Samenvatting
Samenvatting Wetenschappen & Techniek
- Vak
- Instelling
- Boek
Volledige samenvatting van de powerpoint, lessen en handboek van het vak wetenschappen en techniek
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 141 pagina's
Voorbeeld 4 van de 141 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
gesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Meer samenvattingen voor studieboek
-
Samenvatting wetenschappen en techniek- Boek De basis
-
Samenvatting Onderzoekende kinderen
-
Samenvatting wetenschappen en techniek
Verkoper
Volgensilkegeerts
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
WETENSCHAPPEN & TECHNIEKWetenschappen & Techniek................................................................................................................................................................ 1
Inleiding ................................................................................................................................................Error! Bookmark not defined.
Wetenschappen en Techniek ...........................................................................................................Error! Bookmark not defined.
1 Aardrijkskunde ............................................................................................................................................................................. 4
1.1 De aarde in de ruimte............................................................................................................................................................ 4
1.1.1 Het heelal .................................................................................................................................................................... 4
1.1.2 Sterrenstelsels ............................................................................................................................................................. 4
1.1.3 Ons zonnestelsel ......................................................................................................................................................... 4
1.1.4 Aarde, zon en maan .................................................................................................................................................... 5
1.2 Aarde .................................................................................................................................................................................... 7
1.2.1 Ontstaan en geschiedenis van de aarde ..................................................................................................................... 7
1.2.2 Concentrische opbouw van de aarde .......................................................................................................................... 8
1.2.3 Atmosfeer .................................................................................................................................................................... 9
1.2.4 Aarde in beweging ..................................................................................................................................................... 10
1.2.5 Reliëf en landschap ................................................................................................................................................... 11
1.2.6 Gesteenten en fossielen ............................................................................................................................................ 11
1.2.7 Klimaten..................................................................................................................................................................... 11
1.2.8 Klimaten in Cursus .................................................................................................................................................... 12
1.2.9 Grote plaatje van de wetenschap .............................................................................................................................. 15
1.3 Het weer.............................................................................................................................................................................. 15
1.3.1 Weerbericht ............................................................................................................................................................... 16
1.3.2 Weerselementen ....................................................................................................................................................... 17
1.3.3 Weer voorspellen....................................................................................................................................................... 30
1.3.4 Weerfenomenen ........................................................................................................................................................ 31
1.3.5 Grote plaatje van de wetenschap .............................................................................................................................. 33
1.4 Didactiek Weer en klimaat .................................................................................................................................................. 33
1.4.1 Weer en Klimaat in het leerplan ................................................................................................................................. 34
1.4.2 Kennen en kunnen over de verschillende leerjaren ................................................................................................... 34
1.4.3 Voorbeelden uit de praktijk ........................................................................................................................................ 39
1.4.4 Zelf meetinstrumenten maken ................................................................................................................................... 39
1.4.5 Experimenteren met het weer.................................................................................................................................... 39
2 Biologie ...................................................................................................................................................................................... 40
2.1 Evolutie ............................................................................................................................................................................... 40
2.2 Systematiek ........................................................................................................................................................................ 40
2.2.1 Taxonomie, fylogenie en systematiek ........................................................................................................................ 40
2.2.2 Wetenschappelijke naamgeving ................................................................................................................................ 41
2.2.3 Op zoek naar een dier, plant of schimmel? ............................................................................................................... 41
2.2.4 Wat is leven? ............................................................................................................................................................. 41
2.2.5 Zes rijken – Woese (1977)......................................................................................................................................... 42
2.2.6 Archaea en Bacteria .................................................................................................................................................. 43
2.2.7 Protisten .................................................................................................................................................................... 44
2.2.8 Grote plaatje van de wetenschap .............................................................................................................................. 46
2.3 Planten ................................................................................................................................................................................ 46
2.4 Schimmels .......................................................................................................................................................................... 46
2.5 Dieren (en dus ook mensen) ............................................................................................................................................... 46
2.5.1 Indeling van het dierenrijk .......................................................................................................................................... 46
2.5.2 De zintuigen............................................................................................................................................................... 54
2.5.3 Zenuwstelsel.............................................................................................................................................................. 63
1
, 2.5.4 Het skelet en beweging ............................................................................................................................................. 67
2.5.5 Voeding en spijsvertering .......................................................................................................................................... 73
2.5.6 Ademhaling................................................................................................................................................................ 78
2.5.7 Bloedsomloop ............................................................................................................................................................ 82
2.5.8 Uitscheidingsstelsel ................................................................................................................................................... 85
2.5.9 Voortplanting ............................................................................................................................................................. 87
2.5.10 Afweersysteem .......................................................................................................................................................... 94
2.5.11 Grote plaatje van de wetenschap .............................................................................................................................. 95
2.6 Ecologie: aan de slag met levende en niet-levende natuur ................................................................................................. 96
2.6.1 Inleiding: hoe alles aaneen hangt .............................................................................................................................. 96
2.6.2 Abiotische factoren in een ecosysteem ..................................................................................................................... 96
2.6.3 Biotische factoren in een ecosysteem ....................................................................................................................... 98
2.6.4 Relaties binnen een ecosysteem ............................................................................................................................... 98
2.6.5 Ecosystemen in (on)evenwicht!? ............................................................................................................................. 102
2.6.6 Grote plaatje van de wetenschap ............................................................................................................................ 105
2.7 Didactiek ........................................................................................................................................................................... 105
3 Niet-levende natuur en Techniek ............................................................................................................................................. 106
3.1 Aggregatietoestanden ....................................................................................................................................................... 106
3.2 Geluid................................................................................................................................................................................ 106
3.2.1 Wat is geluid ............................................................................................................................................................ 106
3.2.2 Eigenschappen van geluid....................................................................................................................................... 107
3.2.3 Verplaatsing van geluid ........................................................................................................................................... 108
3.2.4 Enkele technische toepassingen van geluid ............................................................................................................ 109
3.3 Licht .................................................................................................................................................................................. 109
3.4 Magnetisme ...................................................................................................................................................................... 109
3.4.1 Wat is magnetisme? ................................................................................................................................................ 109
3.4.2 Werking van een magneet ....................................................................................................................................... 110
3.4.3 Magnetisme en elektriciteit ...................................................................................................................................... 110
3.5 Elektriciteit ......................................................................................................................................................................... 111
3.5.1 Statische elektriciteit ................................................................................................................................................ 111
3.5.2 Elektrische stroom ................................................................................................................................................... 112
3.5.3 De stroomkring ........................................................................................................................................................ 112
3.5.4 Een geniale schakelaar uit bimetaal ........................................................................................................................ 115
3.6 Energie.............................................................................................................................................................................. 115
3.7 Krachten ............................................................................................................................................................................ 115
3.7.1 Wat is een kracht? ................................................................................................................................................... 115
3.7.2 Krachten samenstellen ............................................................................................................................................ 116
3.7.3 Kracht en beweging ................................................................................................................................................. 116
3.7.4 Drijven en zinken Hoofdstuk .................................................................................................................................... 117
3.8 Overbrengingen ................................................................................................................................................................ 117
3.8.1 Hefbomen ................................................................................................................................................................ 117
3.8.2 Katrollen .................................................................................................................................................................. 119
3.8.3 Tandwielen .............................................................................................................................................................. 119
3.9 Constructies ...................................................................................................................................................................... 120
3.10 Biochemie..................................................................................................................................................................... 120
3.10.1 Voedselbederf ......................................................................................................................................................... 120
3.10.2 Voedsel bewaren ..................................................................................................................................................... 121
3.10.3 Verpakking............................................................................................................................................................... 123
3.10.4 Voorbeelden van biochemische processen ............................................................................................................. 124
2
, 3.11 Didactiek....................................................................................................................................................................... 125
4 Algemeen ................................................................................................................................................................................. 126
4.1 Wat is wetenschappen en techniek geven ........................................................................................................................ 126
4.2 Verticale leerlijn wetenschappen en techniek ................................................................................................................... 126
4.3 De onderzoekende houding bij leerlingen ......................................................................................................................... 126
4.4 Werkvormen: Demonstratie en practica ............................................................................................................................ 129
4.4.1 Demonstratie ........................................................................................................................................................... 129
4.4.2 Practica.................................................................................................................................................................... 131
4.5 Big Ideas, Nature of Science, burgerwetenschap ............................................................................................................. 134
4.5.1 Big Ideas.................................................................................................................................................................. 134
4.5.2 Nature of Science .................................................................................................................................................... 134
4.5.3 burgerwetenschap ................................................................................................................................................... 135
4.6 STEM in Vlaanderen ......................................................................................................................................................... 137
4.6.1 Waarom wetenschapsonderwijs in het basisonderwijs? .......................................................................................... 137
4.6.2 Wat verstaan we onder wetenschappelijke geletterdheid? ...................................................................................... 137
4.6.3 STEM?..................................................................................................................................................................... 137
3
, 1 AARDRIJKSKUNDE
→ De inhoudelijke delen uit het boek worden aangevuld met informatie die je op CANVAS vindt.
→ Weetjes, verdiepingen en ‘aan de slag’jes zijn niet te kennen
1.1 DE AARDE IN DE RUIMTE
1.1.1 HET HEELAL
13,8 miljard jaar geleden: big bang
= Oerknal
- Door ontplofte singulariteit
= Minuscuul klein puntje met gigantische dichtheid
→ Bevatte energie waaruit later elementaire deeltjes ontstonden waaruit alle materie op aarde + heelal mee is
opgebouwd
- Basis voor alles wat we nu kennen
- Ontstaan tijd + ruimte
1.1.2 STERRENSTELSELS
Meteen na oerknal alles nog snikheet (50 000miljard°C)
Begon meteen af te koelen
Afgekoeld tot 3000°C: ontstaan van eerste atomen
→ Vooral watergas!
→ Sommige werden door zwaartekracht naar elkaar toe getrokken
→ Overal vormde zich verspreid dichte gaswolken
→ Waterstofatomen dicht opeen fuseerde tot heliumatomen
= Eerste sterren!
→ Vormde zich ± 400 jaar na oerknal
→ Groepeerde door zwaartekracht tot sterrenstelsels
→ Nu miljarden sterrenstelsels met honderd miljard sterren
Ons sterrenstelsel = Melkwegstelsel
▪ ±9 miljard jaar geleden ontstaan
▪ Telt meer dan honderd miljard sterren
▪ Moeilijk om beeld van te maken!
• Vanaf aarde Melkweg als lichte zilveren band die hemel omspant
• Vanuit ruimte spiraalvormige schotel die in midden verdikt is
1.1.3 ONS ZONNESTELSEL
= Één van de spiraalarmen van Melkwegstelsel
= Planetenstelsel waarbij zon cruciale rol speelt
→ Want 8 planeten cirkelen er omheen door zwaartekracht
- 8 planeten:
o Mercurius
o Venus
o Aarde
o Mars
o Jupiter
o Saturnus
o Uranus
o Neptunus
- Ook nog miljarden planetoïden en komeetachtige hemellichamen in baan om zon voorbij Neptunus
Bv. Pluto, Oortwolk, Kuipergordel, …
- Planetenstelsel = verzameling van hemellichamen die om een centrale ster draaien
- Zon
o Grootste, warmste, zwaarste hemellichaam in zonnestelsel
▪ 30000x massa van aarde
▪ Volume 1,3 miljoen keer groter dan aarde
▪ Binnenkant heeft temperatuur van 15 miljoen graden Celsius, buitenkant 6000°C
o T.o.v. andere sterren maar van middelmatige grootte
o Ontstaan
▪ Gaswolk voornamelijk uit kleine atomen zoals waterstof + helium
▪ Begon samen te krimpen door eigen zwaartekracht
▪ Druk liep te hoog op, enorm veel warmte
Warmte hangt dus samen met druk die gecreëerd wordt in zon
E = m x c2 dus alles met een bepaalde massa heeft ook energie
o Binnen in zon kernfusie
▪ Kernfusie = proces waarbij onder grote druk + temperatuur deeltjes worden samengevoegd
▪ 4 waterstofatomen → 1 heliumatoom
! Massa 4H > 1He
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper silkegeerts. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 76669 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen