Veel hoofdstukken uit het boek van Batshaw worden behandeld. Ook aanvullende literatuur wordt behandeld. Alles wat je voor literatuur moet lezen voor het vak Personen met Beperkingen: diagnostiek is samengevat.
Batshaw, M.L. (2019). Children with Disabilities. Hoofdstuk 11 (Child
Development)
Na dit hoofdstuk kun je;
- De ontwikkeling van kinderen definieren in termen die gerelateerd zijn aan dit concept
- De verschillende theoretische perspectieven van ontwikkeling van kinderen beschrijven
- Het gebruik en mogelijk misbruik van ontwikkelingsmijlpalen
- Trends in ontwikkeling die te maken hebben met aanpassing van mensen bespreken
- Onderscheid maken tussen typische en atypische ontwikkeling
- Uitleggen waarom monitoren en screening van ontwikkeling belangrijk is
Definieren van ontwikkeling van kinderen
Ontwikkeling verwijst naar alles dat verandert over de tijd. Hier wordt de term
ontwikkeling gebruikt om te verwijzen naar veranderingen in gedachten, gedrag en
functioneren van mensen. Mensen veranderen in reactie op omstandigheden en
ervaringen, iedereen heeft een unieke ontwikkeling. Daarnaast ervaren mensen
verandeirngen in cognitie, emotie en mogelijkheden die voor iedereen ongeveer gelijk
zijn (bijv leren lopen). Ontwikkeling kan gedefienieerd worden als: ontwikkeling verwijst
naar eigenschappen, voorspelbare manieren waarop gedrag verandert tijdens het leven
van een mens. Gedrag verwijst naar elke actie die een persoon uit kan voeren en een
ander kan observeren.
Het woord ‘normaal’ wordt vaak gebruikt bij ontwikkeling, dit kan een kind echter het
idee geven dat ‘niet normaal’ verkeerd is. Betere termen zijn typisch en atypisch.
Theoretische perspectieven op ontwikkeling
Het brein:
Ontwikkeling is afhankelijk van het brein, veranderingen in gedrag gaan samen met
rijping van het centrale zenuwstelsel. De myelinisatie van corticospinale paden zorgen
voor grove motorische ontwikkeling. Veranderingen in de organisatie van het brein, aan
het einde van het tweede levensjaar zorgen voor de explosieve taalontwikkeling. Er zijn
bepaalde sensitieve periodes voor het verwerven van ontwikkelen van bepaalde
vaardigheden door de mate van plasticiteit van het brein in die periode.
Biologie, rijping en cognitie
Volgens Freud is er een conflict tussen biologische driften en externe sociale restricties
Erikson gaat uit van de psychosocial stage theory. Hierin heeft een mens bepaalde
existentiele crisissen die de mens succesvol moet overkomen. De meest bekende is de
midlife-crisis.
,Andere theorieen leggen de focus op de giologische achtergrond van ontwikkeling. Bijv.
de hechtingstheorie. Arnold Geell zag genetica en neurlogie als blauwprint voor
ontwikkelingsveranderingen.
De cognitieve ontwikkelingstheorie van Piagetstelt dat onze interacties met de
omgeving beheerst wordt schema’s. Deze schema’s ontstaan door processen van
aanpassing aan de omgeving. Assimilatie (informatie verwerken aan de hand van
bestaande schema’s) en accomodatie (nieuwe schema’s maken).
De informatieverwerkingstheorie benadrukt het belang van cognitieve processen van
ontwikkeling en gedrag.
De omgeving en de sociale context
Andere ontwikkelingstheorieën benadrukken het belang van de omgeving. Dit kan door
het belonen van gewenst gedrag . Weer andere theorieën benadrukken de sociale en
culturele context van het leren en ontwikkeling. De sociale leertheorie van BAndura
benadrukt het belang van sociale modeling en imitatie tijdens het leren. De
sociaalculturele theorie van Vygotsky benadrukt het belang van familie, docenten en
leeftijdsgenoten. Hij introduceerde de zone van naaste ontwikkeling.
Ontwikkelingsmijlpalen
Een ontwikkelingsmijlpaal is ene gedrag, mogelijkheid of vaardigheid dat op een
bepaalde leeftijd ontstaat bij de meeste kinderen. Mijlpalen worden gekenmerkt als
behorend bij een specifiek domein, meestal de volgende:
- Grove motoriek
- Fijne motirek
- Taal en communicatie
- Cognitief en probleemoplssing
- Zelverzorging
- Spelen
- Sociaal
In de klinische praktijk wordt niet aan elke mijlpaal evenveel gewicht gegeven. De
meest mijlpalen hebben de volgende kenmerken:
- Ontstaan bij de meeste kinderen tijdens een voorspelbare leeftijd
- Makkelijk te observeren en beschrijven
- Ze varieren niet in verschijning tussen personen
- Ze zijn functioneel
Niet alle mijlpalen voldoen aan alle kenmerken.
Beperkingen en misbruik
Niet elke tabel die gebruikt wordt vor het beoordelen van mijlpalen is betrouwbaar.
Mijlpalen voor grove motorieke en zelverzorging zijn exacter gedefiniëerd en hebben
een hogere kwaliteit van onderbouwing dan de andere mijlpalen.
,Ontwikkeling en aanpassing: Trends en belangrijke mijlpalen
Ontwikkeling is een traject van aanpassingen. Ontwikkelingspaden kunnen het best
begrepen worden door verwijzing naar de vraag: ‘Wat maakt het mogelijk dat een kind
zich ontwikkeld tot een functionele volwassene?’. Trends in ontwikkeling kunnen
omschreven worden volgens 4 brede categorieën: mobiliteit, aanpassingsvaardigheden,
hypersocialiteit en theory of mind en symbolisch denken en taalgebruik.
1. Mobiliteit
Mobiliteit verwijst naar de mogelijkheid van een orgnaisme omt e bewegen en
succesvol te navigeren in een specifieke fysieke omgeving. De meest belangrijke
ontwikkelingsmijlpaal hierin is het leren lopen. Vlak na de geboort wordt beweging
vooral door primitieve reflexen veroorzaakt. Deze worden tijdens het eerste jaar
geleidelijk vervangen door vrijwillige motorische reacties (behalve bij kinderen met
cerebrale parese). Kinderen van 7 maanden kunnen meestal zelfstandig zitten. Op die
leeftijd hebben kinderen ook een aantal automatische bewegingsreacties (bijv. Handen
naar voren om zichzelf op te vangen als ze vallen). Tijdens de eerst maanden leren
kinderen ook rollen en kruipen. Daarna leren ze staan en lopen.
Als kinderen 14 maanden zijn kunnen ze meestal opstaan zonder zich vast te houden
aan iets. De meeste kinderen kunnen goed lopen met 15 maanden en goed rennen met
18 maanden. Met 30 maanden kunnen ze op de plaats springen. Met 15 maanden
kunnen ze klimmen op meubels. De meeste kinderen kunnen met 12 maanden een
object gooien.
Aanpassingsvaardigheden
Aanpassingsvaadigheden zijn de mogelijkheden die mensen er toe in staat stellen hun
omgeving te manipuleren. Dit is letterlijk door fijne motoriek en abstract door cognitieve
en probleemoplossende mogelijkheden.
Vroege fijn motorische vaardigheden
- Bij geboorte tot 4 maanden; palmer grijp reflex -> babies grijpen iets wat in hun
hand komt
- Objecten vrijwillig grijpen met 4 maanden
- De duim en paar vingers gebruiken om te grijpen met 7 maanden = radial-palmer
greep
- Grijpen met de duim en zijkant van de eerste vinger met 9 maanden = radial-
digital greep
- Pincetgreep met 12 maanden
Late fijn motorische vaardigheden
- Met 9 maanden gaan kinderen experimenteren met de eigenschappen van
objecten
- Met 12 maanden gaan ze voorwerpen gebruiken om een doel te bereiken
Problemen oplossen: geheugen en object permanence
, De meeste fijn motorische vaardigheden vereisen cognitieve en probleemoplossende
vermogens. De eerste 6 maanden leven kinderen alleen in het hier en nu. Ze hebben
geen object permanence.
Object permanence is van belang voor het ontwikkelen van het geheugen en alle
cognitive processen die daar op volgen. Het is ook belangrijk voor de sociale en
emotionele ontwikkeling.
Onderdeel van probleemoplossing; zelfverzorging
- Eten en drinken
- Aankleden
- Hygiene en toiletgebruik
Onderdeel van probleemoplossing; preacademische vaardigheden: kennis over kleuren,
vormen letter, cijfers, woorden etc.
Hypersocialiteit en theory of mind
Social brain hypothesis: door het ontwikkelen van cognitieve eigenschappen voor het
functioneren in grote groepen heeft het brein van de mens zich verder geevolueerd.
Het vermogen om iets te begrijpen van gedachten en intenties van anderen wordt
theory of mind genoemd. Dit is van belagn bij sociale cognitie en sociale interactie. De
ontwikkelingn hiervan bij kinderen
- Geboorte; herkennen stem moeder
- 2 maanden; herkennen van bekende gezichten en sociaal lachen
- 4 maanden; heen en weer geluid maken
- 6 maanden; hechting aan bleangrijkste verzorger
- 8 maanden; gaze monitoring = kijken waar ouder ook heen kijkt. Het kind neemt
perspectief in
- 9 maanden; zien waar iemand heen wijst
- 12 maanden; zelf wijzen om duidelijk te maken wat ze willen = proto-imperative
pointing
- 15 maanden; wijzen om interesse te tonen of ervaring te delen = proto-
declarative pointing
- 18 maanden; kinderen laten schaamte zien en empathie. Op deze leeftijd
ontstaat pretend play ook
- Tussen de 18 en 24 maanden; autonomie, opstandig gedrag om te krijgen wat ze
willen
- 2 jaar; spelen in gezelschap van andere kinderen = parallel play
- 3 jaar; samen spelen = cooperative play
- 3 jaar; fantasiespel = imaginative play
- 4 jaar; slagen voor de theory of mind test
Symbolische gedachten en taal
Taal is een sociaal en verbaal fenomeen met een biologische oorsprong. Die
biologische oorsprong uit zich in kleine kinderen die voorgeprogrammeerd zijn voor taal
en door sociale blootstelling aan taal de taal vloeiend leren spreken. Tot 9 maanden zijn
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper petradestudent1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
