Ethiek
- Moraal
- Kritisch
- Prescriptief (schrijft iets voor) itt. descriptief(beschrijft iets)
- Niet vrijblijvend
5 types savater
Ethische posities: antwoord op de vraag Wat is goed? > uitgangspunten, manier denken,
criteria (maatstaf) die je hanteert om handeling goed of fout te beoordelen.
1. Deugdethiek
Homomensurasatz: De mens is de maat van alle dingen >>relativistisch
- (Plato)
- Aristoteles
Teleologisch wereldbeeld > alles aangeleerd op een doel
def. van de mens: zoion logon ecuon > animal rationale = het redelijke dier
bij geboorte het doel om mens te worden (Mens zijn vereist menswording)
2 soorten handelen: Poiesis en Praxis (het leven is een omvattende praxis)
Uiteindelijke doel = gelukzaligheid
1. Het kennend begrijpen
2. Ervaren erkenning
3. Genot en pijn
Echt geluk in optimale zelfverwerkelijking
Volledig ontplooien logos > ratio
Volledig zoion logon = zeer wijs =deugdzaam>in iedere situatie het juiste weten te doen
Deugdzaam mens: heeft phronèsis>praktische wijsheid: handeling zelf is juist (midden)
2. Egoïst: welbegrepen eigenbelang
3. Hedonist: alleen handelingen die genot/plezier brengen zijn goed (ook lange termijn)
4. Altruïst: andere op de eerste plaats
5. Utilist
- Bentham (17e /18e eeuw)
- Mill (17e /18e eeuw)
Trolleyology: test soort ethist
Net zo helder en empirisch als natuurkunde > gebaseerd op zintuigelijke waarneming
Mens = dier > van nature streven naar genot en vermijden pijn
Genotsmaximalisatie en pijnminimalisatie voor iedereen
Hedonistische calculus in hedons (eenheden genot en pijn)
Kritiek:
1) Naturalistische drogreden: “Is and ought should never be confused.”
2) Totaal plaatje> jezelf opgeven groter goed = tegen intuïtief en onrealistisch
3) Hoe kwantificeer je genot en pijn?
4) Praktisch niet uitvoerbaar > te complex
5) Toekomstige gevoelens niet kenbaar
6. Intuïtionist: elk mens besef van goed en kwaad> morele intuitie
7. Gelovige> Godsgebodtheorie
Externe autoriteit bepaalt wat goed en slecht is: God is algoed en alwetend dus zijn zijn
geboden goed
Problemen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ynvandriel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.