Versterkte veiligheidscultuur: dit kan door het zichtbaar maken van de
betrokkenheid van het management en door het personeel actief te betrekken bij
het beheer van veiligheidsrisico’s
2. Gedocumenteerde, op processen gebaseerde aanpak om de veiligheid te
waarborgen: duidelijke en gedocumenteerde aanpak voor het bereiken van
veilige activiteiten, die begrijpelijk is voor het personeel, en makkelijk aan anderen
kan worden uitgelegd
3. Beter begrip van veiligheidsgerelateerde interfaces en relaties: hierdoor kan
beter inzicht in het end-to-end proces ontstaan en ook ontstaan er mogelijkheden
voor meer efficiëntie
4. Verbeterde vroegtijdige opsporing van veiligheidsrisico’s: het vermogen om
veiligheidsproblemen op te sporen wordt vergroot (proactief)
5. Op veiligheidsgegevens gebaseerde besluitvorming: beter in staat om
gegevens te verzamelen met het oog op de veiligheidsanalyse. Deze informatie
kan helpen bij de besluitvorming
6. Betere communicatie over veiligheid: er wordt gemeenschappelijke
veiligheidstaal gecreëerd binnen een organisatie/industrie/bedrijf
- Gemeenschappelijke veiligheidstaal belangrijke voorwaarde voor de
ontwikkeling van een gemeenschappelijk beeld van de veiligheidsdoelstellingen
en -prestaties van de organisatie
- Personeel is zich meer bewust van hoe zij bijdragen aan het succes van de
organisatie
7. Aantonen dat veiligheid een prioriteit is: aantonen hoe het zit wat betreft
veiligheid zorgt voor vertrouwen o.a. bij werknemers (laten zien wat er allemaal
gebeurt rondom veiligheid)
8. Mogelijke financiële besparingen: kan tot korting op verzekeringspremies of
een verlaging van premies leiden
9. Verbeterde efficiëntie: vermindering van operationele kosten door het
blootleggen van inefficiënties in bestaande processen en systemen. Integratie
met andere beheerssystemen kan ook kosten besparen
10. Vermijden van kosten: door proactieve identificatie van gevaren en het beheer
van veiligheidsrisico’s kunnen kosten van ongevallen bespaard blijven (zowel
directe als indirecte kosten worden bespaard)
,1.2 TOEPASSELIJKEHID VAN VEILIGHEIDSBEHEER
Totale systeemveiligheidsbenadering beschouwt de gehele luchtvaarsector als één
systeem. Alle dienstverleners, en hun systemen voor het beheer van veiligheid,
worden als subsystemen beschouwd. Het is onmogelijk/onpraktisch om alle
veiligheidssystemen op dezelfde manier op te bouwen
Bij de beoordeling van de toepasselijkheid van SMS moet het verband tussen de
dienstverleners en andere organisaties die een luchtvaartorganisatie uitvoering
worden bekeken. De toepassing van SMS moet risico van veiligheidslacunes of
overlapping verminderen, niet het veiligheidsrisico’s verhogen
Zorgen dat SRM bij alle dienstverleners effectief is: verantwoordelijkheden moeten
duidelijk worden afgebakend voor identificatie van gevaren en beheer van de
bijbehorende veiligheidsrisico’s voor de hele keten van diensten binnen het systeem,
zonder lacunes of overlappingen. Dienstverlener moet ervoor zorgen dat hij op de
hoogte is van veiligheidsrisico’s die door de activiteiten van hun contractant(en)
veroorzaakt worden hij moet er namelijk voor zorgen dat deze risico’s worden
aangepakt
Beheersing van veiligheidsrisico’s door regelgeving
De staten moeten nagaan of bestaande wet- en regelgeving een doeltreffende
oplossing biedt voor de gevaren die de activiteit met zich meebrengt. Het kan zo zijn
dat de bestaande voorschriften de risico’s voldoende beperken en dat het opleggen
van SMS-vereiste organisatie niet veel voordeel oplevert
Uitbreiding van de discretionaire toepasselijkheid van het SMS
Bij de uitbreiding van SMS moet rekening gehouden met de in het land vastgestelde
veiligheidsrisico’s en, indien daartoe wordt besloten, moet de uitvoering van het SMS
in het kader van SVP worden gecontroleerd
Voor SMS verplicht wordt gesteld, moet de staat het volgende nagaan: zijn
- Zijn er andere haalbare opties om de gewenste verbetering van de
veiligheidsprestaties te bereiken?
- Beschikt de staat over voldoende middelen om het SMS uit te voeren en te
controleren?
Iedere staat moet de ALoSP voor zijn sector in aanmerking nemen en een regeleing
voor de toepasbaarheid van het SMS uitwerken die het meest geschikt is om de
veiligheidsdoelstellingen van hun land te verwezenlijken.
Toepasbaarheid voor diensterleners in staatseigendom of militaire
dienstverlening
De functie van dienstverlener kan worden vervuld door de civiele of militaire
overheid. De verantwoordelijke leidinggevende van de dienstverlener moet kunnen
uitleggen hoe de veiligheidsrisico’s worden beheerst. oftewel: dienstverleners
moeten de veiligheid beheren, ongeacht de organisatorische regelingen
, Staat treedt op als dienstverlener moet een duidelijke scheiding zijn tussen zijn
functies als de dienstverleners en die van de regelgevende instantie van de staat
(duidelijk omschreven taken en verantwoordelijkheden om belangenconflicten te
voorkomen)
OSHE houdt zich bezig met de veiligheid, de gezondheid en het welzijn van mensen
op het werk. Het grootste verschil tussen OSHE en veiligheidsmanagement = de
bedoeling de bedoeling van OSHE-systemen is te voldoen aan de wettelijke en
ethische verplichtingen van werkgevers door een veilige en gezonde werkomgeving
te bevorderen
1.3 IMPLEMENTATIE VAN VEILIGHEIDSMANAGEMENT
Eerste stappen bij de implementatie van SVP of SMS:
1. Betrokkenheid van hoger management: noodzakelijk voor doeltreffendheid
2. Naleving van dwingende eisen: dienstverlener moet erop toezien dat zij over de
processen beschikken om de voortdurende naleving te waarborgen aan de
vastgestelde prescriptieve voorschriften
3. Handhavingsregeling: handhavingsbeleid en kaders om partijen ins staat te
stellen afwijkingen en kleine overtredingen te beheersen en op te lossen
4. Bescherming van veiligheidsinformatie: wettelijk kader opzetten om permanente
beschikbaarheid van veiligheidsgegevens en -informatie te waarborgen
Systeembeschrijving: samenvatting van de processen, activiteiten en interfaces
van de organisatie (staat of dienstverlener) die moeten worden beoordeeld om de
gevaren te identificeren en de veiligheidsrisico’s te beoordelen die door hun
veiligheidssysteem worden gedekt. De systeembeschrijving biedt een startpunt voor
de implementatie van het SSP/SMS
Interfaces: bij het invoeren van veiligheidsbeheer moet er rekening gehouden
worden met veiligheidsrisico’s die worden veroorzaakt door interfaces tussen
entiteiten. De interfaces zijn Intern (exploitatie en onderhoud, financiën,
personeelszaken of juridische afdelingen), of extern (ander staten, dienstverleners of
gecontracteerde diensten)
Beoordeling van het effect op de veiligheid van de interface
Als de interfaces zijn geïdentificeerd, wordt het veiligheidsrisico dat elke interface
inhoudt beoordeeld . Op basis van de vastgestelde veiligheidsrisico’s kan de
staat/dienstverlener overwegen met andere organisaties samen werken aan een
geschikte strategie voor de beheersing van veiligheidsrisico’s. Samenwerking is
wenselijk omdat de perceptie van een veiligheidsrisico per organisatie kan
verschillen.
Monitoring en beheer van interfaces
Staten en dienstverleners moeten continu hun interfaces monitoren en beheren om
veilige dienstverlening te garanderen. Een doeltreffende aanpak van het SRM van de
interfaces is het opstellen van formele overeenkomsten tussen de interfacing-
organisaties met duidelijk omschreven verantwoordelijkheden voor toezicht en
beheer. Het delen van info maakt de overdracht van kennis en werkmethoden
mogelijk die de veiligheid van elke organisatie kunnen verbeteren
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sharissahuitema. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,70. Je zit daarna nergens aan vast.