Hoofdstuk 8
Verlichting en revoluties
Woordenlijst:
Abolitionisme
Beweging die streeft naar de afschaffing van de slavenhandel en slavernij.
Ancien régime
Letterlijk: 'Het oude bestuur'. Bestuurssysteem van vóór de Franse Revolutie, waarbij
de vorst veel macht heeft en er standen zijn met eigen voorrechten.
Cultuurrelativisme
Het idee dat je een vreemde cultuur niet op grond van de normen en waarden van je
eigen cultuur moet beoordelen.
Deïsme
Het idee dat het bestaan van God blijkt uit de werking van de natuur (natuurwetten).
Soms wordt God ook niet meer als persoon gezien.
Democratische revolutie
Revolutie die is gebaseerd op het idee van volkssoevereiniteit en die als belangrijkste
doelen heeft alle of een deel van de burgers inspraak te geven in het bestuur en de
grondrechten van burgers vast te leggen in een grondwet.
Driehoekshandel
Een door Europeanen opgezette handelsroute tussen drie continenten; vanuit Europa
vervoerden zij textiel, wapens en kostbaarheden naar Afrika; vanuit Afrika slaven naar
Amerika; en vanuit Amerika voedings- en genotmiddelen naar Europa.
Grondrechten
Fundamentele rechten van individuele burgers tegenover de staat, die worden
vastgelegd in een grondwet.
Grondwet
De verzameling fundamentele wetten van een staat waarin de werking van het
politieke systeem en de grondrechten en plichten van de burgers staan beschreven.
Natuurlijke rechten
De rechten die ieder mens van nature heeft, zoals het recht op leven, bezit en
vrijheid.
Plantagekolonie
Overzees gebiedsdeel van een Europees land dat wordt overheerst met als doel zo
veel mogelijk geld te verdienen door op grote landbouwbedrijven slaven
exportgewassen te laten verbouwen.
Publieke opinie
Mening die door het grootste deel van het volk wordt gedeeld en die tot stand komt
door een openbaar debat tussen burgers.
, Representatieve democratie
Vorm van bestuur waarbij alle of een groot deel van de burgers het recht hebben om
vertegenwoordigers te kiezen die in een volksvergadering (mee)beslissen over het
beleid.
Scheiding der machten
Het principe dat er in een staat drie verschillende machten zijn (de wetgevende
macht, de uitvoerende macht en de rechtsprekende macht) en dat deze machten nooit
in één persoon of instelling samen mogen komen. Doel is machtsmisbruik te
voorkomen. Ook wel aangeduid als ‘trias politica’.
Staatsburger
Volwaardig lidmaat van een staat, met alle rechten en verplichtingen van dien.
Trans-Atlantische slavenhandel
Slavenhandel van Afrika, over de Atlantische Oceaan, naar Amerika; onderdeel van
de driehoekshandel.
verlicht absolutisme
Een bestuursvorm waarin een absoluut vorst het algemeen belang op een rationele
manier zegt te dienen.
Verlichting
Aanduiding van een periode waarin een kritische houding ontstond tegenover geloof
en traditie en een groot vertrouwen in de mogelijkheid de wereld rationeel te
doorgronden.
Volkssoevereiniteit
Het idee dat de hoogste macht in de staat bij het volk ligt.
Kenmerkende aspecten:
27 Rationeel optimisme en ‘verlicht denken’ dat werd toegepast op alle terreinen van
de samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale verhoudingen
28 Voortbestaan van het ancien régime met pogingen om het vorstelijk bestuur op
eigentijdse, verlichte wijze vorm te geven (verlicht absolutisme)
29 Uitbouw van de Europese overheersing, met name in de vorm van
plantagekoloniën en de daarmee verbonden trans-Atlantische slavenhandel, en de
opkomst van het abolitionisme
30 De democratische revoluties in westerse landen met als gevolg discussies over
grondwetten, grondrechten en staatsburgerschap
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fleurlagerweij. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
