1 Genoeg voor iedereen?
De hoofdvraag in dit hoofdstuk is:
Welke mogelijkheden zijn er om ondervoeding en de gevolgen
daarvan in Ethiopië te beperken?
1.1 Het voedselvraagstuk
Deelvragen
1 Welke soorten honger zijn er in de wereld en wat zijn
hiervan de gevolgen?
2 Welke rol speelt globalisering bij de verdeling van voedsel
in de wereld?
Soorten honger
Voedselzekerheid ► Voedselzekerheid is dat iedereen in staat moet zijn om genoeg
voedsel van voldoende kwaliteit te eten. Honderden miljoenen
mensen op de wereld hebben dit niet. Twee soorten honger:
Kwantitatieve honger ● 1 kwantitatieve honger: de hoeveelheid voedsel (kwantiteit) is
niet voldoende. Je hebt te weinig energie om te werken of gaat
zelfs dood door de honger. Kan voorkomen door droogte, slecht
overheidsbeleid of een conflict.
Kwalitatieve honger ● 2 kwalitatieve honger: er zitten te weinig vitaminen en
mineralen in het voedsel die het lichaam beschermen tegen
ziekten. Het voedsel is ongezond en te eenzijdig. Je wordt eerder
ziek en hebt een lagere levensverwachting. In dit boek is
ondervoeding synoniem voor honger.
■ Het aantal mensen met honger in de wereld kan plotseling
toenemen, bijvoorbeeld door een conflict.
Gevolgen van ondervoeding
► Honger heeft verschillende directe en indirecte gevolgen,
onder andere voor de Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG’s).
● SDG3: als gevolg van ondervoeding lijden miljoenen kinderen
onder de vijf jaar aan groei- en ontwikkelingsstoornissen.
● SDG1: als gevolg van ondervoeding hebben miljoenen mensen
te weinig energie om te werken en verdienen daardoor geen
inkomen. Ze zitten gevangen in een vicieuze cirkel van armoede,
honger en ziekte.
● SDG16: honger vergroot de kans op conflicten, en andersom
kunnen conflicten leiden tot honger.
Verdeling van voedsel
► Er is voldoende voedsel in de wereld om iedereen te voeden,
maar niet iedereen heeft er toegang toe. Er sterven daardoor
tegelijkertijd mensen van de honger en aan de gevolgen van
obesitas. Het voedselvraagstuk is dus vooral een
verdelingsvraagstuk.
Globalisering van voedsel
► Voedsel wordt door ontwikkelingen in de transporttechnologie
op mondiale schaal vervoerd. Er is sprake van globalisering.
, Globalisering ● Aan de handelsstromen van de voedselgewassen mais,
Voedselgewassen sojabonen en graansoorten is het proces van globalisering goed te
zien. Boeren produceren ze voor de wereldmarkt en om zoveel
mogelijk winst te maken. Dit heet commerciële landbouw. Omdat
Commerciële landbouw de gewassen meestal naar het buitenland gaan noem je hun
Handelsgewassen gewassen ook handelsgewassen en doen ze aan
Exportlandbouw exportlandbouw. Er is dan sprake van geglobaliseerde
Geglobaliseerde landbouw landbouw.
Theorie van Ullman Theorie van Ullman
► Volgens de theorie van Ullman vindt het transport van voedsel
Complementariteit over de wereld alleen plaats als is voldaan aan drie voorwaarden.
● Voorwaarde 1: er bestaat complementariteit tussen gebieden.
Gebied A heeft bijvoorbeeld voedseloverschotten en gebied B
voedseltekorten. Door handel worden vraag en aanbod van beide
gebieden op elkaar afgestemd, als daar tenminste voldoende geld
voor is.
● Voorwaarde 2: reistijd, reiskosten en de hoeveelheid moeite die
Transporteerbaarheid het kost om voedsel te transporteren bepalen de
transporteerbaarheid van voedsel. Door slechte infrastructuur is
Tussenliggende dat soms niet mogelijk.
mogelijkheden ● Voorwaarde 3: er mogen geen tussenliggende mogelijkheden
tussen koper en verkoper liggen, want dan gaat het voedsel naar
het dichterbij gelegen gebied.
■ Noord-Ethiopië: door dichte grenzen kon er geen voedsel uit
andere delen van Ethiopië komen. Voedselhulp uit andere
werelddelen was noodzakelijk.
Wereldhandel
Handelspolitiek ► De wereldhandel verloopt niet altijd eerlijk. Dat komt voor een
groot deel door de handelspolitiek van de rijke landen. Als een
Ethiopische graanboer zijn graan op de wereldmarkt wil verkopen,
moet hij concurreren met boeren van over de hele wereld. Maar
het graan van boeren uit rijke landen is vaak goedkoper. Dat heeft
Landbouwsubsidies verschillende redenen.
● Reden 1: boeren in rijke lanen krijgen vaak landbouwsubsidies:
geld van de overheid om ze te helpen bij investeringen. Hierdoor
kunnen ze goedkoper en een betere kwaliteit produceren.
Tariefmuren ● Reden 2: boeren in rijke landen worden beschermd door hoge
standaarden en door tariefmuren. Dat zijn extra
invoerbelastingen om je producten in bijvoorbeeld de EU of de VS
te verkopen. Er zijn steeds minder tariefmuren: steeds vaker
Vrijhandel wordt de handel overgelaten aan de wetten van vraag en aanbod.
Dumping Dit noem je vrijhandel.
● Reden 3: er kan sprake zijn van dumping van graan uit rijke
landen in arme landen. De aangeboden producten zijn dan zo
goedkoop, dat ze de landbouw in het arme land verstoren. De
boer in het arme land verdient minder en het arme land kan
daardoor afhankelijker worden van voedsel uit het buitenland.
Duurzame consumptie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Jop123. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.