College aantekeningen
Aansprakelijkheidsrecht hoorcollege w1- w7
- Instelling
- Vrije Universiteit Amsterdam (VU)
Alle kennisclips per week uitgebreid uitgetypt. Alles wat er gezegd wordt staat erin vermeld.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 105 pagina's
Voorbeeld 4 van de 105 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Hoorcollege: Aansprakelijkheidsrecht• Week 1: persoonlijke aansprakelijkheid
In het bijzonder: de beperking van het burgerlijk wetboek (BW 6).
Wettelijke regeling
• Onrechtmatigheid (6:162 lid 2)
- Inbreuk op een recht
- Strijd met wettelijke plicht
- Schending zorgvuldigheidsnorm (e.e.a. behoudens rechtvaardigingsgrond)
• Toerekening (6:162 lid 3)
- Schuld
- Krachtens de wet
- Krachtens verkeersopvattingen
• Relativiteit (6:163)
• Schade (afdeling 6.1.10)
• Causaal verband (6:98)
Artikel 6:162 BW
Lid 1 (algemeen uitgangspunt): hij de jegens een ander een onrechtmatige daad pleegt, welke hem kan
worden toegerekend, is verplicht de schade die de ander dientengevolge, te vergoeden.
Lid 2 (onrechtmatigheid): voorwaarden
Als onrechtmatige daad worden aangemerkt:
- Een inbreuk op een recht
- En een doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht
- Of met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt,
Een en ander behoudens de aanwezigheid van een rechtvaardigingsgrond
{VOORBEELD: FIESTER RIJDT VOETGANGER OMVER}
→ Casus: de voetganger schaaft ze knie en scheurt zijn broek
Onrechtmatigheid uitwerkingen; het kunnen er namelijk meerderen zijn.
- Een inbreuk op een recht → een inbreuk op lichamelijke integriteit van de voetganger,
namelijk de voetganger is gewond geraakt. Ook inbreuk op eigendomsrecht, namelijk de
broek.
- En een doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht → je hebt geen voorrang verleend
aan een overstekende voetganger.
- Of met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt →
onzorgvuldig dat een fietser een voetganger aanrijdt.
{VOORBEELD: BOSWANDELING OF ‘OPZWIEPENDE TAK’}
→ Casus: tijdens een boswandeling gedachteloos naar een tak schoppen dus door een rare samenloop
tijdens een boswandeling zwiept de tak in het oog van een ander. Hierdoor ontstaan er fatale gevolgen.
Hoge Raad: er is geen sprake van een onrechtmatige daad.
Belangrijk: enkel een inbreuk op lichamelijke integriteit is niet voldoende voor onrechtmatige gedraging.
De vraag die beantwoordt moet worden is of er ook onzorgvuldig gehandeld is.
• Artikel 6:162 BW
,Lid 2 (onrechtmatigheid):
Als onrechtmatige daad worden aangemerkt:
- Een inbreuk op een recht
- En een doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht
- Of met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt,
Een en ander behoudens de aanwezigheid van een rechtvaardigingsgrond.
Leer smits: een inbreuk op een recht nooit voldoende is om onrechtmatigheid te concluderen. Hiervoor
moet dus altijd een extra toetsing plaats vinden aan de ongeschreven gedragsnormen.
OOK is er een tegendoctrine: bijvoorbeeld bij het stelen van een fiets hoef je niet te toetsen of het
onzorgvuldig is. Hierdoor de leer smits dus te extreem.
Wanneer is er sprake van onzorgvuldigheid?
Tijdens een boswandeling gedachteloos naar een tak schoppen is dus niet onzorgvuldig, MAAR
bijvoorbeeld het bekogelen van iemand met een stuk hout dan is er sprake van onzorgvuldig handelen.
Voorwaarden:
Stap 1: onrechtmatig
- Een inbreuk op een recht
- En een doen of nalaten in
strijd met een wettelijke plicht
- Of met hetgeen volgens
ongeschreven recht in het
maatschappelijk verkeer
betaamt,
Stap 2: is het ook onzorgvuldig?
• Lid 3 toerekening:
Een onrechtmatige daad kan aan de dader worden toegerekend,
- Indien zij te wijten is aan zijn schuld
- Of aan een oorzaak welke krachtens
→ De wet
→ Of de in het verkeer geldende opvattingen voor zijn rekening komt
Artikel 6:162 BW
Het verschil tussen lid 2 en lid 3
→ Theoretisch onderscheid tussen de materie van de leden 2 en 3:
, - Onrechtmatigheid ziet op de gedraging
- Toerekening ziet op de persoon
VOORBEELD TAXUSSTRUIK- ARREST (HR 22 APRIL 1994, NJ 1994, 624)
CASUS: twee percelen naast elkaar. Broen en
Verkoulen gaan de tuin snoeien waardoor er bij de
grens taxusstruiken zijn waar de paarden van
Hulsbosch bij kunnen. Een taxusstruik is giftig voor
paarden.
Hulsbosch ging procederen voor schadevergoeding.
Broen en Verkoulen: we wisten niet dat de
taxusstruik giftig was dus we hebben niet
onrechtmatig gehandeld.
HR: het is niet onzorgvuldig.
Dus het is geen inbreuk op het
subjectieve eigendomsrecht.
3.4.3 van belang
Als ze het wel wisten was het dus
onrechtmatig.
Volgens het boekje: het is in
beginsel wel onrechtmatig,
MAAR kan het niet worden
toegerekend door gebrek aan
kennis
De onvolkomenheid van het
wettelijk systeem (en van de
wetenschappelijke dogmatiek)
De zorgvuldigheidsnorm heeft een sterk ‘absorberend karakter’:
• Is (in de opvatting van velen) ook bij strijd met een wettelijke plicht en inbreuk op een
recht uiteindelijk het doorslaggevende criterium.
• Kan worden geacht samen te vallen met de vraag of een rechtvaardigingsgrond
bestond (162 lid 2)
• Kan worden geacht samen te vallen met de vraag of kan worden toegerekend (162 lid
3) (bijvoorbeeld: Taxusstruik- arrest)
• Kan worden geacht samen te vallen met de relativiteitsvraag (bijv. Maas. Willems) of
is daarop een aanvulling (correctie Lange Meijer)
, Het systeem van artikel 6:162 e.v. biedt nauwelijks houvast
De werkelijke aanknopingspunten voor de praktijk: bestaande rechtspraak over
vergelijkbare gevallen (bijv. gevaarzetting, hinder, sport en spel, wegverkeer, werkgevers,
beroepsbeoefenaars, huis- tuin en keukenongevallen, etc.)
o Het systeem van het aansprakelijkheidsrecht
• Invulling van de zorgvuldigheidsnorm
Vier stappen:
1. De ‘maatschappelijke zorgvuldigheid’ van artikel 6:162 lid 2 BW (altijd)
Deze norm is er altijd, maar zoals we zagen zegt die inhoudelijk niet zo veel. Vraagt om
nadere invulling.
2. De in de rechtspraak ontwikkelde norm voor de betreffende categorie van
onrechtmatige daad (= het gevalstype) (is er vaak, maar niet altijd en is lang niet
altijd helder)
Soorten gevaltypes
- Gevaarzetting
- Hinder
- Beroepsfouten
- Bestuurdersaansprakelijkheid
- Onrechtmatige beslaglegging
- Onrechtmatige publicaties
- Onrechtmatige overheidsdaad
- Profiteren wanprestatie
- Nieuwe gevalstypen? Kan dit door de beugel maatschappelijk gezien?
3. Vormen van ‘maatschappelijke regulering’ (zijn er niet altijd en zijn niet zonder
meer 1:1 bindend)
Lang niet alle rechtsnormen zijn afkomstig van de overheid. De realiteit is dat er een grote
diversiteit aan rechtsbronnen en rechtsvorming bestaat, die elkaar over en weer aanvullen en
beïnvloeden.
Algemene voorwaarden, beroepscodes, gedragscodes, protocollen, richtlijnen, handreikingen,
keurmerken en certificering, alternatieve geschilbeslechting, tuchtrechtspraak.
Statelijke rechtsvorming heeft in aanzienlijke mate plaats moeten maken voor
maatschappelijke rechtsvorming.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper d1907. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 54879 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen