Hierbij een uitgebreide samenvatting van blok 1.6 Inleiding in de orthopedagogiek. De samenvatting bevat alle belangrijke elementen van het blok. Aan deze samenvatting heb je genoeg stof om de toets perfect te maken! Deze samenvatting bestaat uit alle verplichte literatuur die er gelezen moest word...
SAMENVATTING BLOK 1.6
Probleem 1
Boek 1. HF 2: (blz. 32)
- Middeleeuwen: hulpbehoevenden werden opgenomen in de caritatieve zorg
(liefdadigheid). Geen aandacht voor individuele problematiek.
- 17e eeuw: Comenius (1592-1670): 1e grote westerse pedagoog. Hij ontwierp een
pedagogisch model waarbij de kindertijd als een speciale periode werd gezien → meer
belangstelling voor pedagogiek.
- Verlichting: Rousseau (1712-1778): benadrukte het idee van Comenius door het gebruik
van de rede (zelf dingen oplossen).
- Romantiek: groeiende aandacht voor pedagogiek. Pedagogen zoals Pestalozzi, Herbart en
Fröbel combineerden filosofische ideeën met ervaringskennis → boeken over aanpak
opvoeding en problemen hierin.
- 19e eeuw:
Huiselijk pedagogische atmosfeer
Groeiende openbare ‘pedagogische ruimte’
Onderwijs op school
Kinderen worden meer gezien als aandachtspunt voor sociale interventies, die zich niet
alleen richten op het compenseren van de afwezigheid van ouders (wezen), maar
vooral ook op het helpen bij problemen en gevaren die kinderen bedreigen door
verwaarlozing, criminaliteit en fysieke en mentale afwijkingen.
Jeugdgevangenissen, heropvoedingshuizen, instellingen voor visuele/auditieve
beperkingen en later voor mentale handicaps.
Er wordt een onderscheid gemaakt tussen geestesziekte en geestelijke
achterstand/beperking (termen: idiotisme, zwakzinnigheid).
Séguin (1812-1880): schreef in 1866 een boek over de heersende ideeën over kinderen
met mentale problematiek. Zijn ideeën waren gebaseerd op het samenvloeien van
medisch-psychiatrische, kinderpsychologische en vroeg-orthopedagogische principes.
In Nederland (1855): idiotenschooltje van dominee Van Koetsveld in Den Haag.
Maria Montessori (1870-1952): ging zich bezighouden met kinderen van wie de
ontwikkeling problematisch of verstoord was.
- Eind 19e eeuw:
Overgrote meerderheid van de kinderen volgt een vorm van onderwijs.
Vanaf het midden van de eeuw ontstaan ook de eerste initiatieven voor
onderwijs aan kinderen met mentale achterstanden of problemen.
- Begin 20ste eeuw:
1901: algemene leerplicht.
1903: inrichting voor onderwijs aan ‘achterlijke en zenuwzwakke
kinderen’ opgericht door De Vereniging van Onderwijzers en Artsen.
1905: test van Binet. Welke kinderen niet in normale onderwijs
thuishoren.
Kinderarbeid wordt beperkt.
Beweging voor volksonderwijs.
Landelijke voorzieningen op het gebied van de gezondheidszorg en
kinderbescherming.
Wettelijke bescherming kinderen: (ingevoerd in 1905)
o Beneden 18 jaar kinderstrafrecht: straffen is mogelijk maar
ongebruikelijk voor kinderen onder de 14 jaar.
o Ontzegging en ontheffing uit ouderlijke macht mogelijk.
o Maatregelen worden bekostigd door het rijk: regels voor
erkenning van particuliere internaten.
Vanaf 1922:
Pagina 1 van 58
, Ondertoezichtstelling: een beperking van de ouderlijke
o
macht door het aanwijzen van een gezinsvoogd die de
ouders bijstaat.
o Kinderrechter: deze geeft aanleiding aan de
gezinsvoogden en steunt hen met zijn gezag; oordeelt in
kinderstrafzaken en maakt deel uit van de rechtbank als
het gaat om ouderlijke macht en voogdij.
2 soorten inrichtingen:
o Speciaal onderwijs (kostschooltype)
o Verpleging (ziekenhuistype)
1920: Nederlandse Buitengewoon Lager Onderwijs (BLO). Aanvankelijk
bestemd voor zwakzinnige kinderen, maar al snel volgen scholen voor
dove, blinde en slechthorende kinderen.
Na 1930: regelingen voor scholen voor ‘psychopaten’ en voor kinderen
met epilepsie.
1919-1926: hoogleraren pedagogiek, meer aandacht voor opvoeding
(ouders).
Kinderpsychiatrie: meeste invloed. Artsen het laatste woord.
- Begin 20ste eeuw: nieuwe (sub)disciplines
Heilpedagogiek → medische classificaties → schoolhygiëne →
schoolarts.
Kinderpsychiatrie
Kinder- of ontwikkelingspsychologie
- Later werd er meer gekeken naar orthopedagogen dan naar medici.
- Later meer wetenschappelijk denken dan wijsgerige.
- Dumont?
- 1960: empirische wending.
Kritische orthopedagogiek (Van Gennep): niet alleen kijken naar wetenschap,
maar ook naar handelen. Niet alleen empiristisch zijn, maar ook normatief. Jaren
60.
Werkvelden in beweging
- Residentiële (jeugd)zorg:
In de jaren 60 en 70 belangrijke bewegingen op dit terrein. Op het terrein van
kinderbescherming heeft wellicht de stevigste confrontatie plaatsgevonden tussen de
maatschappijkritische stroming en de traditionele zorg (jongeren in instellingen vechten
de macht aan en ouders zijn niet langer bereid snel uithuisplaatsing te laten gebeuren).
Kinderbescherming wordt jeugdhulpverlening. Rechten van ouders én kinderen in
instellingen wordt beter geregeld.
Bij ernstige ontwikkelings- en opvoedingsproblemen zorgt het bureau jeugdzorg ervoor
dat het gezin een gezinscoach krijgt. Deze bewaakt de afstemming tussen de
verschillende vormen van hulpverlening en ondersteund het gezin waar nodig.
Taken bureau jeugdzorg:
o Snelle screening bij klachten
o Advies
o Kortdurende begeleiding
- Gehandicaptenzorg:
Jaren 60 en 70: belangrijke professionalisering.
1967: Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten.
Onderscheid tussen ziekenhuistype en kostschooltype internaten voor verstandelijk
gehandicapten vervaagt.
Behoefte aan plaatsing in een instelling neemt af en er ontstaat dus een behoefte aan
busjes die de gehandicapte kinderen heen en terug brengen.
- Speciaal onderwijs:
Vanaf jaren 40 snelle ontwikkeling, vooral door de komst van scholen voor kinderen met
leer- en opvoedingsmoeilijkheden.
Pagina 2 van 58
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper chahi. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
