Hoofdstuk 1: Psychologie: een palet vol theorieën
Paragraaf 2: Wat is psychologie
Onenigheid over de definitie
Geen duidelijk beeld intern en extern objecten verschillen.
Psychologie is een hulpwetenschap.
Veel verschillende theorieën, uit verschillende referentie kaders.
Een poging tot definiëring van de psychologie:
Rutger: Psychologie is een wetenschap waarbij zowel het gedrag van de mens
wordt bestudeerd, als de gevoelens en gedachten die mensen hebben bij het
ervaren van hun gedrag en de omstandigheden waarin dat plaatsvindt.
Psychologie wordt vaak beschreven en verklaart vooral op individueel
niveau.
Invloeden van een wetenschap:
1) De soorten vragen en problemen
2) De methode en theorieën
3) Het maatschappelijke draagvlak van de wetenschap
Paragraaf 3: Theorieën
Functies van wetenschappelijke theorieën.
1) Systematiserende/ordende: systematische weergave van wat er wordt
waargenomen
Dagelijks: persoonlijk gekleurd is de informatie die waargenomen.
Wetenschap: expliciete regels, controleerbaar, herhaalbaar.
Waarneming in de wetenschap is theoriegeladen.
2) Verklaren en voorspellen: verklaren waarom de uitkomst zo is. Voorspellen
wat er gebeurd als je de verklaring aanpast.
3) Heuristische waarde: inzicht van de theorie zorgen ervoor dat er een
nieuwe voorspelling gedaan kan worden.
Paragraaf 4: Kenmerken van psychologische stromingen
Geschiedenis van de theoretische stromingen
Historische ontwikkelingen:
De toekomstige psychologie zou de mens helpen bij het vinden van zijn
bestemmingen
Europa psychologie moet beschikken over een alomvattende theorie
over het psychisch functioneren voordat er begonnen kan worden met een
praktische toepassing.
VS kennis moet dienstbaar zijn aan concrete maatschappelijke
doelstellingen.
Er ontstonden meerdere stromingen en schoolvorming. Dit zorgde ervoor dat alle
theorieën los van elkaar werden toegepast. Nu worden de psychologische
stromingen naast elkaar geplaatst.
Geschiedenis van de theoretische stromingen
Er waren meerdere stromingen:
reageerden op elkaar;
er was sprake van cultuur historische bepaaldheid;
er was een slingerbeweging
maken gebruik van elkaar
nu ligt de nadruk op effectiviteit.
, Mensbeelden bij theoretische stromingen
Een mensbeeld kent 2 aspecten:
Beschrijving van de kenmerkende eigenschappen.
Een verwijzing hoe mensen behoren te zijn.
Beïnvloeding van mensbeelden kan komen door:
Historie
Cultuur
Religie
Paragraaf 5: Indeling van theoretische stromingen
Manieren waarop psychosociale theorieën met elkaar vergeleken kunnen
worden:
Mensbeelden
Biopsychosociale model
Biopsychosociaal model kent 3 niveaus (wordt gebruik van gemaakt in de AST)
1) Biologische niveau: lichaam en erfelijkheid
2) Psychisch niveau: gedrag en cognities
3) Sociaal niveau: materiële en sociale omgeving
Mensbeelden in de psychologie
3 niveaus van menselijk gedrag
1) Persoonlijk niveau
2) Organistisch niveau toenemende complexiteit
3) Mechanistisch niveau
Het mechanistische mensbeeld heeft 4 implicaties:
1) Geen onderscheidt tussen mens en dier.
2) Verklaringsmodel is lineair causaal.
3) Als we alle onderdelen weten, is het geheel bekend. De som der delen.
4) Mensen en onderdelen kunnen zelfstandig bestudeerd worden, niet kijken
naar omgeving.
Het organistische mensbeeld heeft 4 implicaties
1) Vergelijking tussen mens en dier. Mensen hebben sociale en culturele
omgeving.
2) Verklaringsmodel is circulair causaal.
3) Organisme is meer dan de som der delen.
4) Mens is niet los van omgeving, en delen van mensen zijn niet los van het
geheel te bestuderen.
Het personalistische mensbeeld heeft 3 implicaties
1) Mensen moeten als mens bestudeerd worden.
2) Mensen moeten als 1 geheel bestudeerd worden.
3) Mensen handelen doelgericht. Hun gedrag heeft 'zin' en dat moet
bestudeerd worden. Mensen zijn verantwoordelijk voor hun eigen gedrag.
Methoden in de psychologie
1) Verklarende: objectiviteit en controleerbaarheid
2) Verstehende: subjectiviteit, complexiteit, begrijpende.
3) Hermeneutisch: interpreteren wordt centraal gesteld.
Paragraaf 5.2 De algemene systeemtheorie (AST)
Uitgangspunten van de AST:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mirandadijkdrenth. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.