Inleiding Sociologie – Luca Horstkamp
Hoofdstuk 6: Norms
6.1 College binge drinking: a social problem?
Alcoholgebruik komt zeer veel voor onder studenten. Toch wordt het als een sociaal probleem
gezien. Dit wordt als cool gezien en omdat je zou ‘moeten’ drinken wanneer je gaat studeren. Deze
verwachtingen zijn voorbeeld van sociale normen → sociale krachten die een sterke impact hebben
op gedrag.
6.2 What are social norms?
Sociale normen zijn een element van cultuur en hebben invloed op gedrag. Er is echter geen exacte
definitie van de term sociale normen. Je zou het kunnen uitleggen als spelregels van een samenleving
Voorbeelden:
• Kom op tijd voor afspraken
• Je mag niet vloeken
• Je mag niet voordringen
• Je mag niet stelen
• Je moet elke zondag naar de kerk
Normen kun je verdelen in descriptive en injunctive
normen.
Figuur 11: Classification of norms
Descriptive norm: Gaan over wat mensen
daadwerkelijk doen: conventions, gebruiken en
gewoonten. (Zie eind vorige pagina voor voorbeelden.)
Injunctive norm: Een normatieve stelling die specificeert wat een persoon wel en niet zou moeten
doen. Kan een wens / wil / verbod uitdrukken. Ook wel een prescriptive norm of oughtness norm.
Naast dat het aangeeft hoe iemand zich zou moeten gedragen, kan het ook aangeven hoe of wat
iemand zou moeten denken en geloven. Doe je dit niet, dan volgen er sancties. Bij injunctive zijn er
wel sancties, bij descriptive niet.
Informal → Social norm: Informele, normatieve stelling die specificeert wat een persoon (in een
groep / samenleving) wel of niet zou moeten doen. Denk aan religieuze groepen, leeftijdsgroepen,
organisaties, criminele bendes e.d. Normen zijn relatief en veranderen dus door de tijd en per groep
of cultuur.
Tabel 4: Sancties bij injunctive norms
Injunctive norm Sanctie
Extern Sociale normen
Intern Morale normen
Formeel Legale normen
27
, Inleiding Sociologie – Luca Horstkamp
6.3 Social control theory
Sociale controle: Mensen in een samenleving volgen de sociale normen omdat ze bang zijn voor
(sociale) sancties mochten ze afwijken van deze normen.
Sociale sancties: ‘Straf’ voor afwijkend gedrag van de sociale normen.
• Externe sanctie: Sancties bedacht door third parties
• Third parties: Derden, andere groepsleden. Mensen die in dezelfde groep vallen als de
persoon die de sanctie krijgt.
Social approval: Beloning / waardering van de groep voor het opvolgen van de sociale normen.
Sociale sancties en approval zijn niet altijd effectief. Er moet namelijk een third party aanwezig zijn
om het gedrag te zien. Hiervoor kan je gebruikmaken van monitoring.
Monitoring: Gedrag van een individu is zichtbaar voor third parties. Hoe sterker de monitoring, des
te meer mensen de sociale normen volgen.
Sociale controle theorie kan ook conformity uitleggen: “There is a general human tendency to
conform to the opinions and behaviour of actors in their social environment”
6.4 Internalized norms
Internal control mechanism: Als je bij een bepaalde groep hoort, wordt je herhaaldelijk aan dezelfde
sociale normen blootgesteld. Hierdoor raken de normen geïnternaliseerd (internalized). Daardoor
ontstaat er internalized moral norms.
Moral → Internalized norms: Norm die onderdeel is geworden van iemands innerlijke normen- en
waardenbesef. De sociale normen worden dus onderdeel van iemands persoonlijkheid.
Internal sanction: Schuldgevoel, schaamte of een slecht geweten wanneer iemand van zijn moral
norms afwijkt.
Habitus: Gedrags- en karaktereigenschappen / patronen die gebaseerd zijn op kennis, morele
normen, waarden en culturele scripts die onbewust gedrag automatisch beïnvloeden.
6.5 Legal norms
Formal → Legal norms: De wet. Formele, normatieve die specificeren wat een persoon wel en niet
zou moeten doen. Als je dit niet opvolgt, volgen er formele sancties.
Formal sanction: Straf voor ontwijkend gedrag van legale normen. Monitoring wordt hier vaak
gedaan door autoriteiten, zoals de overheid of de politie.
Waarom houdt iemand zich niet aan de formele normen?
• Wordt niet goed gehandhaafd / gemonitord
• Er worden geen sancties opgelegd
• Beter opletten / observere / monitoren en zwaardere sancties zal naleven van
formele normen opleveren = Formal control
• Legal norms kunnen niet worden gesteund door sociale normen van bepaalde groepen. Denk
hierbij aan criminele gangs.
28