1. Ben je competent?
2. Oriënteren
3. Vraag bepalen
4. Doelen formuleren
5. Verzamelde informatie verwerken
6. Plan van aanpak maken
7. Plan uitvoeren
8. Plan evalueren
Oplossingsgericht werken:
- Niet het probleem staat centraal, maar de oplossing
- Laat cliënten zelf bedenken hoe zij hun eigen problemen kunnen oplossen
- Jouw houding is nieuwsgierig, warm, positief, uitnodigend en bemoedigend
- Krachtbronnen
- Vier de successen
- Doen wat werkt
- Cliënt maakt de keuzes in doelen en werkwijze
- Hulpverlener ondersteunt dit proces
Traditioneel: het medische model
- Verzamelen gegevens en beschrijving probleem
- Probleemanalyse
- Bedenken van oplossingen voor de cliënt
- Uitvoeren van interventies
- Evalueren en vervolg
Monkey Business Illusion: Je neemt niet de werkelijkheid waar, met datgene waarvan je
denkt dat het de werkelijkheid is.
Start van het oplossingsgerichte gesprek:
- Socializen (ijs breken en krachten verkennen)
- Probleemformulering
- Erkennen van het probleem (niet analyseren)
Functies:
- Belang eerste indruk
- Start “opbouwen van vertrouwen”
- Op het gemak stellen, het ijs brengen
- Onvermoede krachten en competenties opsporen
Basishouding
- Cliënt is expert in eigen ervaringen, gedachten en gevoelens
- Hulpverlener is expert in oplossingsgerichte gespreksvoering
- Cliënt beschikt per definitie over competenties en krachten
, - Cliënt bepaalt het tempo, hulpverlener volgt
- Hulpverlener is respectvol, nieuwsgierig en bescheiden
Oriëntatie
- Als je echt een ondersteuningsplan moet maken voor iemand, begin je met een
verkenning van diens situatie. Die verkenning bestrijkt een aantal leefgebieden.
- Welke informatie is relevant?
- Wat is jouw referentiekader
- Algemene informatie
- Persoonlijke informatie
- Niet probleemgericht, maar persoonsgericht (leefgebieden): bijvoorbeeld
wonen, financiën, sociale relaties, psychische gezondheid, zingeving,
lichamelijke gezondheid, dagbesteding
- Hoe verzamel je de info?
- In gesprekken, observatie, info van derden
- Hulpmiddelen:
- Totale communicatie, tijdbalk, SAMPC, Ecogram, ZRM
Supports Intensity Scale (SIS)
- Meetinstrument
- In kaart brengen ondersteuningsbehoeften
- vooral in sectoren VB of GGZ
- Drie schalen
- Behoefte aan praktische ondersteuning
Stap 3 - Vraagverheldering
Het is essentieel dat je een zuiver beeld krijgt van wat de cliënt wilt, daarop bevraag je de
cliënt. Valkuilen zijn:
- De cliënt weet het niet goed, kent zijn eigen behoeften niet goed
- De cliënt kan zijn vraag niet formuleren
- Wat de cliënt wilt, is niet realistisch
- De cliënt wil graag wat een ander van hem verwacht
- De cliënt formuleert sociaal wenselijk of gaat uit van het aanbod
Stap 4 - Doelformulering
Factoren van invloed: bevorderend en belemmerend (micro-, meso- en macroniveau)
- Cliënt
- Persoon (eigenschappen, veerkracht, hechting, opvoeding)
- Ervaringen uit het verleden
- Omgeving (veerkracht en kracht netwerk)
- Aard en inhoud van het probleem (zelf is er een geïsoleerd probleem of zijn
er meerdere problemen die elkaar versterken en beïnvloeden)
- Hulpverlening
- Materieel (geld, personeel, ruimte, materiaal)
- Immaterieel (deskundigheid, ervaring, betrokkenheid, ervaring, motivatie)