Methoden van Onderzoek Hoorcolleges
Hoorcollege 1
Psychologie en onderzoek
Psychologie: wetenschap die zich bezighoudt met verwerven van kennis over gedrag van
mensen.
Voorbeeldvragen: Wat zorgt ervoor dat we ons aangetrokken voelen tot sommige mensen
en niet tot anderen? Wat zijn de oorzaken van ADHD? Waarom zijn sommige mensen meer
succesvol als leidinggevende dan anderen?
Twee manieren om antwoord te krijgen op dit soort vragen:
- Intuïtie: “I just know” (werkt niet altijd)
- Autoriteit: “So and so says it, and he ought to know” (werkt ook niet altijd)
Wat is het dan wel? Wetenschappelijke benadering
- Empirisme
o Kennis is gebaseerd op observaties
o Data als basis voor conclusies
- Rationalisme: gebruik van ratio
o Inductie: van data naar theorie (van specifiek naar algemeen)
o Deductie: op basis van theorie voorspellingen maken over nieuwe data
o Rol van theorie (het verklaren van fenomenen, data die je hebt organiseren)
o Falsificeerbaarheid (voorspellingen moet doen die je moet kunnen bewijzen)
, - Openheid
o Publicatie van resultaten (met gestandaardiseerde beschrijving van methoden
van onderzoek en resultaten)
▪ Evalueren
▪ Repliceren
▪ Aanvullen
o Peer-review
▪ Andere onderzoekers beoordelen of een artikel goed genoeg is voor
publicatie
- Ethiek: niet alles mag!
Methodeleer: welke conclusies mag je trekken uit je gegevens, gezien de manier waarop de
data verzameld zijn?
Voordelen van leren over methoden van onderzoek:
- Zelf kunnen doen van onderzoek
- Kunnen evalueren van onderzoek door anderen
- Kritisch leren denken
Het onderzoeksproces
Vraag → antwoord
Fasen in het onderzoeksproces:
• Beginfase
• Ontwerpfase
o Onderzoeksdesign kiezen
o Deelnemers kiezen
o Hoe ga je data verzamelen?
• Uitvoeringsfase
• Analysefase
• Presentatiefase
→ keuzes maken (wat is het beste voor jouw onderzoeksvraag)
→ ethiek
Beginnen met onderzoek
Vraagstelling: de vraag die je met het onderzoek wilt beantwoorden
Verschillende soorten vragen mogelijk (tweede en derde vraag zijn het interessantst bij
psychologie):
- Hoeveel procent van de beroepsbevolking ervaart stress van het werk?
, - Wat is het verband tussen opleidingsniveau van werknemers en de mate van ervaren
stress?
- Heeft opleidingsniveau invloed op het ervaren van stress op het werk?
Variabelen
Onderzoeksvraag: over samenhang tussen variabelen
Variabele: kenmerk van een persoon of object dat varieert. Bijvoorbeeld: geslacht, leeftijd,
gewicht, etc…
Een variabele heeft altijd twee of meer waarden (niveaus). Bijvoorbeeld: geslacht heeft twee
niveaus (man/vrouw).
Kwantitatieve variabelen: waarden geven een hoeveelheid aan (e.g. leeftijd)
- Discreet (aantal studenten) of continue (hoeveel kg, kan ook met kommagetallen)
Kwalitatieve variabelen: waarden staan voor categorieën (e.g. geslacht: 1 = man, 2 = vrouw)
- Worden ook wel categorische variabelen of nominale variabelen genoemd
- Hierbij moet je ook altijd de niveaus noemen
Bij kwalitatieve variabelen is het belangrijk de niveaus aan te geven!!!! (als je dit niet doet
minpunten op tentamen)
- Laten zien dat de variabele echt varieert en
- Hoe de variabele varieert.
Operationaliseren
Operationele definitie: de definitie van een concept in termen van de procedures die
gebruikt worden om het concept te meten of te manipuleren
- Gewicht
- Meten van angst:
o Vragenlijst over hoe angstig iemand zich voelt
o Observatie van angst
o Fysiologische meting: Galvanic Skin Response (elektronen bij iemand op de
huid, die registreren hoeveel je zweet)
- Meten van intelligentie:
o Score op WAIS: Wechsler Adult Intelligence Scale
o Score op GIT: Groninger intelligentietest
o Score op Raven: Raven Progressive Matrices
, Samenhang
Onderzoeksvraag: over samenhang tussen variabelen
Verschillende soorten vragen over samenhang
- Wat is de samenhang tussen het krijgen van een miskraam en depressie?
- Wat is de invloed van het krijgen van een miskraam op depressie? (aard)
Vergelijk met:
- Hoeveel procent van de vrouwen is depressief? (beschrijvende vraag, heeft geen
twee variabelen dus niet interessant)
Causaal verband
Causaal verband: een oorzaak-gevolg relatie, waarbij de ene variabele (X) invloed heeft op
een andere variabele (Y)
Onafhankelijke variabele = vermoedelijke oorzaak (X)
Afhankelijke variabele = vermoedelijke gevolg (Y)
Causaal verband: X → Y
Voorbeeld: Wat is de invloed van het krijgen van een miskraam op depressie?
Identificeren van een causaal verband
1) Covariatie van oorzaak en gevolg: oorzaak en gevolg moeten samenhangen.
2) Temporal precedence: oorzaak moet voorafgaan aan het gevolg.
3) Eliminatie van alternatieve verklaringen. Er mag niets anders verantwoordelijk zijn
voor de geobserveerde samenhang.
Niet-experimenteel versus experimenteel onderzoek
Experimenteel: Onderzoek waarbij de onafhankelijke variabele is gemanipuleerd.
Niet-experimenteel: Onderzoek waarbij de onafhankelijke variabele niet is gemanipuleerd,
doch slechts is gemeten.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper karlijnnijhuis. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,00. Je zit daarna nergens aan vast.