ZSA Perifeer vaatlijden
Hoofdstuk 38: Abdominale aorta
Abdominale aorta = vervolging thoracale aorta tot de arteriae iliacae communes
Echter, voor chirurg, functioneel: begin onder de nierarteriën, einde arteriae femorales communes.
Aneurysma Aortae Abdominalis AAA
- = een permanente plaatselijke verwijding van een slagader, met een diameter van meer dan
150% van de normale doorsnede. Omdat de normale diameter van de aorta abdominalis
ongeveer 2 cm is, is er sprake van een AAA vanaf een diameter van 3 cm.
- Meeste AAA’s bevinden zich onder de nietarterieen.
- Acuut = direct opereren. Onderscheid tussen
- ruptuur (actieve bloeding) en symptomatische AAA (acuut pijn rug- en/of buikpijn bij
bekend AAA,
- of een drukpijnlijk AAA zonder actieve bloeding.
- Incidentie: latere leeftijd rond 70, man:vrouw is 8:1. Naar schatting 500-600 geruptureerde AAA
operaties, 1600 electieve operaties.
- Etiologie: defect basis versterkt door externe factoren. Hoeveelheid elastine neemt af met de
leeftijd —> stijve bloedvaten. Kwaliteit van collageen neemt af —> minder stabiel. Samen
zorgen er voor dat de bloedwand de druk niet meer aan kan en dillateert. Komt daarom ook
vaker voor bij Marfan ( brine defect) en Ehlers-Danlos (collageen defect). AAA komt ook
familiair voor.
- Broers van een patie ̈nt met een AAA hebben een vier keer grotere kans op een AAA dan
mannen zonder een broer met een AAA.
- Etiologie extern: arteriosclerose. Risicofactoren: man, roken, leeftijd, hypertensie, MI, perifeer
aterieel vaatlijden. DM NIET! Andere theorie: chronische infectie met Chlamydia.
- Etiologie vorm:
- Fusiform (spoelvormig) past bij atherosclerose, gelijkmatige dilatatie
- Sacculair (asymmetrisch)
- In ammatoir, wand ontsteking bij steriele artherosclerose ontsteking
- Infectieuze AAA door microorganisme, meestal Bac, groeiend en grillige aorta wand. Ook
wel mycotisch AAA, geen goede naam. Veroorzaker: vroeger sy lis, nu S aureus,
streptokokken en Salmonella.
- Natuurlijk beloop: groeit 2-3 mm per jaar. 5,5 cm is groot. Kan sop overlijden < 5,5 cm is 2%
per jaar. Groeisnelheid groter bij roken en hypertensie. Vrouwen 4x meer kans op ruptuur.
20-30% overlijdt aan gevolgen AAA. Kortere levensverwachting door
- Kans op ruptuur, hoge mortaliteit (hoe groter AAA, hoe groter kans)
- Cardiovasculaire en/of pulmonale comorbiditeit
- Anamnese: geen klachten, toevalsbevinding bij echo of kalk op rontgen. Soms vol gevoel,
voelbare pulsaties. Soms ‘blue-toe’ syndroom door een stolsel dat losschiet van AAA; blauw
verkleurde teen door verminderde perfusie —> soms acute ischemie teen.
- Acuut: plotseling hevige rug of buikpijn en hypotensie. Bij 50% bloeding in de buik —> snel
overlijden, redt het ziekenhuis niet. Bloeding in retroperitoneaal (contained rupture) kan pt uren
relatief stabiel blijven.
- Symptomatisch AAA: acuut pijn rug of buik bij bekend AAA of AAA dat drukpijnlijk is. Voorbode
voor ruptuur. Binnen 24 uur opereren.
- LO: palpatie kan expansief pulserende zwelling gevoeld worden, soms zichtbaar bij magere pt.
- Diagnostiek: echogra e (niet-invasief, geodkoop, nauwkeurig). Ruptuur moeilijk met echo. Voor
operatie CT met contrast of MRA. 80-90% acuut ruptuur stabiel genoeg voor CTA.
- Indicatiestelling: Electieve operatie asymptomatisch AAA is preventief, dus operatie voordelen
opwegen tegen gevaren operatie. Afweging:
- Diameter AAA
- Leeftijd
fl
fifi fi
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper donnavaneijden. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.