Ik heb een duidelijke samenvattingen geschreven voor economie examens. Alle onderwerpen worden goed uitgelegd en er zit voldoende informatie in. Ik raad aan om niet alleen te lezen maar ook effectief te oefenen met examenvragen
Economie katern 5: samenwerken en risico
Hoodstuk 1
§1.1 Speltheorie (prisoner’s dilemma)
Een spel als oplossing
Met de speltheorie bestudeer je de manier waarop mensen beslissingen nemen, waarbij ze rekening houden
met keuzes van anderen. Een spel kan simultaan zijn: je beslist gelijktijdig en eenmalig. Een spel kan ook
sequentieel zijn: spelers nemen beslissingen na elkaar, zoals bij bordspellen. De speltheorie gaat ervan uit dat
de spelers rationaal beslissen dat betekent met het verstand en zonder emotie.
Simultaan spel
Een spel waarbij beide spelers tegelijkertijd een beslissing nemen
Sequentieel spel
Een spel waarbij de spelers na elkaar een beslissing nemen
Eenmalig spel
Spel met maar één ronde
Herhaald spel
Spel met meerdere rondes waarbij de acties van de spelers in voorgaande rondes
van invloed kunnen zijn op de te volgen strategie
Coöperatief spel
De spelers zijn in staat afspraken te maken om hun strategieën te coördineren
(met elkaar overeenstemming brengen)
Niet-coöperatief spel
Iedere speler kiest zijn eigen beste strategie, gegeven de strategie van de andere(n)
Wat levert het op?
Als je een spel gebruikt om tot een keuze of strategie te komen zet je de mogelijke strategieën en de gevolgen
voor de spelers in een tabel dit noem je een opbrengstenmatrix of pay-off matrix
Uit deze matrix kun je nu het evenwicht bepalen met de
‘Best response-methode’. Met deze methode bepaal je voor
iedere speler zijn beste strategie of actie gegeven alle mogelijke
strategieën of acties van de overige speler(s)
Het vakje met de groene cirkel vormt het evenwicht dit
evenwicht wordt het Nash-evenwicht genoemd = die combinatie
van strategieën van de speler die leidt tot een resultaat waarbij
geen van de spelers een reden heeft om van strategie te veranderen, gegeven de strategie van de ander.
Gevangenendilemma
Een van de meest bekende modellen in de speltheorie is het gevangenen dilemma of prisoner’s dilemma; een
simultaan spel waarin een evenwicht ontstaat en de uitkomst voor beide spelers niet optimaal is
- Ze moeten allebei tegelijkertijd een beslissing nemen
- De beslissingen staan los van elkaar maar heeft wel gevolgen voor de ander
- Het is een eenmalige beslissing
- Ze beschikken over dezelfde informatie
- Ze kiezen voor hun eigen belang
- Het is een keuze uit twee alternatieven
- Ze kunnen niet overleggen
, Dominante strategie
Dominante strategie
Partijen streven naar de uitkomst die het meest gunstig is. In het geval van het voorbeeld kiezen beide spelers
voor actie 2
Individuele belang
De spelers kiezen voor het individuele belang. Hiermee komt de optimale uitkomst niet altijd tot stand
Gezamenlijke belang
De spelers kiezen voor het gezamenlijke belang. Hiermee komt de optimale uitkomst tot stand
§1.2 Strategie in een prijzenoorlog
Is er een oplossing?
Vaak kiezen spelers vanuit het individuele belang, de uitkomst is niet optimaal meer winst – of minder
verlies. Dit gebeurt als beide spelers een dominante strategie hebben.
Spelers kiezen dan voor het gezamenlijk of collectieve belang
Collectief belang
Het belang van alle spelers.
Daardoor kun je de optimale uitkomst bereiken voor alle spelers
In de speltheorie is er onderscheid in:
1. Nul-som-spel de uitkomst van het spel heeft een constante waarde, als je de uitkomst bij elkaar
optelt krijg je altijd dezelfde waarde
3 soorten uitkomsten: 1-0/ ½-½/ 0-1
2. Niet nul-som-spel een spel waarbij er een combinatie van strategieën is, waarbij beiden spelers
winst of verlies hadden kunnen maken.
§1.3 En de winnaar is…
Er is een ander in het spel
Een voorbeeld van gedragseconomie is het ultimatum spel bij dit spel beslissen de spelers niet tegelijktijdig
(simultaan) maar er is één beslisser. Het ultimatum spel is een sequentieel spel= spelers nemen na elkaar een
beslissing.
De beslisser doet de andere speler een voorstel deze speler mag dan op zijn beurt dit voorstel accepteren
of weigeren als de tweede speler weigert krijgen beiden spelers niks.
Er zijn belemmeringen voor de keuze van de tweede speler:
1. Je accepteert het voorstel sneller als jullie elkaar kennen of uit dezelfde regio komen.
2. Hoe hoog het bedrag is.
3. Of het spel vaker dan één keer gespeeld mag worden.
Omdat de tegenspeler weet wat je hebt gekozen kan dit de oorspronkelijke
beslissing van de tegenspeler veranderen. Met behulp van een
spelboom kan je een sequentieel spel in kaart brengen,
waarbij een speler als eerste een beslissing neemt.
Afgesproken!
Als je een samenwerking met een ander bedrijf gaat starten kan het zijn dat jullie het oneens met elkaar zijn.
Het is belangrijk om vasts te stellen waar jullie het mee eens zijn en waar de belangen verschillen. Je moet ook
opkomen voor je eigen belang en tegelijkertijd het belang van de ander respecteren.
Om te zorgen dat je gemaakte afspraken nakomt, schrijf je ze op in een contract document waarin de
gemaakte afspraken vastgelegd staan. (Pas geldig als beiden bedrijven een handtekening hebben gezet)
Voorwaarden voor het sluiten van een contract:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper phaetje. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
