College aantekeningen
College aantekeningen Ethiek (SOW-PWM010)
- Instelling
- Radboud Universiteit Nijmegen (RU)
Alle informatie uit colleges met antwoorden van de denkoefeningen
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 33 pagina's
Voorbeeld 4 van de 33 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
1 beoordeling
Door: Karlijn1998 • 1 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Ethiek CollegesHoorcollege 1 – 04.02.2022
Normatief
Informatieve vraag naar een feit is niet ethisch
o Schijnt buiten de zon?
Maar vraag je naar een norm wordt de vraag wel ethisch
o Moeten alle kinderen naar school?
Normatief stelt hoe het hoort
o Norm impliciete of expliciete regel
o Normen zijn geen feiten
Ben je een man of een vrouw?
o Feit of norm?
o Werkelijkheid is complex
Heersende opvattingen
o Alleen man of vrouw
o Diversiteit
Normatieve discussie
o Onderliggende waarden
Pedagogiek en ethiek
Pedagogiek is een normatieve wetenschap
o Voor zover ze normeert wat (goed) opvoeden is
o Je daar bewust toe verhouden ethiek
o Denken over het goede ethiek
Pedagogen moeten goed kunnen handelen in de praktijk
o Praktijk: klinisch, onderwijs, beleid, onderzoek
o Goed handelen? Ethiek
o Goed handelen als professional; normatieve professionaliteit
Domeinen beroepsethiek
o Dilemmahantering en handelingsevaluatie
o Beroepshouding en beroepscode
- In deze cursus gaat het erom dat je leert om je ethisch reflectief te verhouden tot de
normatieve dimensie van de pedagogiek en tot je rol als pedagogisch professional.
- Ethiek is niet het volgen van regels en ethiek leer je niet van buiten, maar daar denk je over
na.
De beroepscode van NVO; Nederlandse vereniging van pedagogen en
onderwijskundigen
Beroepscode is de leidraad voor academisch opgeleide pedagogen en
onderwijskundigen
De code bevat ethische uitgangspunten die bij de beroepsoefening van belang zijn
De code bevat zowel concrete regels als algemene uitgangspunten van goede
beroepsuitoefening
Nieuwe beroepscode geldt per 1 september 2021
, Code geldt voor alle (aspirant) NVO leden met en zonder cliënt contacten
Je moet op de hoogte zijn van de beroepscode en deze kunnen toepassen
Wat is moreel goed?
Evolutionair gegeven
o Gevoel voor rechtvaardigheid
o Empathie
Openbaring
o Door god gegeven
o Moreel goede ligt in de schepping
Menselijke rede
o Ethische theorie
o Reflectie
Ethiek
Ethiek is een systematische reflectie op de moraal
o Moraal: geheel van waarden en normen
o Waarde: abstracte nastrevenswaardige voorstelling van het goede
Ethiek is:
o Van oudsher belangrijk onderdeel filosofie
o Praktische filosofie
o Vraag naar het goede leven
o Kritisch onderzoek naar morele opvattingen
o Nadenken over goed handelen
Verschillende vormen van ethiek
Descriptieve ethiek
o Beschrijving van de moraal
o Historische en maatschappelijke context
o Objectiverend
Normatieve ethiek
o Wat is juist?
o Rechtvaardiging waarden en normen
o Ethische theorieën
o Prescriptief
Meta ethiek
o Denkt na over ethiek
o Fundament, concepten, aannamen
Toegepaste ethiek
o Ethiek voor een bepaald (vak)gebied
Normatieve ethiek: ethische theorieën
Ethische theorieën komen tot stand binnen de filosofie
o Product van permanente discussie
Ethische theorieën geven principes om het handelen mee te beoordelen
o Richtlijn: hoe moeten we handelen?
o Evaluatie: was het een goede handeling?
,Morele oordelen
Maar mensen hebben toch verschillende morele oordelen?
Morele oordelen hangen samen met …
o Individu
o Tijd en cultuur
o Smaak en conventie
Wat betekent dit voor de ethiek?
o Moeten we er een universele theorie tegenoverstellen?
o Of moet eenieder zelf uitmaken wat goed of slecht is?
Dit is een serieus probleem voor de ethiek!
o Meta ethisch probleem
Relativisme
Verschillen centraal
Individueel moreel relativisme
o Waarheidswaarde van moreel oordeel kan verschillen per individu
o Aantrekkelijk: respecteert individuele meningen
Cultureel moreel relativisme
o Waarheidswaarde van moreel oordeel berust op culturele overtuiging
o Aantrekkelijk: respecteert culturele verschillen
Probleem relativisme
o Geeft ruimte aan morele onverschilligheid
o We moeten het slaan van kinderen (en veel meer naars) accepteren
o Zelfs waarde tolerantie is niet algemeen aanvaardbaar
Universalisme
Algemene geldigheid centraal: staat tegenover relativisme
Moreel universalisme gaat uit van algemeen geldende waarden (altijd, overal, voor
iedereen)
o Moreel absolutisme: waarheidswaarde moreel oordeel extern gegeven (God,
Leer)
o Moreel objectivisme: waarheidswaarde moreel oordeel op basis van
redelijkheid (modern subject)
Aantrekkelijk aan moreel objectivisme: algemeen geldende morele oordelen mogelijk
op basis van redelijkheid (je kunt beargumenteren waarom je kinderen niet mag
slaan)
Pluralisme
Probleem universalisme
o Er is geen algemene acceptatie van een universele bron
o Kritiek: heersende opinie maakt andere opinies onzichtbaar
, Hoorcollege 2 – 11.02.2022
Spreken over ethiek
Voordat we kunnen spreken over normatieve ethische theorieën en ethische dilemma’s,
moeten we ons bewust worden van (problematische) aannamen ethiek: meta ethiek.
We stellen dan vragen zoals:
Wat is ethiek?
Wat zijn waarden?
Wat zijn nastrevenswaardige waarden? En waarom?
Wie bepaalt (hoe) wat goed is?
Wat is een handelend subject?
En (wanneer) is dat een morele actor?
En (hoe) kunnen we spreken over het goede leven?
Kattenethiek van John Gray
John Gray (1948) Britse filosoof
Enkele opmerkelijke standpunten:
o Humanisme is afgeleid van religieuze ideologieën
o De vrije wil, en daarmee de moraal, is een illusie
o Mensheid is een roofzuchtige soort, die andere levensvormen uitroeit
o Utopische denken dat in Verlichting gedaante aannam van vooruitgangsgeloof
is modificatie van verlossingsgedachte christendom
Zijn populair filosofische boek ‘’Feline Philosophy, Cats and the Meaning of Life
(2020)” zet aan tot denken over ethiek.
Hoofdstuk 3 – Katten ethiek
Moraal, een heel eigenaardige praktijk
Katten laten zich niet door geboden leiden en hebben geen idealen
Mensen vinden moraal heel belangrijk
Er zijn uiteenlopende en tegenstrijdige waarden
Morele oordelen geven een prettig gevoel van deugdzaamheid
Als mensen praten over moraal, dan weten ze niet waar ze het over hebben. Ze zijn
zeker van hun woorden, maar ze uiten gewoon hun emoties.
Als waardeoordelen slechts emoties zijn, is er niets om het over (on)eens te zijn.
Universele morele wetten zijn reliek van monotheïsme zonder auteur (god).
Mensheid kan geen auteur morele wet zijn, want er is geen universele mens (maar
veelsoortigheid met verschillende moralen)
Dus: moraal is ondoorzichtig begrip
Spinoza over leven naar je natuur
Er zijn andere manieren om over ethiek te denken dan universele theorieën
Goede leven volgens oude Grieken en Chinezen = volgens je natuur
Deugden eigenschappen om volgens natuur te leven, ook niet-menselijke dieren
Kritiek op ethiek Aristoteles: antropocentrisch en hiërarchisch; mensendier
universum – wat weer goed past bij Christendom en theorieën over evolutie.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper eskmassar. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53249 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen