Essay
Boekverslag Montyn 6VWO
- Vak
- Nederlands
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Boekverslag van het boek Montyn (6VWO)
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Boekverslag “Montyn”Auteur: DA Kooijman
Aantal bladzijdes: 96
Genre: psychologische roman, oorlogsroman
Perspectief:
Het verhaal is geschreven in de ik-perspectief. Hierdoor wordt je erg beïnvloed door
de mening en gevoelens van de hoofdpersoon. Dit zorgt er voor dat je zelf geraakt
wordt bij de dood van een vriend van Montyn.
Ook is dit perspectief iets misleidend. Jan Montyn heeft in een psychiatrische
inrichting gezeten en is dus niet helemaal goed. Hierdoor is zijn verhaal op sommige
punten in twijfel te trekken.
Ruimte:
Het verhaal speelt zich op meerdere plekken af. De belangrijkste plaatsen zijn
Oudewater, Koerland en Vietnam.
Vooral Oudewater, het dorp waar Montyn is opgegroeid, is erg belangrijk. Telkens als
hij hier terug keert heeft hij een andere kijk op het leven, en ook op Oudewater.
Tijdens de oorlog verlangt hij erg naar Oudewater. Eenmaal daar aangekomen blijkt
hij zelf zo te zijn verandert dat hij zich helemaal niet meer op zijn gemak voelt. Hij wil
de wereld weer in.
Ook de omgeving in Koerland geeft duidelijk het gevoel van Montyn aan. De ellende,
kou en de dood die het landschap uitstraalt is gelijk aan het gevoel dat Montyn heeft.
Pas als hij in het mooie, warme Vietnam is voelt hij zich op zijn gemak. Hier hangen
de gevoelens en omgeving dus weer met elkaar samen.
Samenvatting
In dit boek beschrijft Kooiman de levensgeschiedenis van de beeldend kunstenaar Jan
Montyn in zes delen, met in totaal 24 van een titel voorziene hoofdstukken. Hier volgt
een samenvatting van de belangrijkste gebeurtenissen.
DEEL I - In Vientiane (Laos) ontmoet de ik-figuur, Jan Montyn, een gedeserteerde
Amerikaanse kolonel, Ted, die in een plaatselijk eethuisje werkt. Montyn ziet in de blik
van de Amerikaan dat deze een lotgenoot is: iemand die de verschrikkingen van het
front heeft meegemaakt en daarom gedoemd is om rusteloos naar spanning te
zoeken. Tijdens Teds relaas over zijn oorlogservaringen en zijn woorden 'Maar dat is
nog niet alles' moet Montyn denken aan een van zijn meest traumatische
herinneringen: tijdens een bombardement in Vietnam lag hij in een tunnel, verkeerde
in doodsangst en moest terugdenken aan zijn jeugd in Oudewater. In een soort trance
vertelt Montyn zijn levensloop.
DEEL II - Jan Montyn groeit op in Oudewater, 'waar de tijd had stilgestaan'. Zijn vader
heeft een schildersbedrijf en is strengcalvinistisch. De sombere sfeer van het geloof
met zijn nadruk op hel en verdoemenis maakt de jongen angstig. Al gauw onttrekt hij
zich aan de kerkgang ('s zondags wel twee à drie keer) door te fietsen of te zeilen. Hij
heeft last van tuberculose en moet geregeld kuren. Hij tekent veel, een kunstkenner
zegt dat hij talent heeft en veel moet oefenen.Als hij vijftien is, breekt de Tweede
Wereldoorlog uit. Hij doet saai werk in de zaak van zijn vader en kan steeds minder
de neiging onderdrukken om eropuit te trekken. Hij en zijn vader worden
uitgescholden voor 'Moffenvrienden', omdat zijn vader als ouderling in een preek
heeft gezegd dat elk door God gegeven gezag, dus ook de Duitse overheid,
gehoorzaamd moet worden. Omdat Jan in het kader van de Arbeidsdienst niet in een
fabriek wil werken, meldt hij zich in 1943 als lid van de Jeugdstorm, de
jeugdorganisatie van de NSB, ondanks de protesten van zijn ouders. Met zijn vriend
Hein gaat hij voor drie maanden naar een weersportkamp in Oostenrijk. De harde
, training door invalide frontsoldaten bevalt hem zo goed dat hij meteen tekent voor
een nog zwaarder vervolgkamp van twee maanden. Bij de plaatselijke vrouwen zijn
de jongens erg in trek (er is een groot mannentekort vanwege de oorlog). Jan doet
zijn eerste seksuele ervaringen op; hij wordt zelfs door drie vrouwen verkracht.
DEEL III - Jan moet werken in een fabriek in Hannover, wat hem totaal niet zint. Om
zich daaraan te onttrekken, tekent hij met Hein voor de Duitse marine. Ze krijgen een
opleiding in Mannheim en hebben veel te lijden van de Engelse bombardementen. Er
volgt een nog zwaardere opleiding in Pommeren, waar ze te maken krijgen met de
Duitse kadaverdiscipline; ze moeten vooral mijnen demonteren. Ze maken plannen
om er tussenuit te knijpen. Plotseling horen ze dat ze geplaatst worden op een
mijnenveger in de Oostzee. Bij een van de tochten wordt het schip getorpedeerd. Met
een klein groepje overlevenden worden Jan en Hein door een mijnenveger opgepikt
en naar Letland gebracht. Als pantsergrenadiers moeten zij aan het front in
loopgraven tegen de Russen vechten. Er volgen negen verschrikkelijke weken, waarin
ze denken aan overlopen en psychisch vrijwel kapot zitten. Hein raakt zwaar gewond
en overlijdt; kort daarop wordt Jan geraakt aan zijn hoofd en naar een hospitaal
gebracht. Hij denkt dat hij snel zal sterven, wat hem eigenlijk niet meer kan schelen.
DEEL IV - Jan wordt als gewonde getransporteerd naar Flensburg in Noord-Duitsland.
Zijn schip wordt getorpedeerd, ternauwernood wordt hij gered. In Flensburg
revalideert hij snel. Hij mag twee weken op verlof en besluit naar Oudewater te gaan.
Daar voelt hij zich niet meer thuis, al gauw wordt hij weer onrustig en keert hij terug
naar Duitsland. Nabij Dresden maakt hij een verschrikkelijk bombardement mee en
wordt hij ingezet bij de hulptroepen. Het einde van de oorlog beleeft Jan aan de Oder,
waar hij aan het front vecht tegen de Russen.Ook de Amerikanen naderen snel. Met
slechts vier overlevenden van de tweehonderd kameraden geeft hij zich aan de
Amerikanen over. Als krijgsgevangene hoort hij voor het eerst over het bestaan van
concentratiekampen en massale jodenvervolgingen. Hij is diep onder de indruk.
DEEL V - Met Luc, een Belgische fascist, ontsnapt Jan uit het gevangenenkamp. In
Straatsburg melden ze zich bij een bureau van het Vreemdelingenlegioen. Ze
tekenen voor vijf jaar en krijgen een zware opleiding in Algerije. Het bevalt Jan slecht
en als hij, klaar voor vertrek naar Indo-China om tegen de Japanners te vechten,
kennis maakt met een barmeisje, besluit hij bij haar te blijven en te deserteren. Na
drie weken slaat de onrust weer toe: hij vertrekt naar Straatsburg, meldt zich bij een
militaire post en vertelt dat hij ontsnapt is uit een krijgsgevangenenkamp. Hij wordt
opgesloten in Vught, waar hij door de bewakers van de Binnenlandse Strijdkrachten
slecht wordt behandeld. Hij wordt berecht en krijgt een lichte straf: drie jaar met
aftrek van voorarrest. Op 5 mei 1948 komt hij vrij en gaat werken in de zaak van zijn
vader. Na twee onrustige jaren besluit hij zich te melden als UNO-soldaat om in Korea
te vechten tegen de communisten. Hij raakt vrij snel gewond, knapt weer op, gaat
terug naar het front en raakt dan zwaargewond: hij valt in een ravijn en kan zich niet
meer bewegen. Lange tijd moet hij in Tokyo revalideren. Hij krijgt daarbij steun van
de jonge Japanse Yoshika. Wanneer ze zwanger wordt, trouwen ze. Het huwelijk houdt
echter niet lang stand. Na zijn terugkeer in Nederland wordt Jan tot zijn verrassing in
Oudewater gehuldigd als een held. Hij blijft beroepsmilitair en wordt ingeschakeld bij
de hulptroepen tijdens de watersnoodramp in 1953. Hij klimt op tot sergeant, maar
het geregelde leven in de kazerne bevalt hem totaal niet. Hij heeft last van
angstdromen en aanvallen van razernij en heeft voortdurend hoofdpijn. Hij gaat zich
te buiten aan drankgebruik en destructief gedrag. Hij organiseert orgieën voor
notabelen, dwingt militairen seksueel verkeer met hem te hebben en glijdt steeds
verder af. Als een militair een klacht indient, wordt Montyn gearresteerd. Na een
mislukte zelfmoordpoging belandt hij in een psychiatrische inrichting, waar een arts
hem aanraadt zijn levensverhaal op schrift te stellen. Een jaar lang schrijft hij alles
van zich af en worden zijn angstdromen en aanvallen minder. Montyn is dan 32 jaar.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tvdxelise. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 59063 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen