BOEKVERSLAG 6
I. Beschrijvingsopdracht
1) Titelbeschrijving
Harry Mulisch, De aanslag
Uitgeverij De Bezig Bij, 1982
2) Motivatie
Toen ik in de lijst keek om mijn boek uit te kiezen, trok dit boek mij aan door de
kleine samenvatting die erbij stond. Ik wilde graag weten hoe het verhaal precies
ging aflopen.
3) Verwachtingen
Ik verwacht dat tijdens het lezen het boek veel vragen opbrengt en dat ik erg zal
meeleven met de personages. Ook zal het een spannend boek worden.
4) Samenvatting
Tijdens de Tweede Wereldoorlog woonde Anton Steenwijk in Haarlem. Aan de
kade lagen vier huizen: in ‘Welgelegen’ woonden de Beumers, in ‘Buitenrust’
Anton met zijn ouders en broer, in ‘Nooitgedacht’ meneer Korteweg met zijn
dochter Karin en in ‘Rustenburg’ de familie Aarts.
In januari 1945 zat de 12-jarige Anton met zijn familie een spelletje te spelen.
Plotseling klonken er zes schoten. De NSB'er Ploeg lag dood voor het huis van
Korteweg. Meneer Korteweg en Karin legden het lijk voor Antons huis neer. Peter
ging naar buiten om het lijk weer te verleggen. Toen de Duitsers eraan kwamen,
vluchtte hij, in zijn vlucht pakte hij het pistool van Ploeg. De Duitsers
onderzochten het huis van de familie Steenwijk en staken het daarna in brand.
Anton werd in Heemstede in een cel gestopt bij een gewonde vrouw, dat hem
troostte en met hem praatte over donker en licht. Na enkele uren werd Anton
weer teruggebracht naar Haarlem en vandaar ging hij met een konvooi naar
Amsterdam. In Amsterdam haalde zijn oom hem op.
Na de bevrijding bleek dat de ouders van Anton en zijn broer Peter op de avond
van de aanslag waren neergeschoten. Anton bleef bij zijn oom en tante wonen.
Hij dacht niet vaak aan de aanslag, hij had het diep in zichzelf ‘afgesloten’. In 1952
ging hij naar een feestje in Haarlem. Hij ging op bezoek bij de familie Beumer. Aan
het eind van de kade was een monument opgericht, waarop ook de namen van
Antons ouders stonden. Anton wilde nooit meer naar Haarlem terugkomen.
Na zijn kandidaatsexamen medicijnen ging Anton op kamers wonen. Hij las veel,
behalve over oorlog en politiek. In 1956 kwam Anton zijn vroegere vriendje Fake
Ploeg jr. tegen in een razende meute die alles wat met het communisme te
maken had vernielde naar aanleiding van de Russische inval in Hongarije. Anton
nodigde Fake uit om binnen te komen. Fake verdedigde zijn vader hartstochtelijk
en zei dat de communisten verantwoordelijk waren voor de dood van zijn ouders.
Anton probeerde hem ervan te overtuigen dat zijn vader wel fout was geweest.
Na Antons artsexamen trouwde hij in 1961 met Saskia de Graaff. In 1962 werd
hun dochtertje Sandra geboren. Op een begrafenis in 1966 ontmoette hij een
oud-verzetsstrijder. Het was Takes, de man die Ploeg doodgeschoten had. Hij had
, het samen gedaan met zijn vriendin Truus Coster. Zij was het die Anton in de cel
had ontmoet. Anton ging de volgende dag naar het huis van Takes waar hij een
foto van Truus zag. Het was Saskia die hem aankeek, alleen haar blik. Voor de rest
leek ze totaal niet op Saskia.
Anton was gescheiden van Saskia en hertrouwd met Liesbeth. Hij kocht huizen in
Gelderland en Toscane. Toen Sandra 16 jaar was ging hij met haar naar de plaats
waar hij woonde en naar de duinen van Haarlem waar Truus Coster geëxecuteerd
was. In november 1981 liep hij bij toeval mee met een vredesdemonstratie
samen met zijn zoon Peter (uit zijn tweede huwelijk). Daar kwam hij Karin
Korteweg tegen. Ze vertelde dat ze geëmigreerd waren naar Nieuw-Zeeland. In
1948 had haar vader zelfmoord gepleegd. Ze hadden het lijk van Ploeg verplaatst
om de hagedissen van meneer Korteweg te sparen. Ze hadden Ploeg niet bij de
familie Aarts neergelegd, omdat zij joden in huis hadden.
Ook vertelde ze hem hoe het die avond was afgelopen met Peter. Anton vroeg
zich af of iedereen tegelijk schuldig en onschuldig was. Hij had zichzelf weer snel
in de hand, het was of al die duizenden mensen hem hielpen. Anton was één van
de laatsten die de oorlog had meegemaakt.
5) Persoonlijke reactie
Ik vond het een ´leuk´ boek ook omdat ik graag over de oorlog lees. Er werd ook
meer ingezoomd op hoe de mensen handelden in de Tweede Wereldoorlog dit
vond ik fijn om te lezen. Het was ook geen moeilijk boek om te lezen, het las
makkelijk weg.
II. Verdiepingsopdracht
1) Uitgekomen verwachtingen
Het erg spannend was het boek niet maar wilde het wel graag uitlezen. Anton
kwam in het boek steeds meer te weten over de aanslag. Wel zet het boek je aan
het nadenken. In de oorlog handelden de mensen namelijk impulsief, omdat het
tijden van angst waren en je zo opgepakt kon worden door de Duitsers. Dat kwam
in het boek ook veel naar voren, waardoor je goed moet nadenken en je niet per
sé één iemand de schuld kan geven van de aanslag. Ook denk je tijdens het
verhaal steeds na over de vragen van wie het nou heeft gedaan en waarom.
2) Waar speelt het verhaal zich af?
Het verhaal begint in Haarlem, daarna verhuist Anton naar Amsterdam, hij is ook
nog in Londen en Athene, op het einde is hij daarnaast nog in Zuid-Italië en
uiteindelijk weer in Haarlem. In Haarlem is eigenlijk het onderwerp gebeurd, de
aanslag en komt hij op het einde weer terug met al de antwoorden. In
Amsterdam speelt het groot deel van het verhaal plaats, dat hij bijvoorbeeld
opgroeit en veel antwoorden krijgt over de aanslag. In Londen ontmoet hij Saskia
en in Athene komt hij weer meer te weten over hoe de avond van de aanslag
verliep. In Zuid-Italië krijgt hij flashbacks en paniekaanvallen over 1945.
3) Thematiek verhaal
Het thema is de manier van handelen in de oorlog. Een situatie, in dit geval een
aanslag, veranderd het leven van iemand helemaal. Dit allemaal door het
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper PatouHoekstra. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.