College aantekeningen
Geologie
Geologie samenvatting voor tentamen
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 26 pagina's
Voorbeeld 3 van de 26 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
College 1Geologie: wetenschap van de aarde
Geschiedenis en de processen die haar vormen
Bron van kennis: gesteente
Geoloog: historicus van de aarde die het gesteentearchief bestudeert
James Usher, 16e eeuw, Ierse aartsbisschop.
Gebaseerd op studie van de bijbel en historische kennis
Creatie aarde rond 18:00 uur op 22 oktober 4004 v. Chr.
Catastrofisme: zondvloed in 2348 v. Chr.
James Hutton: father of modern geology
Schotse naturalist
Theory of the earth: gebaseerd op observaties van fysische processen als erosie en sedimentatie en
gesteentelagen
Deep time: 'there is no vestige of a beginning, no prospect of an end'
Principe van uniformitarianisme: 'the present is the key to the past'
Tegenwoordig inzicht dat aarde wordt gevormd door zowel graduele als catastrofale processen
Verschil gradueel vs catastrofaal
William Smit, father of English Geology
Eerste geologische kaart: delineation of the strata of England
Welke gesteentes aan het oppervlakte komen, geologische kaart (met kleur aangegeven)
Wetenschap: kennisverwering door toepassing van wetenschappelijke methode:
Objectief
Falsificeerbaar (wetenschappelijke theorie met experiment kunnen bevestigen/ontkrachten)
Reproduceerbaar (experiment kan herhaald worden)
Wetenschappelijke kennis (theorie) moet altijd getoetst zijn door waarneming van de werkelijkheid
(experiment):
Hypothese --> toetsen door experiment --> generalisatie in theorie --> hypothese --> ..cirkel
Geologie of aardwetenschappen is een natuurwetenschap
Toetsing vindt plaats door het waarnemen van de omgeving tijdens veldwerk, maar een experiment
is vaak onmogelijk
+- 4.4 miljard jaar oud is het oudste gesteente: gneis in NW Canada
Oudste kristal: zircon in kwartsiet in westelijk Australië
Aarde is 4,6 miljard jaar oud
Eerste moderne mens: 200.000 jaar geleden
Moderne geschiedenis: laatste 10.000 jaar
Topografie: het reliëf van de aarde: gemeten ten opzichte van gemiddelde zeeniveau
Geodesie: wetenschap die de vorm van de aarde bestudeerd
Boren
Diepste mijnschacht: 4.0km Mpopeng goudmijn (Zuid-Afrika)
,Diepste boorgat: 12.262 m op het Korla schiereiland (Rusland), geboord tussen 1970-1989
Seismologie: wetenschap die zich bezighoudt met de trillingen die vrijkomen bij aardbevingen
Trillingen en aardbevingen geven indirect beeld binnenste van de aarde
Snelheid en richting van de seismische golven worden bepaald door eigenschappen gesteente: druk,
temperatuur, dichtheid
De kern bevat een natuurlijke kernreactor die veel warmte produceert.
Binnenkern, vast (Fe, Ni). Verwarmt buitenkern.
Buitenkern, vloeibaar (Fe, Ni). Verwarmt mantel
Mantel, convectiestromingen in vast gesteente (Mg, Fe)
Aardkost:
Continentale korst: graniet en sediment
Felsisch: rijk aan Si en Na
Licht in gewicht en in kleur
Geen recycling
Vorming bij subductie door intrusies van magma van oceanische korst vermengd met H 2O en
sediment
Oceanische korst: basalt
Mafisch: rijk aan Fe en Mg
Zwart en zwaar
Recycling door subductie
Vorming bij mid-oceanische rug door magma uit mantel
Moho: (+- 5-90km) grens mantel en korst
Lithosfeer: (+- 40-280km) vast gesteente aardkorst en bovenste deel
Mantel: breekbaar
Asthenosfeer
gedeeltelijk vloeibaar. Deel bovenmantel: plastisch
Isostasie: grafitationeel evenwicht van een drijvend voorwerk (lithosfeer) in een vloeistof
(asthenosfeer)
IJsberg; 10% boven water, 90% onder water voor evenwicht.
Endogene processen: aangedreven door energie van binnenin de aarde (nucleaire energie):
plantentektoniek, aardbevingen, vulkanen, gebergtevorming
Exogene processen: aangedreven door energie van buiten de aarde (zonne-energie): erosie,
verwering, aardverschuivingen, sedimentatie
Natuurlijk broeikaseffect: thermostaat door broeikasgassen: CO2, CH4, H2O, N2O
Versterkte broeikaseffect: verbruik fossiele brandstoffen door mens:
Meer uitstoot CO2
Temperatuurstijging
Theorie (platentektonieksysteem): een geologisch verschijnsel waarbij delen van de aardkost (platen)
ten opzichte van elkaar verschuiven over het aardoppervlak.
Aardmagneetveld: ontstaat door convectie van vloeibaar gesteente (vooral Fe en Ni) in de buitenkern
, Sferen en systemen
Endogene energie: kernenergie
Exogene energie: zonne-energie
Het heelal bestaat uit ontelbare sterren. Dit zijn gasbollen die door kernreacties heel veel energie
uitstralen.
De aarde maakt samen met zeven andere planeten deel uit van ons zonnestelsel
Geschiedenis aarde: Gravitatieve differentiatie: tijdens afkoeling ontstaan van de kern, mantel en
korst onder invloed van zwaartekracht
Tentamen: grafiek depth (km) vs density (g/cm)
Zware materie Met een hoge dichtheid (vooral Fe en Ni) zonk naar de kern en vormde de kern
Lichte materie Met een lage dichtheid (vooral Si en Al) dreef naar het oppervlakte en vormde de
aardkorst
Het overgebleven materiaal (vooral Fe en Mg) vormde de mantel
Ontstaan maan en schuine aardas door inslag meteoriet (4.5Ma miljard years ago)
Aardas komt een beetje schuin te staan waardoor wij nu seizoenen hebben.
Deel van de aarde komt los door de inslag van meteoriet, dit samen voort de maan.
Ontwikkeling hydrosfeer en atmosfeer
door vulkanische ontgassing komen H2O, CO, HCl, CH4, NH3, CO2 en S vrij ontstaat een primitieve
atmosfeer (geen O2)
Condensatie van H2O leidt tot het ontstaan van de oceanen (het regent jaren en jaren)
Ontwikkeling leven
Stromatolieten uit Groenland van 3.7 Ma
Ontstaan atmosfeer
Afname vulkanische activiteit
Productie 02 en opname CO2 door bacteriën en algen door fotosynthese: 6CO2 + 6H2O + zonlicht -->
C6H12O6 + 6O2 (grafiek kunnen lezen!!)
Hoe komt het dat de CO2 zo ver terug loopt rond 400-500) zie hierboven
Evolutie van het leven: Charles Darwin, 19e eeuw. Survival of the fittest
Extinctie: massaal uitsterven van soorten door: (perm, grafiek) slide 44 pp
Extreme vulkanische activiteit
Klimaat- en zeespiegelverandering
Concurrentie tussen soorten
Meteoriet
De mens is nu de reden van een extinctie.
Cambrische explosie, begin van cambrium: biodiversiteit neemt enorm toe
De aarde kent als enige planeet gesteente dat bestaat uit overblijfselen van levende organismen
(dieren, planten, etc.) deze organismen hebben CO 2 opgenomen uit de atmosfeer door fotosynthese
Dit zijn organische sedimentgesteenten. Hierin zit dus veel CO2 opgeslagen (kliffen van Dover,
bruinkool, kalkskelletjes)
Toekomst aarde: toenemende zonne-activiteit
Over ongeveer 1 miljard jaar leven onmogelijk: venus als toekomst
Toenemende activiteit van de zon zal leven op aarde onmogelijk maken.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Lanavdr. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 79223 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen