Samenvatting
Samenvatting ondernemingsrecht week 3
- Instelling
- Maastricht University (UM)
Volledige samenvatting van tutorials, colleges en leesmateriaal voor week 3. Vak succesvol afgerond met een 9.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 25 pagina's
Voorbeeld 3 van de 25 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Hoorcollege 3 BestuursaansprakelijkheidAlgemene opmerkingen
Het bestuur bestuurt (2: 129/239 BW)
Uitgangspunt: collectieve verantwoordelijkheid van het bestuur als college. Alle bestuurders tezamen zij
verantwoordelijk voor een ordelijke gang van zaken binnen de vennootschap en het nastreven van haar doel.
Uitgangspunt: vertaalt zich naar hoofdelijke aansprakelijkheid (art. 2:9 lid 2 BW: "ieder voor het geheel"). Een
individuele bestuurder kan zich trachten te disculperen door te bewijzen dat hem geen ernstig verwijt kan
worden gemaakt en dat hij er alles aan heeft gedaan.
Wat wordt in grote lijnen tot de algemene bestuurstaak gerekend?
De dagelijkse, algemene gang van zaken (art. 2:9 lid 2 BW)
Het strategisch ondernemingsbeleid (HR ABN Amro)
Het financiële beleid
Het onderhouden van beheers- en controlesystemen binnen de vennootschappelijke organisatie (vgl.
2:141/251 lid 2)
Intern/extern
Interne aansprakelijkheid:
De aansprakelijkheid van bestuurders tegenover de vennootschap
Art 2:9 BW neemt contractuele relatie bestuurder met vennootschap tot uitgangspunt: behoorlijke
taakvervulling
Bestuurder heeft inspanningsverplichting, geen resultaatsverplichting.
o Je kunt de bestuurder er niet op af rekenen dat hij een bepaald resultaat heeft behaald. Hij
moet zich enkel inspannen om het doel van de vennootschap te bereiken en om de omzet
voor aandeelhouders te maximeren.
Toetsingsnorm Objectivering van het ‘naar behoren’-vereiste via maatmanprincipe: de eis dat de
bestuurder handelt als "een redelijk handelend bestuurder".
Externe aansprakelijkheid:
Tegenover derden (6:162, 2:248, 2:249 BW)
Bijvoorbeeld tegen een individuele aandeelhouder (geen orgaan)
Een bestuurder kan niet een vordering die hij heeft op de vennootschap verrekenen met de schuld uit
externe aansprakelijkheid. De schulden vallen in verschillende ‘boedels
HR Van de Ven (1997)
Interne aansprakelijkheid: ernstig verwijt-criterium (sinds 2013: art. 2:9 lid 2 BW)
Relevante gezichtspunten:
De aard van de door de rechtspersoon uitgeoefende activiteiten
De in het algemeen daaruit voortvloeiende risico's
De taakverdeling binnen het bestuur
De eventueel voor het bestuur geldende richtlijnen
De gegevens waarover de bestuurder beschikte of behoorde te beschikken ten tijde van de aan hem
verweten beslissingen of gedragingen
Het inzicht en de zorgvuldigheid die mogen worden verwacht van een bestuurder die voor zijn taak
berekend is en deze nauwgezet vervult
,Ook van belang voor decharge als de vennootschap de bestuurder decharge heeft verleend dan geldt zulks
alleen voor zover de bestuurder het orgaan heeft geïnformeerd over zijn beleid en al datgene waarover voor de
vennootschap schade kan uitvloeien. Voor alles waar hij het orgaan niet over heeft geïnformeerd is er geen
sprake van decharge.
Relativering onderscheid intern/extern – HR Geocopter (2018)
HR Geocopter (2018):
Atypisch geschil
Bestuurder vraagt faillissement aan i.s.m. art. 2:246 BW
Curator spreekt bestuurder aan uit art. 2:248 BW. En beroep zich daarbij op 2:246, bestuurder had
niet machtiging van de AV en dit had hij niet, dit is kennelijk onbehoorlijk bestuur dat heeft geleidt tot
faillissement. Dit is vreemd art 2:246 beoogt de vennootschap te beschermen 2:248 ziet daarentegen
toe op het beschermen van de schuldeisers `
Vraag: kan schending wetsvoorschrift met interne ratio leiden tot externe aansprakelijkheid?
HR: ja, indien de faillissementsaanvrage ook de belangen van de gezamenlijke schuldeisers schaadt.
Van de interne sfeer kun je doorgeleiden naar de externe sfeer.
Convergentie Norm interne/externe bestuurdersaansprakelijkheid
HR Willemsen/NOM (2008):
Bestuurder vroeg faillissement aan zonder toestemming AVA. Individuele aandeelhouder spreekt
bestuurder aan uit onrechtmatige daad externe aansprakelijkheid
Hoge drempel van ernstig verwijt geldt ook als bestuurder door een derde (= individuele
aandeelhouder) uit OD wordt aangesproken!
Maar: strijd met statutaire bepaling die aandeelhouder beoogt te beschermen schept in beginsel
aansprakelijkheid. De bewijslast ligt dan bij de bestuurder om te bewijzen dat hem geen blaam treft.
Idem reeds t.o.v. de rechtspersoon: HR Berghuizer papierfabriek (2002): stelplicht en bewijslast rusten op
bestuurder!
Extern (OD)
Twee hoofdvarianten (HR Ontvanger/Roelofsen (2006):
1. 1.de "klassieke" Beklamel-norm (1989): namens de rp contracteren wetende (geobjectiveerd) dat a)
de rp niet zal kunnen nakomen en b) ook geen verhaal zal bieden.
2. 2.de New Holland Belgium-norm (2000): bewerkstelligen of toelaten dat rechtspersoon zijn bestaande
verplichtingen niet nakomt (bv. selectieve betaling, vgl. HR Source Food 2020)
a. Wanbetaling
b. Selectieve betaling: moeilijk je mag als bestuurder wel een zekere rangorde aanbrengen. Het
kan natuurlijk ook zo zijn dat er sprake is van een zekere betalingsonwil wat kan ontaarden in
onrechtmatig gedrag.
Extern (2:248 BW)
Systeem van bewijsvermoedens en "schadefixatie”
Wetsvoorstel Bestuur en Toezicht Rechtspersonen:
Art. 2:248 BW gaat ook gelden voor alle stichtingen en verenigingen (ontw. art. 2:9c BW)
MAAR: causaliteitsvermoeden lid 2 alleen voor commerciële st. en ver.
, Doorbraak via 2:11 BW
HR D-Freight (JOR 2011/144): incorporatieleer geldt voor aansprakelijkheid bestuurders: art. 10:118 jo. 119
sub d BW. Nederlandse rechtspersoon bestuurder en die had op haar beurt ene Belgische rechtspersoon
bestuurder. De vraag is op art 2:11 zo ver doorwerkt dat de eiser ook een Belgische RP-bestuurder kan
aanspreken? Nee het incorporatiestelsel staat hieraan in de weg. Eén vennootschap wordt beheerst wat
betreft zijn interne reilen en zijlen volgens het recht volgens welke de vennootschap wordt opgericht. Het
behoort niet tot zijn incorperatierecht de bestuurder van de Belgische RP kan niet worden aangesproken, maar
de Belgische RP zelf wel. Deze is immers bestuurder van de Nederlandse vennootschap waarvoor artikel 2:11
BW geldt.
Conclusie:
Het mechanisme van art. 2:11 BW kan worden doorbroken door gebruik van een buitenlandse
vennootschap als bestuurder
Zie echter de "veel-nauwere-band-exceptie" op het incorporatierecht ex art. 10:8 lid 1 BW, bij gebruik
van een formeel buitenlandse vennootschap.
Werk art 2:11 BW ook bij aansprakelijkheid uit OD?
HR LeRoux (2017) ja. Art 2:11 is niet beperkt tot aansprakelijkheidsgronden uit boek 2
Wel mag de 2e-graads bestuurder bewijzen dat hem geen ernstig persoonlijk verwijt treft
Conclusie: opmerkelijke omkering van bewijslast ten nadele van 2e-graads bestuurder
Interne aansprakelijkheid (art. 2:9 BW)
Overtreding van een gedragsnorm: onbehoorlijk bestuur.
Overtreding toetsings/aansprakelijkheidsnorm: ernstig verwijt.
Onbehoorlijk bestuur vs. ernstig verwijt
Moet er en sprake zijn van onbehoorlijk bestuur en een ernstig verwijt (samengesteld karakter)?
Of gaat het om seperate voorwaarden?
Ernstig verwijt disculpatie?
Conclusie: dit maakt voor de praktijk niets uit.
Maatman-bestuurder het uitgangspunt dat van bestuurders een zekere mate van professionaliteit verwacht
mag worden.
Indien de maatman-bestuurder de benodigde professionaliteit niet heeft, dan moet deze daarvoor een
professional inhuren.
Onkunde komt voor rekening van de bestuurder.
Behoorlijk bestuur:
Het leiding geven aan de onderneming;
Het beheer van de activa;
Het financieel beheer;
De vertegenwoordiging van de rechtspersoon; en
Het naleven van de wettelijke en statutaire regelgeving.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Lawandmarketing. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,09. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53920 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen