Samenvatting van het complete boek: Mediation van Mr. P.C. Schonewille - van Diest. Deze samenvatting bevat alle kennis die je nodig hebt om de instaptoets voor het vak mediation te behalen. Ik heb met behulp van deze samenvatting de instaptoets behaald met een 8.5!
Mediation – Mr. P.C. Schonewille- Van Diest
Samenvatti ng voor de instaptoets
H1 Wat is mediation?
Mediation is een methodische vorm van conflictoplossing, waarbij partijen zich – onder begeleiding
van een onafhankelijke deskundige procesbegeleider, de mediator – inspannen om samen te komen
tot een door hen beide gedragen, evenwichtige en praktisch uitvoerbare regeling ter oplossing of
voorkoming van het tussen hen (dreigende) probleem. De gemaakte afspraken worden gemaakt in
de schaduw van het recht, met inachtneming van alle betrokken belangen, en dit proces heeft
daardoor een positieve uitwerking op herstel van de relatie en communicatie tussen partijen.
De kern van mediation
Er is een conflict of geschil.
Partijen en de mediator gaan samen aan de slag.
Partijen komen zelf tot een oplossing; zij leren beter met elkaar te communiceren.
Mediation vindt plaats onder begeleiding van een neutrale bemiddelingsdeskundige, de
mediator. De mediator begeleidt de onderhandelingen en communicatie tussen partijen op zo’n
manier dat zij zelf de handvatten krijgen om een gezamenlijke oplossing te vinden.
Mediation vindt plaats in een gefaseerde vorm:
- Het conflict wordt gediagnosticeerd.
- Er wordt onderzocht wat de werkelijke belangen achter het conflict zijn.
- Partijen onderhandelen.
- Partijen komen tot optimale oplossingen waar ze allebei achter staan.
- Het onderhandelingsresultaat wordt vastgelegd in een vaststellingsovereenkomst.
Ontstaansrede: Er werd gedacht dat het bij conflicten beter is dat partijen zelf tot een oplossing
komen, dan dat een rechter de knoop voor hen doorhakt.
Mediation in plaats van een juridische procedure
In Nederland wordt steeds vaker mediation toegepast, een rechtszaak kan dan achter wege kan
blijven. Waarom kiezen voor mediation in plaats van voor een juridische aanpak?
1. Een conflict is meer dan een juridisch geschil
Vaak speelt er meer dan enkel het juridische geschil; partijen hebben persoonlijke belangen. Bij
mediation wordt het onderliggende probleem naar boven gehaald, zodat duidelijk is wat er echt
tussen partijen speelt. Deze onderliggende redenen komen niet bovenwater in een rechtszaal.
2. Nadelen van een juridische procedure
Een juridische weg is kostbaar, tijdrovend en onvoorspelbaar. Ook is het erg belastend voor de
partijen zelf en de betrokkenen. In mediation bepalen partijen zelf de uitkomst, bovendien
verloopt het proces een stuk sneller.
3. Maatschappelijke ontwikkelingen
Microniveau: Het is zichtbaar dat steeds meer mensen het heft in eigen handen willen nemen en
dus invloed willen hebben op het proces en de uitkomst hiervan.
Macroniveau: mediation en de rechtspraak zullen elkaar steeds meer gaan aanvullen.
4. Verplichte mediation?
In Nederland wordt (nog) niet gewerkt met verplichte mediation. Er zijn wel wetsvoorstellen in
de gang, waarmee mediation in de wet wordt vastgelegd. Rechtbanken bieden ook steeds vaker
mediation aan; een proces kan te allen tijde worden stilgelegd om mediation te starten.
1
,Mediation vs. bemiddeling
Mediation is anders dan bemiddeling;
Bemiddeling: een derde probeert om overeenstemming tot stand te brengen tussen twee of
meer partijen.
Mediation: de mediator probeert ook overeenstemming tot stand te brengen tussen partijen,
maar dan op een procesmatige manier. Aan een mediator worden eisen gesteld, maar iedereen
kan bemiddelaar zijn. Tevens heeft mediation een aantal juridische aspecten, zoals de
mediationovereenkomst en de vaststellingsovereenkomst.
Procesverloop
Een mediationproces bestaat uit een aantal fasen. Iedere procedure verloopt anders; de duur en de
volgorde van de fasen kunnen verschillen.
Alle fasen van het proces
1. De voorbereidingsfase / de intake
- Vertrouwelijkheid en vrijwilligheid uitleggen
- De rol van de mediator toelichten
- Eigen verantwoordelijkheid van partijen
- Ondertekenen van de mediationovereenkomst
2. Openingsfase: conflictkwesties vaststellen
3. Exploratiefase
- Achterliggende belangen definiëren
- Opties (mogelijke oplossingen voor het probleem) genereren
- Opties beoordelen op aanvaardbaarheid, geschiktheid en uitvoerbaarheid
4. De onderhandelingsfase
5. De afrondingsfase: informed consent, besluit nemen en vastleggen van de afspraken.
6. Ondertekenen van de vaststellingsovereenkomst: einde van de mediation.
Deelnemers en betrokkenen
De partijen zelf, dit kunnen natuurlijke personen zijn of een bedrijf of organisatie
vertegenwoordigd door een natuurlijk persoon.
De mediator, dit is de procesbegeleider.
Eventueel: een co-mediator, vaak bij complexe zaken.
Eventueel: derden betrokkenen, dit kunnen zijn; partijadviseurs, partijbegeleiders of
deskundigen.
De kenmerken van mediation
De basisbeginselen van mediation onderscheiden haar van andere vormen van conflictoplossing:
1. Mediation is een proces
Het proces heeft een duidelijk begin- en eindpunt en verloopt is fasen die voor alle partijen
herkenbaar zijn.
2. Vrijwilligheid
Partijen nemen vrijwillig deel aan de mediation, zij kunnen hiertoe niet gedwongen worden. Wel
is het zo dat partijen zich moeten inspannen en de mediation niet zomaar tussentijds kunnen
beëindigen.
3. Autonome zelfbeschikking
Iedere partij is in staat om zelf beslissingen te nemen en voor zichzelf op te komen. Is dat niet het
geval, dan is de partij niet geschikt voor mediation.
2
, 4. Vertrouwelijkheid
Alles wat besproken en gedeeld wordt tijdens het mediationproces valt in principe onder de
vertrouwelijkheid.
5. Ongebondenheid
Partijen zijn pas gebonden aan afspraken als zij deze op schrift hebben gezet en zijn ondertekend
door beide partijen.
6. Commitment
Partijen zijn bereid zich actief in te zetten om door middel van mediation tot oplossing of
voorkomen van een geschil te komen.
7. Communicatie
Communicatie is essentieel voor mediation. De mediator zal partijen helpen en stimuleren om
beter met elkaar te leren communiceren.
8. Eigen verantwoordelijkheid
Partijen zijn zelf verantwoordelijk voor de uitkomst van het proces. Zij nemen de beslissingen,
nadat zij de tijd hebben gehad om inlichtingen in te winnen, een second opinion te vragen, etc.
De mediator biedt daartoe concrete mogelijkheden tijden het mediationproces.
9. Onafhankelijkheid
De mediator is een onafhankelijke procesbegeleider. Hij is neutraal, onpartijdig en ongebonden
aan enige uitkomst.
Het juridische kader van mediation
Mediation vindt plaats in de schaduw van het recht: binnen de wettelijke kaders maken partijen zelf
afspraken. Er wordt gekeken naar wat een rechter zou oordelen met behulp van rekenmodellen en
jurisprudentie; dit wordt gebruikt als richtlijnen. Daarnaast houden partijen rekening met hetgeen zij
zelf belangrijk vinden.
Mediation is niet vastgelegd in de wet. Wel kent mediation juridische aspecten:
Juridisch kader
Mediation wordt toegepast om juridische conflicten op te lossen. Bij mediation wordt eerst
gekeken naar de menselijke aspecten; iedereen wordt gehoord. Maar hierna moet een juridische
kwestie worden opgelost. Dan wordt de wet erbij gepakt.
Juridische onderwerpen
De wet geeft duidelijke handvatten aan mediation:
o Jurisprudentie: Er ontstaat steeds meer jurisprudentie over allerlei onderwerpen die het
mediationproces en de mediator betreffen. Onder andere; de vertrouwelijkheid en de
geheimhouding.
o Algemeen overeenkomstenrecht: in mediation worden bindende afspraken gemaakt. Ook
wordt er een mediationovereenkomst (= overeenkomst van opdracht) en een
vaststellingsovereenkomst opgesteld gedurende het proces. Indien een partij zich niet houdt
aan de gemaakte afspraken, werkt het algemene verbintenissenrecht.
o Klacht- en tuchtrecht: de mediator is gebonden aan de gedragsregels van de
beroepsvereniging waarvan hij geregistreerd is. Als een cliënt meent dat de mediator zijn
werkt niet goed heeft uitgevoerd, is het klacht- en tuchtrecht van toepassing.
Wetsvoorstel mediation
Er ligt een initiatiefwetsvoorstel voor mediation klaar (2016):
o Er komt een openbaar overheidsregister waar beëdigd mediators in worden geregistreerd.
o Mediation wordt meer gestimuleerd: dejuridisering van conflicten.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jasmijn1201. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
