M&O: Management en organisatie
Week 1
Zorgstelsel kenmerkt zich in de samenhang tussen 3 dimensies:
1. Betaalbaarheid
2. Toegankelijkheid
3. Kwaliteit
Toezicht: de Nederlandsautoriteit (NZa) houdt toezicht op de zorgmarkt. NZa ziet erop toe
dat verzekeraars, ziekenhuizen en andere instanties eerlijke informatie geven over hun
prijzen en polissen. Ook controleert de NZa of verzekeraars zich houden aan de regel om
iedereen aan te nemen voor een basisverzekering.
Jaarlijks is er een gemiddelde stijging van 5% voor de kosten voor de zorg en welzijn. Dit
heeft verschillende oorzaken:
1. Vergrijzing= hoe ouder we worden, hoe meer de zorgkosten stijgen.
2. Inhoud van zorg veranderd= door innovatie zijn er nieuwe behandelmogelijkheden,
nieuwe technologieën en nieuwe medicijnen. Dit leidt tot betere, maar ook duurdere
zorg.
Om te voorkomen dat de zorg straks niet meer voor iedereen betaalbaar is, heeft de
overheid bedacht om zorgaanbieders met elkaar te laten concurreren. Zo gaan deze
zorgaanbieders hun best doen, om zo hoog mogelijke zorg te bieden tegen zulke laag
mogelijke prijzen.
4 wetten sinds 2015 met hen eigen vraagstuk en financiering
Zorgverzekeringswet (Zvw)
• Kern: regelt de verplichte volksverzekering voor geneeskundige zorg
(basisverzekering).
• Voor wie: alle Nederlanders
• Verdere kenmerken: zorgverzekeraars zijn verantwoordelijk voor het uitvoeren van de
Zvw. De Zvw wordt bekostigd door inkomensafhankelijke bijdragen, premies van de
verzekerden en eigen risico.
• Inkopende partij: zorgverzekeraars
• Eigen bijdrage: nee
• Zorgpremie is gemiddeld 1473 euro per persoon.
• Verhoging van zorgpremie ligt aan de loonsverhoging van zorgmedewerkers en
vergrijzing.
• 6,7 miljard euro aan coronamaatregelen.
• Eigen risico à blijft 385 euro
Zorgtoeslag voor mensen met een minimuminkomen ontvangen maximaal 1294 euro per
jaar. Voor meerpersoonshuishoudens geldt een maximale toeslag van 2496 euro.
Basispakket
• Nieuwe geneesmiddelen tegen kanker
• Vervoer van en naar dagbehandeling bij zorgprogramma’s voor chronisch
progressieve degeneratieve aandoeningen, niet- aangeboren hersenletsel of in
verband met een verstandelijke beperking.
• Geen eigen risico voor medische kosten donor
• Geen eigen risico meer voor slachtoffers van seksueel geweld die zich binnen 7
dagen melden bij een Centrum Seksueel Geweld (CSG).
• Extra zorg bij langdurige klachten als gevolg van corona.
,Vrije artsenkeuze
• Vrije artsenkeuze is sprake in geval van de natura- en resitutiepolis.
ZVW, niet alleen voor curatieve zorg à ziekenhuis, huisarts, medicijnen, maar ook:
• Verzorging en persoonlijke verpleging thuis (extramuraal), zoals het toedienen van
medicatie, hulp bij het wassen en aankleden en het verzorgen van wonden.
• Behandeling (zonder opname) van mensen met een zintuigelijke handicap.
• Palliatieve zorg (verzachting en verlichting van terminaal zieken)
• Intensieve kindzorg
• De eerste drie jaar Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ).
Wet langdurige zorg (Wlz)
• Kern: Regelt zware, intensieve zorg voor kwetsbare mensen.
• Voor wie: mensen met een blijvende somatische of psychogeriatrische beperking en
mensen met een verstandelijke, lichamelijke of zintuigelijke beperking, die 24 uur per
dag zorg nodig hebben, permanent toezicht nodig hebben of ernstig nadeel te
voorkomen. Ook GGZ-cliënten vallen hieronder met uitzicht op herstel die 3 jaar
verblijf met behandeling hebben ontvangen vanuit de Zvw en daarna toegang krijgen
tot de Wlz.
• Verdere kenmerken: Het centrum indicatiestelling zorg (CIZ) beoordeelt of iemand in
aanmerking komt voor zorg vanuit de Wlz.
• Binnen de Wlz zijn 4 leveringsvormen mogelijk
o Zorg met verblijf à zorg en wonen in een instelling (verpleeghuis)
o Zorg zonder verblijf - volledig pakket thuis à 24 uurs zorg
o Zorg zonder verblijf – persoonsgebonden budget à het geld wordt
beheerd door sociale verzekeringsbank (SVB) à thuiszorg
o Zorg zonder verblijf – modulair pakket thuis à slechts delen van het
pakket aan zorg in natura thuis (huishoudelijke hulp, dagbesteding)
• Inkopende partij: zorgkantoren
• Eigen bijdrage: ja, afhankelijk van inkomen
Zorgvormen van de WLZ
• Verblijf in instelling
• Persoonlijke verpleging en verzorging
• Begeleiding
• Bepaalde hulpmiddelen
• Geneeskundige zorg en behandeling in verband met de indicatie
• Vervoer naar de plek waar begeleiding, behandeling, verblijf en verzorging
plaatsvindt.
Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)
• Kern: biedt ondersteuning aan mensen met een beperking om zo lang mogelijk
thuis te kunnen wonen.
• Voor wie: mensen met een beperking, chronische zieken en ouderen.
• Verdere kenmerken: Bij een aanmelding doet het gemeenteonderzoek naar de
persoonlijke situatie. In spoedgevallen moet de gemeente binnen 24/48 uur hulp
bieden.
• Inkopende partij: gemeente
• Eigen bijdrage: ja (€19,00 maandelijks)
o Uitzondering wanneer iemand nog geen AOW-leeftijd heeft bereikt.
, Jeugdwet
• Kern: gemeente is verantwoordelijk voor preventie, ondersteuning, hulp en zorg
aan de jeugd en ouders in de gemeente.
• Voor wie: jeugd en ouders
• Voorbeelden: hulp aan huis bij gezinsproblemen, hulp bij psychische en
gedragsproblemen van kinderen, verblijf in jeugdinstelling en pleegzorg.
• Voorbeelden: dagbesteding, beschermde woonomgeving voor psychische
problemen, huishoudelijke hulp.
Persoonsgebonden budget (pgb)
• Mogelijk om aan te vragen voor de Wlz, Wmo, Zvw of Jeugdwet.
• Dit is een bedrag waarmee er zelf zorg, hulp of verpleging inkoopt. Dit geeft meer
regie over de eigen zorg.
• Pgb wordt niet meer als voorschot gegeven op de eigen rekening, maar daarvan zorg
de Sociale Verzekeringsbank (SVB) voor de betaling aan zorgkantoren.
Verschillende indelingen:
Soort zorg Sectoren 1
- Curatieve sector à gericht op herstel à zorg korter dan 1 jaar
- Care sector à kwaliteit van leven hoog houden (welzijn en zorg) à zorg langer dan 1 jaar
- Preventieve sector à individueel of collectief door GGD à Wet publieke gezondheid
Sectoren 2
- AGZ= algemene Gezondheidszorg
- GGZ= Geestelijke gezondheidszorg
- MGZ= Maatschappelijke gezondheidszorg
- JGZ= Jeugdgezondheidszorg
Plaats waar - Nullijn= preventie en gezondheidsbevordering zoals GGD of consultatiebureaus.
verleend wordt - Eerstelijns= huisarts, thuiszorg, tandarts, fysiotherapie, een acupuncturist.
- Anderhalve lijn= zorg op het grensvlak van complexe of chronische eerstelijnszorg en
eenvoudige tweedelijnszorg: is goedkoper dan dure 2e lijn maar zelfde kwaliteit.
- Tweedelijn= specialistische hulp, in een instelling zoals een ziekenhuis of verpleeghuis.
- Derdelijn= topklinische zorg in een academisch ziekenhuis.
Door wie verleend - Professionele zorg à opgeleid, betaald, Wettelijke basis, toezicht
- Informele zorg à mantelzorg, vrijwilligers
Gangbaarheid - Regulier (bekende zorg waar huisarts als eerste naar verwijst, ‘bewezen effectief”).
- Complementair (aanvulling op reguliere zorg: b.v. yoga, voedingssupplementen
- Alternatief (in plaats van reguliere zorg: diverse mogelijkheden
Gericht op - Individuele zorg: vraag van individuele cliënt (individuele financiering (WMO, ZvW)
Collectieve zorg: gezondheidsprobleem doelgroep, financiering gemeente/ overheid
(vaccinatie)
Financiering Publieke financiering: Gemeente (WMO), Centrale overheid (bepaalt b.v. basispakket,
stelt verzekering verplicht), burgers: premie
Private financiering: Ondernemers (b.v. ZBC)
Verpleegkundige relevantie:
• Rollen: organisator en samenwerkingspartner
o Uitvoeren overdracht in de keten
o Ontwerpen zorgpad in de keten
o Cliënt informeren over kosten van de zorg
Bedrijfszorg:
• ArboWet: bescherming medewerkers
• Arbodienst: arts, verpleegkundige, arbeidskundigen
• Arbeidsomstandigheden: re-integratie en gezond-werken
