Overig
HC 1 Staatsrecht
- Vak
- Staatsrecht
- Instelling
- Vrije Universiteit Amsterdam (VU)
Hoorcollege 1 Staatsrecht jaar Vrije Universiteit
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
1 beoordeling
Door: xxMeenn • 8 jaar geleden
Het is erg hinderlijk dat een universitaire student de lidwoorden verkeerd toepast. De Nederlandse taal is complex, maar op dit niveau mag er toch wel verwacht worden dat een student de juiste toepassing kent. Zeker als jurist is de Nederlandse taal je wapen.
Voorbeeld van de inhoud
HC 1 Staatsrecht, dinsdag 2 februari 2016Inleiding
De staatsrecht regelt de organen van de staat. De functies van de
staat, de taken van de staat, hoe moeten die worden verricht? Dit
zijn regels van staatsrecht. En staatsrecht ziet de overheid als iets
wat we nodig hebben, maar de overheid moet niet te machtig
worden, daarvoor is de staatsrecht ook bedoeld, om de overheid te
beteugelen. De nadruk bij dit vak ligt voornamelijk bij de verdieping
en inzicht van de beginselen, zoals wat zijn eigenlijk de gevolgen
van de kiesstelsel, wat zijn hier de voor en nadelen van?
Onderwerpen van vandaag
- De rechtsstaat
- Grondwet en staatsrecht
- Historische ontwikkeling van de Nederlandse staat
1. De rechtsstaat
Ontwikkeling van het begrip
De rechtsstaat is een lastig begrip, omdat iedereen hier een andere
betekenis aan geeft. Het wordt op twee manieren gebruikt, namelijk
de feitelijke betekenis en de normatieve zin. In dit verband spreken
we van de eisen van de rechtsstaat.
De opkomst van het begrip rechtsstaat hangt samen met de
betekenis van het doel van de staat. Om dit te begrijpen moeten we
teruggrijpen naar de Middeleeuwen, namelijk toen was de staat er
om de christelijke/goddelijke orde te waarborgen. De katholieke
geloof kwam in opstand, omdat het volgens hen niet de juiste
goddelijke orde was.
De staat was er niet meer voor god, maar het denken van die tijd
bracht de staat die de mens centraal ging zetten. Hobbes: beschreef
een natuur toetstand, waarin geen staat was, waarin de mensen
gelijk waren, maar dit kwam niet tot uiting, omdat het recht van de
sterkste mens gold. Hij kwam tot de conclusie dat de staat er was
om de mensen te beschermen tegen de wanorde in een
natuurtoestand. Zo verklaarde Hobbes de staat.
Locke had ook met zijn leer van het maatschappelijk verdrag, ging
net zoals als Hobbes ook uit van een natuurtoestand, maar hij zag
de natuurtoestand wel rooskleuriger. Volgens hem hadden de
mensen van nature rechten. Dit noemde hij het natuurrecht. Hij
vertelde echter niet waar de natuurrecht van kwam. De staat is er
dus om de rechten van de mens uit de natuurtoestand te
beschermen.
, De staat mag niet te machtig worden, de overheid dient de mens en
moet zelf beteugeld worden door het recht. Bijvoorbeeld de
machtenscheiding van Montesqui, maar ook de grondrechten en het
legaliteitsbeginsel zijn instrumenten om de waarde van de mensen
te beschermen.
Rousseau was ook op zoek naar een vrije samenleving, hiervoor
moeten mensen samen beslissen hoe de overheid moet handelen.
Men moet het gezamenlijk eens worden hoe de samenleving eruit
moet zien. Als iedereen invloed heeft om de democratische
samenleving dan wordt niemand onderdrukt, want dan bindt je je
aan hetgeen wat jezelf wilt. Bij Rousseau is er niet alleen een
beperking, maar overheidsmacht dat mag, zolang dit maar door het
volk gekozen wordt.
Wat hebben we eraan?
De inhoud van het begrip daar staat discussie over. Hiervoor hebben
we twee stukken gelezen, van Zijlstra en van Ommeren. Het wordt
vooral gebruikt als toetsingskader voor het positieve recht. We
kunnen ons van allerlei ontwikkelingen afvragen, wat het dan zegt
over de rechtsstaat. Aan de hand van het begrip kan je je afvragen
wat het betekent als steeds meer wetgeving gedelegeerd wordt, wat
betekent het als bestuursorganen steeds meer discretionaire
bevoegdheden krijgen.
2. Grondwet en staatsrecht
Grondwet en materiele constitutie
De overheid is gebonden aan het recht. In de 18e en 19e eeuw werd
het idee geboren dat er een raamwet moest komen dat het
grondslag vormde voor de gebondenheid van de overheid. Dat idee
is in belangrijke mate blijven bestaan. De grondwetten spelen in
bijna alle westerse landen een grote rol. Dit is wat van der Pot
aanduidt als formele constutitie. Men heeft gezien dat in de
Franse/Amerikaanse revolutie hoe de staat eruit moest zien. Maar
dit werkte vaak niet omdat ze onvoldoende rekening hielden met
bestaande praktijken en machtsverhoudingen. Bijvoorbeeld: je kunt
in de grondwet opnemen dat de Koning geen wetten mag maken
zonder het parlement. Maar stel je voor dat je dit invoert in een land
waar de Koning altijd gewend is om de wetgeving in zijn eentje te
doen. Het parlement heeft geen belang bij nieuwe wetgeving en
gaat vaak mee met de Koning, een alternatief zou zijn dat je in het
parlement een volksvertegenwoordiging uit de burgers inzet, maar
dan heb je weer mensen die er niets over weten. Materiele
constitutie zijn de bestaande praktijken, bestaande waarden die in
de samenleving gelden. Door alleen de formele constitutie kom je er
niet.
Ongeschreven staatsrecht
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper VKM90. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 48756 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen