WG Diagnostiek van volksgezondheid
Populatie attributieve fractie ( = PAF)
Hoeveel gevallen van dikke darmkanker zijn toe te schrijven aan roken in Nederlandse
bevolking?
Wat zou meer bijdragen aan preventie van darmkanker : dat niemand in Nederland bewerkt
vlees eet of dat iedereen voldoende beweegt?
Kan je incidentie van darmkanker in Nederland met minstens 20 % reduceren?
Op welke combinatie van leefgewoonten zou je inzetten? Is het haalbaar?
Advies KWF
KWF kankerbestrijding wil de incidentie van darmkanker met 20 % verminderen met een
preventie programma. Waar moet het zich dan op richten..
- Roken
- Overmatig drinken
- Weinig bewegen
- Overgewicht
- Eten van bewerkt vlees
Het RR : In hoeverre beïnvloedden leefgewoonten je kans op dikke darmkanker?
1. Hoe interpreteer je het RR van 1,40 voor dagelijks roken? Hoe interpreteer je het RR
van 1,16 voor weinig bewegen?
1,4 keer zoveel kans op dikke darmkanker als roker tov niet rokers. Boven de breuk
staat mensen met dikke darmkanker die roken en onder in de breuk staat dikke darm
kanker onder mensen die niet roken.
Hoe interpreteer je RR?
De maat drukt de sterkte uit van het verband tussen een determinant en een uitkomst. Het
ligt tussen.
2. Hoeveel meer kans op dikke darmkanker loopt iemand met een BMI van 32
vergeleken met iemand met een BMI van 27?
1,14 RR bij BMI van 32 tov RR van 1,07 en dat is enig overgewicht. BMI van 27 is
referentie, waarmee je het wil vergelijken, dus dat is 100 %. 1,,07 = 1,065 =
1,07 = 7 % meer kans. Je deelt hierbij het relatieve risico van de ene groep door het
relatieve risico van de andere groep en daar maak je vervolgens % van. Wat je wil
weten hoeveel % van 1,07 is 1,14. Dat kan je in een kruistabel zetten.
3. Stel dat een stevige drinker besluit enigszins te matigen : in plaats van 6 + glazen
drinkt hij gemiddeld nog 4 glazen per dag. Hoe sterk neemt het risico op dikke
darmkanker af?
RR 1,37 bij 6 glazen of meer, RR 1,11 bij 4 glazen gemiddeld per dag. 1,37 - 1,11 =
1,23 = 23 %
, 1,37 1,11
100 % 19 %
Als je weet hoeveel extra risico 6 glazen geeft dan weet je ook hoeveel het
verminderd als je van 6 naar 4 glazen gaat. Het gaat over iemand die van 6 naar 4
glazen gaat.
1,11 is 81 % van 1,37. Dat betekent dat je afname vanaf 100 19 % is geweest.
4. Weinig bewegen
a. Wat is de PAF voor weinig bewegen in relatie tot dikke darmkanker?
Pa = 0,54
RRa = 1,16
(0,54 x (1,16 -1)) / (0,54 x (1,16-1) +1) = 0,0795 = 0,08 = 8 %
Wat zegt de PAF?
Hoeveel van de dikke darm kankers worden veroorzaakt door weinig bewegen. Het geeft
aan welk deel van alle gevallen van ziekte in de bevolking als geheel kan worden
toegeschreven aan een risicofactor. Waar het attributieve risico de sterftecijfers onder
rokers in de noemer heeft staan en etiologische relevante informatie biedt, staat bij de PAF
het sterftecijfer in de hele bevolking in de noemer. (Top = teller)
b. Zeg in woorden wat de uitkomst van je berekening betekent?
8 % van alle gevallen van dikke darmkanker worden veroorzaakt door te weinig
bewegen.
Wat is de belangrijkste aanname die we hierbij doen?
Dat het losstaat van een andere risicofactor. We hebben het over causaliteit. Die gehele 8 %
is volledig aan beweging toe te schrijven, niet aan andere factoren. Het is een oorzaak gevolg
relatie die we met het relatief risico hebben bekeken. RR worden in observationeel
onderzoek onderzocht. We volgen mensen over de tijd. Hierin weet je niet altijd 100 % zeker
of het aan beweging lag of aan andere factoren. Je kan hiervoor corrigeren. Maar helemaal
zeker weet je het nooit.
5. Roken
a. Wat is de PAF voor dagelijks roken?
Pa = 0,17
RRa = 1,40