Samenvatting van het vak Biologische Psychologie 1 gegeven door Kris Baetens in . Ik heb een 18/20 behaald op zijn examen door enkel deze samenvatting te leren. De samenvatting is opgesplitst in 2 delen maar volgt elkaar goed op. Er staat ook telkens bij welke les het hoort om u makkelijk terug te ...
Deel 3: Microstructuur van het zenuwstelsel
(Carlson H2)
1. Cellen van het zenuwstelsel
1. Basisstructuur van een cel
2. Neuronen
3. Steuncellen
• Astrocyten
• Oligodendrocyten
• Microglia
• Schwann-cellen
4. Bloed-breinbarrière
2. Communicatie binnen neuronen
1. De membraanpotentiaal
2. De actiepotentiaal
3. Communicatie tussen neuronen
1. Structuur van synapsen
2. Vrijgave van neurotransmitters
3. Activatie van receptoren
4. Postsynaptische potentialen
5. Andere soorten synapsen
Cellen van het zenuwstelsel
1. Basisstructuur van een cel
2. Neuronen
3. Steuncellen
• Astrocyten
• Oligodendrocyten
• Microglia
• Schwann-cellen
4. Bloed-breinbarrière
1
,Sarah De Decker
1BA Psychologie
Les 8
Basisstructuur van een cel
Basisstructuur cel (universeel) :
Membraan (de grens van de cel):
Opgebouwd uit dubbele lipidenlaag (2 lagen, gemaakt van vooral vetten)
In lipidenlaag verankerd: tal van membraaneiwitten:
Functies:
• Sensoren (vb. aanwezigheid van hormonen)
• (Selectieve) toegangspoortjes: gaatjes die selectief of minder
selectief kunnen zijn (buisje dat min of meer open gaat)
• Actieve transporters, naar binnen en naar buiten de cel
(eiwitten die actief dingen uit de cel gaan nemen en buiten
gaan duwen of omgekeerd)
Cytoplasma:
Waterige, gelatineuze massa die de cel vult
Bevat celorganellen (orgaantjes van die cel, hebben diverse functies. Drijven
op gelatine)
Membraan: wat binnen het membraan is cel
Vetlagen (lipiden) redelijk soepel. Cellen gaan niet breken dankzij lipide soepele structuur
In lipidenzak; cytoplasma (cyto: cel)
2
,Sarah De Decker
1BA Psychologie
Cytoskelet opgebouwd uit proteïnenstrengen
Geeft cel structuur/stevigheid en vorm
Ook functies in o.a. transport (als iets in de cel van de ene plek naar de andere
moet; soort snelweg waaraan substanties vervoerd kunnen worden)
Erg dynamisch (geen heel sterke structuur)
Dikste van proteïnestrengen: microtubuli
Kern of nucleus
Productie ribosomen (belangrijk bij het vormen van DNA) aangemaakt in
nucleolus
DNA gegroepeerd in chromosomen
Transcriptie: aanmaak mRNA obv. actief gen
mRNA verlaat kern via poriën om buiten de celkern omvormen in eiwitten
• Alle cellen in u lichaam bevatten dezelfde genetische code, dus de hele regulatie van wat er
omgezet wordt in mRNA is essentieel voor de functie van de individuele cel, voor de
ontwikkeling…
• Transcriptie: op een spiekbriefje het deeltje van de genetische neerschrijven
Ribosomen:
Translatie: mRNA wordt omgezet in proteïnen structuren, enzymen
(producten die een bepaalde chemische reactie gaan beïnvloeden maar
enzym verandert in de reactie niet en blijft aanwezig! Enzym gaat die reactie
veelvuldig, op verschillende plekken of gespreid in de tijd gaan beïnvloeden)
‘Vrije’ ribosomen in het cytoplasma; voor gebruik in het cytoplasma
Gebonden aan het endoplasmatisch reticulum: voor extern gebruik (worden
aangemaakt in de cel, maar de bestemming is ergens buiten de cel) of
membraaneiwitten
Nissl-substantie: korreltjes die veel ribosomen bevatten; komen vooral voor
in (grote) neuronen, wijzen op grote synthetische activiteit (1/3 van genen
exclusief in brein tot expressie komen; voor aanmaak van eiwitten in brein)
brein is een hotspot wat betreft synthese van eiwitten
Translatie: wat er op dat spiekbriefje staat omzetten in proteïnen
Endoplasmatisch reticulum is een soort lamelle structuur (allemaal laagjes van een weefsel) komt
voor in 2 varianten. Ruwe en gladde endoplasmatische reticulum.
Ruw: bevat ribosomen
Glad: bevat geen ribosomen
3
, Sarah De Decker
1BA Psychologie
Nissl kleuring toegepast: gaat die nissl substantie vooral paars kleuren (grijze en witte stof; grijze stof
is meer gekleurd dus er zijn daar meer nissl’s; want de cellichamen van de neuronen zitten in de
cortex; witte stof zijin vooral de uitlopers) Nissl ook terugvinden in de dieperliggende kernen (je
maakt de cellichamen eigenlijk zichtbaar)
Kleuring zorgt ervoor dat je bepaalde structuren beter van andere structuren kan onderscheiden
Endoplasmatisch reticulum: blauwe kurrelig toestan die rond de kern hangt
Opgebouwd uit parallelle membraanlagen
Ruw: ribosomen aangehecht
Glad: zonder ribosomen
• productie van lipiden
• sorteren van moleculen
Golgi-apparaat: specifiek type glad ER
• o.a. verpakking van producten in membraanblaasjes = vesikels
Mitochondria
Cruciale rol in energiehuishouding
Betrokken bij omzetten voedingsstoffen in adenosinetrifosfaat (ATP) =
rechtstreeks bruikbare ‘brandstof’ voor de cel
Eigen DNA; reproduceren zichzelf, kunnen niet aangemaakt worden door de
cel
• Bevatten in de regel enkel moederlijk mitochondriaal DNA (uit de
eicel) vader komt daar niet in tussen (mijn mitochondriaal DNA is
hetzelfde als dat van mijn moeder)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sarahdd29. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.