Doelgroep volwassenen 2A
HC1: Introductie
1. De volwassenheid als levensfase: ontwikkelingspsychologie – extra Hoofdstuk 9
De volwassenheid: ontwikkelingspsychologie
o Veruit de LANGSTE fase van de levensloop
o Ontwikkeling stopt allerminst met bereiken van volwassenheid
o GEEN statische periode
Nieuwe rollen opnemen (job, duurzame relaties, ouderschap…) WEL veel veranderingen op vlak van
ontwikkeling
o Indeling:
Jongvolwassenheid (20 à 25 tot 30 à 35 jaar)
Middenvolwassenheid (30 à 35 tot 50 à 55 jaar)
Laatvolwassenheid (50 à 55 tot 60 à 65 jaar)
Oudere volwassenheid (valt hier NIET onder)
De volwassenheid: LICHAMELIJKE veranderingen
o Zintuigen en motoriek
Verslechtering gezichtsvermogen, gehoor (hogere frequenties worden minder hoorbaar)
Motoriek: sterk afhankelijk van individu zijn/haar/hun conditie onderhoudt
o Vitale organen
Hart en longen verliezen geleidelijk deel van hun optimale capaciteit
Voorbeeld: bij fysieke inspanningen
o Uitzicht van het lichaam
Grijze haren, rimpels, pigmentvlekken
Spiermassa krimpt in, meer vet
o Overgang en menopauze/penopauze
Premenopauze: periode voor menopauze, gekenmerkt: onregelmatige vrouwelijke hormoonproductie
Menopauze: moment van de laatste menstruatie
Penopauze (mannen)
KAN reeks gelijkaardige klachten vertonen als menopauze
o Testosteronspiegel abnormaal bruusk daalt afwijking
Testosteron daalt 1% per jaar (minder bruusk dan bij vrouwen)
o INDIVIDUEEL
De volwassenheid: COGNITIEVE veranderingen
o HET POSTFORMELE DENKEN
1: Realiteitsbetrokken
Denken krijgt een andere finaliteit
o Denken wordt instrument om degelijk iets te doen aan probleem
Denken wordt pragmatischer (doelgericht, praktisch)
2: Relativerend
Overgang van dualistisch (goed – slecht, juist – fout) naar relativistisch denken
o Waarheid (vele ‘gezichten’)
1
,Doelgroep volwassenen 2A
Genuanceerder denken
3: Persoonlijk geïntegreerd
Door toenemende ervaring eigen inzichten en technieken verwerven
Persoonlijke stijl ontwikkelen
4: Creatief
Vanzelfsprekendheden in vraag stellen
Werkelijkheid op originele manier benaderen
o Belangrijk onderscheid tussen vloeibare en gekristalliseerde intelligentie
Vloeibare intelligentie:
Algemene vaardigheid om nieuwe informatie op te nemen, te analyseren en er allerlei
bewerkingen op door te voeren (gebaseerd op neurofysiologie/hardware)
o Relatief jong verlies “vloeibare intelligentie”
Gekristalliseerde intelligentie:
Verworven kennis en vaardigheden (op persoonlijke ontwikkelingen en cultuur
gebaseerd/software)
o Blijft meestal doorgroeien tot ver over middenvolwassenheid
(Schrijf de oudere nog niet af)
De volwassenheid: PSYCHISCHE veranderingen
o Psychologisch welzijn
Variabel: moeilijk hebben met lichaamsveranderingen en nieuwe rolverwachtingen
Toename van autonomie
Zelfstandig worden (positief of voor grote uitdagingen zorgen)
o Zelfbeeld wordt stabieler
o Kernconflicten (Erikson)
Jongvolwassenheid: INTIMITEIT versus ISOLEMENT
Midden- en laatvolwassenheid: GENERATIVITEIT versus STAGNATIE
Generativiteit:
o Scheppen of teweegbrengen van iets dat eigen persoon overstijgt en dat er hopelijk nog
zal zijn wanneer men er zelf niet meer is
o (Gericht op eigen kinderen OF diepere waarden van samenleving koesteren en
doorgeven aan volgende generaties)
Stagnatie:
o Op zichzelf terugplooien, de ontwikkeling valt stil
De volwassenheid: SOCIALE veranderingen
o De partnerrelatie: relatiepatronen zijn afhankelijk van onze hechtingspatronen
Veilig:
Gezond evenwicht tussen nabijheid/verbondenheid en afstand/exploratie
Vermijdend:
2
,Doelgroep volwassenen 2A
Afstand nemen, nadruk op emotionele onafhankelijkheid, bindingsangst
Angstig:
Voortdurend zoeken naar bevestiging, angst voor afwijzing, verlatingsangst
Angstig-vermijdend:
Onstabiel zelfbeeld en onstabiel beeld van de ander
Evolutie van partnerrelatie doorheen de tijd driehoekstheorie van de liefde Sternberg
Ouderschap: meer dan vroeger een eigen keuze
Betekenis:
o Financiële consequenties
o Minder vrijheid
o Nieuw levensritme
o Risico’s
o Ook intens geluk
Opgroeiende kinderen: fase van aanpassingen aan de kinderen
Lege nest syndroom: “het gevoel totaal functieloos en overbodig te zijn in het lege huis”
o Velen: periode van ongekende vrijheid met nieuwe ontplooiingskansen
o Nieuwe invulling: levensvervulling
Andere rolveranderingen:
Schoolvader/-moeder
Grootouder
Verzorger van eigen (schoon)ouders
2. Algemeen: mentaal welzijn van de volwassene (cijfergegevens)
Uit Nationale Gezondheidsenquête (2018)
o Subjectief welzijn:
Een op de vijf personen is erg tevreden met hun leven en twee op de drie personen hebben een niveau
van psychisch welbevinden dat positief is
Omgekeerd, 12% van de bevolking is erg ontevreden over hun leven, 33% heeft psychische problemen die
getuigen van een ongemak en slechts 14% heeft een optimale levensenergie
Psychisch welbevinden en het niveau van levensenergie zijn het afgelopen decennium minder goed
geweest in vergelijking met de jaren 2001-2008
Nationaal geluksonderzoek (2019)
3
, Doelgroep volwassenen 2A
Nationaal geluksonderzoek Ugent (2020)
De geluksdriehoek – Vlaamse instituut Gezond Leven
HC2 – doelgroep volwassenen: onderdeel partnerrelaties I
DEEL 1
1. Partnerrelaties anno 2022 (feiten, cijfers en maatschappelijke evoluties)
Enkele evoluties in afgelopen eeuw?
o Verwachten veel van onze partner en seksuele tevredenheid is essentieel in onze intieme partnerrelaties
o Door gestegen levensverwachting duren relaties twee keer zo lang als honderd jaar geleden
o Relatie & gezinsvormen zijn sterk veranderd (polyamorie, LAT-relaties, holebirelaties, NSG, …)
o Geen duidelijke voorschriften meer
Mensen voelen zich bijgevolg erg verantwoordelijk voor het slagen of mislukken van relaties
o Eeuwen lang: huwelijk geen vereniging van 2 individuen wel strategisch partnerschap dat economische
toekomst veilig stelde en sociale cohesie bevorderde
o Mogelijk ontstond er liefde maar niet noodzakelijk
o Huwelijk was een heldere verwachting over genderrollen en taakverdeling
o Eind 18e eeuw, begin 19e eeuw: herdefiniëring door industriële revolutie:
Overeenkomst uit vrije wil
Gebaseerd op liefde en genegenheid
Partnerkeuze door romantische idealen
o Tot in 20ste eeuw: huwelijk voor het leven en scheiden: grote schande
o Nu: taboe op blijven bij een partner terwijl je je ongelukkig voelt.
o Seks en voortplanting zijn gescheiden
o Complexe positie t.a.v. ontrouw
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maythepetit. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.