Hoofdstuk 2
Relatie De betrekking die mensen aangaan met personen of dingen in hun omgeving en met zichzelf.
Kinderen groeien op in relatie tot hun omgeving. Het kind ervaart later zichzelf in zijn handelen.
Mensen gaan ook een relatie met zichzelf aan, ze gaan zichzelf ervaren als iemand om van te
houden of om een hekel aan te hebben. De reactie van de ouders is in hoge mate bepalend voor
het doen en laten van het kind en daarmee dus ook voor de wijze waarop het kind zichzelf ervaart.
Als ouders geliefd en gekoesterd op het kind reageren, zal het kind op basis van deze reactie ook
een positief zelfbeeld ontwikkelen. Wanneer de ouders het kind niet kunnen geven wat het nodig
heeft, zal het kind zichzelf beperkingen opleggen in zijn doen en laten. Het zelfbeeld kan erg
negatief zijn.
Het opgroeiende kind zal langzaam maar zeker een oordeel over zijn/haar handelen krijgen dan de
ouders Het loskomen van de ouders in de positieve betekenis van het woord is voor veel mensen
vrijwel onmogelijk, doordat ze zich niet in staat weten los te komen van het oordeel van de ouders.
In dat geval herhalen de oude patronen uit de kindertijd zich voortdurend.
De relatie tussen ouder en kind verandert voortdurend:
- In frequentie van ontmoeting
De relatie verandert vaak heel sterk in de mate waarin de betrokkenen elkaar ontmoeten. De
relatie tussen ouder en kind is echter nooit 'af'.
- In emotioneel opzicht
Uit de intensiteit van de betrokkenheid vloeien menselijke emoties. Dit kan verschillen van haat tot
liefde en alle emoties die daar tussen zitten. Deze emoties kleuren de relatie tussen ouder en kind.
- In rolverdeling
Vaak is te zien dat wanneer het kind steeds meer onafhankelijk wordt, de ouder steeds meer
afhankelijk wordt van het kind. Dit veranderingsproces kan voor alle betrokkenen een verdieping
en verrijking inhouden of kan het de relatie verstikken.
In de relatie tussen ouder en kind verandert er dus veel. Hiervoor is het van belang dat:
- Mensen de relatie die ze met zichzelf aangaan te begrijpen, te accepteren en soms ook te
veranderen.
- Mensen geleerd hebben de relatie met hun ouders te leren verstaan als een levensbron,
steeds veranderend, maar altijd vol betekenis.
Een band Wanneer mensen in staat zijn de veranderende relatie te accepteren en de voeding die erin zit te ge
dan zal de kwaliteit van deze relatie met het verstrijken der jaren de intensiteit behouden en verdiep
dat de betrokkenen haar ervaren en tegelijkertijd ook kunnen ervaren dat ze als zelfstandige en ona
functioneren.
Een binding Wanneer mensen de ouder-kindrelatie niet kunnen accepteren of elementen daarin niet weten te ve
ontstaat er een binding tussen de ouder en het kind. We spreken van een binding wanneer met het
betrokkenen hun onafhankelijkheid verliezen. In hun denken en voelen - ok bij het ontbreken van co
nog evenzeer of sterker aan elkaar vast dan voorheen.
De begeleider is zijn cliënt behulpzaam bij het ontwikkelen van de eigen autonomie. Daarbij doet
hij er goed aan de volgende uitgangspunten te hanteren: zie blz. 24-25.
, Overige literatuur
Wat is transactie?
Iets geven waarvoor je iets (een reactie) terug krijgt in termen van communicatie. Transacties
vormen de brug tussen het interpersoonlijke (buitenkant) en het intrapsychische (binnenkant). De
buitenkant is hierbij de verbale en non-verbale communicatie. De binnenkant is hetgeen wat je
hierbij voelt. Bijvoorbeeld een leraar vraagt aan een klas of ze een deal kunnen sluiten dat als de
leraar praat, de rest stil is. De leraar vraagt dit (buitenkant), omdat hij slecht tegen rumoerige
klassen kan (binnenkant).
Transacties zijn tevens de bouwstenen van communicatie. Als je van binnenuit boos bent
(binnenkant), communiceer je anders (buitenkant) dan dat je erg vrolijk bent.
Transactie en communicatie
Complementaire transactie Aanvullende interactie, welke niet perse op hetzelfde niveau hoeven te zijn.
Je kunt met anderen op hetzelfde niveau praten (zoals op volwassenen, volwassenen niveau). Of
op een verschillend niveau (bijvoorbeeld ouder-kind niveau).
Niet complementaire transactie Als de interactie botst, bijv. als beiden hetzelfde gedrag laten zien. De intera
aanvullend.
VB: een ouder zegt een kind dat hij niet verder mag gaan dan het einde van de straat. Het kind
gaat hier echter tegenin en gaat wel verder dan het eind van de straat (het kind luistert niet).
VB: twee volwassenen krijgen een argument en komen hier niet samen 'goed' uit. Ze beginnen
tegen elkaar te schreeuwen, hun interactie botst.
Gekruiste transactie De communicatie wijzigt van 'rol'.
VB: Je zegt als baas tegen de werknemer op volwassen manier, het is niet goed dat je te laat komt.
Je moet morgen wel weer proberen om op tijd te komen. Als de werknemer dan een kinderachtig
antwoord geeft, kan de baas in de ouder rol schieten en zeggen: je moet morgen op tijd komen, je
hebt geen keus. Hij wisselt van rol.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Wieke93. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.