Hierbij een samenvatting van het hoofdstuk Conjunctuur politiek.
Deze theorie kun je vinden in de Havo boeken: Praktische economie en Pincode.
Deze samenvatting bevat onderwerpen zoals:
- vraagstimulering
- loonmatiging
- arbeidsproductiviteit
- inflatie
- sociale uitkeringen
- progres...
§.3.1 economisch beleid
Conjunctuurschommelingen hebben vervelende gevolgen.
Laagconjunctuur > mensen raken werkloos. Er wordt groter beroep
gedaan op sociale uitkeringen en de belastinginkomsten lopen terug. De
overheid kan daarom beleid voeren om de conjunctuurgolf af te zwakken.
Dit beleid gaat tegen de cyclus van de conjunctuurbeweging in: een
anticyclisch beleid
Vraagstimulering
In tijden van laagconjunctuur wordt de conjunctuurgolf afgezwakt door de
vraag te stimuleren. De overheid kan de vraag stimuleren door zelf extra
uitgaven te doen. Investeringen in bijvoorbeeld de fysieke infrastructuur
die in de toekomst gedaan zouden worden, doet de overheid nu al. >
overheid houdt mensen aan het werk.
In een tijd van hoogconjunctuur spaart de overheid om in tijden van
laagconjunctuur de vraag op peil te houden. Door te ruilen over de tijd kan
de overheid de schommelingen van de conjunctuurgolf afzwakken.
De laagconjunctuur kan worden tegengegaan door versterking van de
internationale concurrentiepositie: de mate waarin bedrijven in staat
zijn om te concurreren met het buitenland. De vraag vanuit het buitenland
neemt daardoor toe zodat de neergaande conjunctuurbeweging wordt
gedempt. Er zijn 3 manieren waarop de internationale concurrentiepositie
verbeterd kan worden: loonmatiging, verhoging van de
arbeidsproductiviteit en beteugeling van de inflatie.
- Loonmatiging:
Loonmatiging > verlaagt productiekosten. Hierdoor kunnen
binnenlandse producenten hun producten goedkoper aanbieden dan
hun binnenlandse concurrenten.
Voor ondernemingen zijn personeelskosten de belangrijksten
kostenpost. Door de lonen te matigen, dalen deze kosten.
Werknemers moeten dan genoegen nemen met een lager loon in ruil
voor een grotere baanzekerheid vanwege de toegenomen export.
Nadeel loonmatiging: koopkracht daalt. Een toegenomen vraag vanuit
het buitenland wordt dan voor een deel tenietgedaan door de
afgenomen binnenlandse vraag. In een open economie die veel
exporteert, is dit laatste effect kleiner dan de vraaggroei vanuit het
buitenland. Het loont per saldo om de lonen te matigen.
- Arbeidsproductiviteit:
Hoe hoger de arbeidsproductiviteit > hoe lager de loonkosten per
product.
Als ondernemingen productiever worden, kunnen ze hetzelfde
produceren met een lagere inzet van productiefactoren.
Scholing: laagconjunctuur > overheid kan het makkelijk maken voor
mensen om ze een baan te laten krijgen > bijvoorbeeld: tijdelijk niet
verplicht te solliciteren.
, - Inflatie:
Binnenlandse inflatie verhoogt alle prijzen, inclusief de prijs van
exporten. Als bijvoorbeeld de Nederlandse inflatie hoger is dan de
inflatie in landen waarmee Nederland concurreert, verslechtert de
internationale concurrentiepositie van Nederland.
§3.2 automatische stabilisatoren
: mechanismen in de economie die de conjunctuurbeweging
automatisch afvlakken.
Sociale uitkeringen
Werkloosheidsuitkering > deze uitkering zorgt ervoor dat de vraag
deels op peil blijft.
Zonder sociale uitkeringen wordt de conjunctuurbeweging versterkt.
Het bestaan van sociale uitkeringen vlakt de conjunctuurbeweging af;
het is een automatische stabilisator
Progressieve belastingen
Hoogconjunctuur > weinig werkloosheid, ondernemingen maken veel
winst. Er wordt veel loon- en winstbelasting betaald. Met een
progressief belastingstelsel wordt er relatief meer belasting betaald bij
een stijgend inkomen. Een progressieve belasting dempt zodoende de
opgaande conjunctuurbeweging. In tijden van laagconjunctuur doet een
progressieve belasting precies het omgekeerde.
De vraag naar arbeid is laag > er is meer werkloosheid en het
gemiddelde inkomen daalt > een lager inkomen gaat gepaard relatief
lagere belastingafdrachten. > de vraaguitval wordt gedempt.
Progressieve belastingen zorgen er zo automatisch voor dat in slechte
tijden relatief minder belasting hoeft te worden betaald, terwijl in goede
tijden relatief meer belasting moet worden betaald. > dit stabiliseert de
conjunctuurbeweging.
§3.3 monetair beleid
De centrale bank gaat over de monetaire kant van de economie.
De centrale bank heeft nog 3 taken: toezicht houden op de monetaire
infrastructuur en infrastructuur, toezicht houden op aanbieders van
financiële producten en bewaken van de interne waarde van valuta.
Toezicht op de monetaire infrastructuur
PayPal is zelf verantwoordelijk voor zijn betalingssysteem. De centrale
bank houdt er wel toezicht op. Zo kan ze PayPal dwingen om
aanpassingen door te voeren in het betalingssysteem. Ook het toezicht
op de kwaliteit van bankbiljetten is een taak van de centrale bank.
Toezicht op aanbieder van financiële producten
De centrale bank houdt ook toezicht op alle financiële instellingen. Voor
een bank heb een bankvergunning nodig. Maar ook de bedrijfsvoering
van financiële instellingen moet door de centrale bank goedgekeurd
worden. Zo lenen banken het geld van hun spaarders weer.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Lieke0000. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.