In dit document is alle stof van week 4 samengevat, waaronder de hoorcolleges, de extra literatuur/artikelen en de hoofdstukken uit het leerboek forensische psychiatrie.
WEEK 4 HOORCOLLEGE 1 NEURO-INTERVENTIES IN HET STRAFRECHT
EN HET EVRM – VAN DE POL
In dit college ligt de focus op het neurorecht-domein interventie. Hoe kunnen neurotechnieken
mogelijk in de nabije toekomst van belang zijn voor interventies, waardoor het recidive-risico
van veroordeelden verlaagd zou kunnen worden? Welke verschillende vormen ‘neuro-
interventies’ bestaan er? Daarnaast worden in dit college neuro-interventies besproken in het
licht van verschillende EVRM-rechten. Kunnen neuro-interventies bijvoorbeeld gekwalificeerd
worden als marteling, verboden in Artikel 3 EVRM? En veranderen neuro- interventies de
‘gedachtes’ van veroordeelden, wat raakt aan artikel 9 EVRM?
Overheid is op zoek naar iets om recidive te voorkomen; daarom neuro-interventies.
Ze lossen problemen op door in de hersenen iets te veranderen.
Neuro-interventies in het algemeen
Neuro-interventies: ingrepen om iets te verbeteren...
Neuro-interventies: ... door een verandering in de hersenen aan te brengen
Neuro-interventies in het medische domein
Neuro-interventies: ingrepen om een medische aandoening te genezen/ symptomen te
verlichten
Neuro-interventies: ... door een verandering in de hersenen aan te brengen
Neuro-interventies in het strafrecht
Neuro-interventies: ingrepen om het recidiverisco van een gedetineerde te verminderen...
Neuro-interventies: ... door een verandering in de hersenen aan te brengen
Neuro-interventies in het strafrecht
Welke neuro-interventies bestaan er?
a. Voedingssupplementen
- Toevoeging aan het dieet van omega-3/6-vetzuren, mineralen en vitaminen dat dat kan
leiden tot vermindering van antisociaal gedrag. Ook op gedetineerden toegepast. Het is
veelbelovend maar we weten er te weinig van. Meer onderzoek nodig.
- Als je er veel van eet kan dat invloed hebben op je serotonine.
, b. Hormonen
- Testosteron, cortisol, oxytocine, vasopressine
- Veel onderzoek naar gedaan maar ook nog niet een duidelijke conclusie. Hele
wisselende resultaten. We weten niet hoe, maar wel dat ze een rol spelen.
c. Medicatie
- Serotonine, dopamine, glutamaat, GABA
- Antipsychotica of stemmingsmedicatie. Kan effectief zijn om antisociaal gedrag te
verminderen.
d. Neuromodulatie
- De belangrijkste! Neurostimulatie. Je stimuleert de hersenen elektrisch. Beïnvloeding
van je hersenen.
1. Transcraniële direct current stimulatie (tDCS): plaatjes op je hoofd,
hersenstukken daaronder worden dan beïnvloed. Veilig en omkeerbaar. Een van de
minst intensieve manieren. Nadeel: alleen de hersengebieden stimuleren die
oppervlakkig zijn, dus niet diep.
2. Transcraniële magnetische stimulatie: magneet bij je hoofd, magnetisch veld in
je hersenen, elektriciteit gaat dan stromen. Hersenactiviteit kan verminderd
worden of vermeerderd. Ook weinig bijwerkingen en pijnloos. Nadeel: alleen de
hersengebieden stimuleren die oppervlakkig zijn, dus niet diep.
, 3. Diepe hersen stimulatie: operatie en dan diep in je hersenen geplaatst. Met een
afstandsbediening. Redelijk veilig en redelijk pijnloos. Je opereert wel in de
hersenen dus wel wat meer kans op risico.
à Open loop: neuroloog komt er bij kijken. Die zet het dan aan en kijkt wat er
gebeurt. Afhankelijk daarvan andere instellingen.
à Closed loop: naast stimulerende elektronen dan is er ook een elektron die het
meet. Bijv bij zedendelinquenten met pedofilie -> opwinding meten. Dan weten ze
welk deel ze moeten stimuleren. Het apparaat doet alles zelf.
Neuro interventies roepen fundamentele vragen op
EVRM?
à Ook veel vragen op voor gedetineerden. Zeker i.v.m. EVRM.
EVRM:
• Artikel 3: Verbod van foltering
• Artikel 5: Recht op vrijheid
• Artikel 8: Recht op eerbiediging van privé-leven • Artikel 9: Vrijheid van gedachte
• Artikel 10: Vrijheid van meningsuiting
, ART. 3 EVRM: VERBOD VAN FOLTERING
“No one shall be subjected to torture or to inhuman or degrading treatment or punishment”
Kenmerken:
• Absoluut
• Drempel: Minimale mate van ernst
- Mag nooit. Maar ergens wel een beetje relativiteit: niet elke handeling, er is een
minimale handeling van ernst.
Hebben neuro-interventies een minimale mate van ernst? Analogie (veel overeenkomst)
met medische procedures in detentie. Drie factoren:
1. Instemming: op het moment dat er geen geldige instemming is, dan is de minimale
mate van ernst wel bereikt.
I. Iemand moet wel toestemming kunnen geven
II. En deze moet geïnformeerd -> alle informatie krijgen, dus risico’s en
voordelen en nadelen -> klein probleem: neuro-interventies kunnen snel
ontwikkelen dus je weet niet altijd wat de gevolgen op lange termijn zijn.
III. En vrijwillig zijn -> geen dreigementen of misleiding.
Dvoracek t. Tsjechië: niet geheel vrijwillig die medicatie genomen want angst.
Commissie zegt: beperkt aantal opties, onwenselijke optie, druk (dus bijv. mega lange
detentie) -> niet vrijwillig.
Hof heeft gezegd: enige druk wel gezet, maar niet onder druk gezet. Wel vrijwillig.
Dus conclusie: er mogen dus wel enige moeilijke opties of druk worden ingezet en dan
is er alsnog vrijwillige instemming. Soort onderscheid tussen dwang en drang.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper edmerozestraten. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.