De opkomst van de polis
Polis
o stadstaat
o staatje bestaande uit een stad met de omgeving/landbouwgrond
Meeste 50 – 100 km2
Athene 2600 km2 2 grootste
Sparta 8400 km2
o Veel poleis (+/- 700) door natuurlijke omstandigheden (bergen/zee)
o Acropolis = hoge stad
versterkte heuvel, toevlucht in tijden van gevaar, tempel, middelpunt
poleis.
o Agora
plein voor praten over bestuur vd polis en
waar handel werd gedreven.
o Polis politiek = de manier waarop mensen de macht onder elkaar verdelen.
o Rond polis ontstaan op sommige plekken steden;
Stad = grote nederzetting waar meeste inwoners leven van iets anders
dan akkerbouw en veeteelt.
De adel is in het begin de baas
Aristocratie = regeringsvorm waarbij kleine groep mensen de macht heeft.
In polis bestuur eerst bij Raad van Edelen = kleine groep nam alle belangrijke beslissingen,
vooral adel = groep rijke machtige families die rijkdom en macht erfden van hun voorouders.
Volksvergadering = vergadering van alle mannen, stond onder invloed van de adel, deed
alles wat de adel wilde.
Door kolonisatie komt een nieuwe bevolkingsgroep op: handelaren
Poleis bevolkingsgroei
Vruchtbare grond Griekenland beperkt kolonisatie
Bevolking poleis ruzie over gebruik grond
Groep mensen organiseerden expedities om elders grond te vinden voor een nieuw bestaan.
Kolonisatie = stichten van poleis overzees grondgebied / het veroveren en bewonen van een
gebied buiten jouw land.
Kolonisatie Handel groeit handelaars meer macht handelaren willen deelnemen
aan bestuur.
, Atheners voeren de democratie in
Kleisthenes – 509 v.Chr. invoer directe democratie:
o Ale belangrijke beslissingen door volksvergadering
o Alle vrije mannen boven 18 jr mogen deelnemen aan volksvergadering (geen
immigranten)
o Vrouwen, slaven geen deel van politiek
Indirecte democratie
o Beslissingen worden genomen door gekozen vertegenwoordigers van de
burgers.
Schervengericht
o Verdacht van poging tot alleenheerschappij? burgers 1x per jaar kans om
verdachte voor aantal jaar te verbannen. Bij stemming krasten burgers de
naam van verdachte op een scherf aardewerk.
§4.2 Athene als leider van de Griekse poleis
Vooral de Atheners slaan aanvallen van de Perzen af.
Directe democratie in Athene succes.
Groot gevaar uit Midden-Oosten, machtige Perzische rijk:
Perzische koning alle macht
Rijk van Egypte tot India
Veel verschillen tussen Griekse poleis, maar ook overeenkomsten:
1) Zelfde taal
2) Zelfde boeken
3) Onderwijs, denken en kunst
4) De Ilias en Odyssee, 2 beroemde verhalen Homerus (700 v.Chr.)
Goden spelen belangrijke rol Grieken vereren dezelfde goden.
5) Elke polis eigen beschermgod(in) die meest werd vereerd.
Belangrijke verschillen Griekse en andere godsdiensten.
1) Griekse goden lijken sterk op mensen. Onsterfelijk maar wel met ruzies en jaloezie.
2) Griekse godsdienst kende halfgoden (Heracles en Achilles)
3) Griekse godsdienst: vooral genieten van het leven op aarde.
4) Grieken geloofden dat de goden rechtstreeks tot de mensen konden spreken.
(orakels)
Godsdienst grote invloed op leven Grieken.
1) Volksvergadering startte met gebeden en offers.
2) Olympische Spelen (776 v.Chr) ter ere van oppergod Zeus.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fredje10. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.