Dit is een overzicht van de jurisprudentie die per week is voorgeschreven, in combinatie met de stappenplannen die aan bod zijn gekomen tijdens de werkgroepen.
Week 1 – Voorarrest, rechtsbijstand en politieverhoor
Redenen waarom het zwijgrecht zo belangrijk is:
- Voorkomen van gerechtelijke dwaling
- Je autonome rechtspositie kunnen bepalen
- Integere waarheidsvinding
Een raadsman kan helpen een verhoor goed te laten verlopen
Voorlopige hechtenis
Geval: strafbaar feit waarvoor voorlopige hechtenis mogelijk is (art. 67 Sv)
• Hoofdregel: > 4 jaar zie art. 67 lid 1 sub a Sv;
• Specifieke delicten van 67 lid 1 sub b en c
• 67 lid 2: verdachte ZVWVP – als gevangenisstraf
Grond voor de voorlopige hechtenis (art. 67a Sv)
Gronden voor VH (vgl. met Rotterdamse rechters: ‘materiële
schaduwdoelen’?)
I Vluchtgevaar (67a lid 1 sub a Sv)
II Gewichtige reden maatschappelijke veiligheid, die onverwijlde
vrijheidsbeneming vordert (art. 67a lid 1 sub b jo. lid 2 Sv). Een of meer van de
volgende opties:
1o 12 jaarsgrond (+ ernstig geschokte rechtsorde);
2o Grote recidivegrond
3 o
Kleine recidivegrond
4 o
Snelrechtgrond
5o Onderzoeksgrond/ collusiegevaar
12-jaarsgrond + geschokte rechtsorde
• EHRM (Kanzi/Hendriks/Geisterfer):
• Public disorder
• Aard van het delict i.c.m. vrijlating van verdachte
• Voortdurende evaluatie
• Alleen ernst delict onvoldoende
• Rechters: “als het niet uit te leggen is”
Grote recidivegrond
Als er ernstig rekening mee moet worden gehouden dat de verdachte een
misdrijf zal begaan:
à Waarop 6 jaar gevangenisstraf of meer staat of
à Waardoor (ongeacht de strafbedreiging(!))
i. De veiligheid van de staat in gevaar kan worden gebracht (Boek II, Titel I
Sr)
ii. De gezondheid van personen in gevaar kan worden gebracht (Opiumwet;
WVW; 285; 307/308 Sr)
iii. De veiligheid van personen in gevaar kan worden gebracht (Boek II, Titel
VII Sr; WWM; 285 Sr)
iv. Algemeen gevaar voor goederen kan ontstaan (Boek II, Titel VII Sr)
(Geen cumulatieve opsomming, geen concrete eisen m.b.t. antecedenten)
1
,Rechters: ‘moeder aller gronden’, zelfs zonder antecedenten
’Kleine recidivegrond’:
Vermogensmisdrijven (verwervingscriminaliteit)
1. Sprake van verdenking van specifiek genoemde misdrijven
2. Binnen vijf jaar na veroordeling/strafbeschikking tot
vrijheidsbenemende/vrijheid beperkende sanctie of taakstraf wegens een
van die misdrijven
3. Ernstig rekening houden dat weer een van die misdrijven zal worden
begaan
NB: hier dus wel concrete eis antecedenten
‘Snelrechtgrond’
Wet noemt weer specifieke misdrijven + cumulatieve voorwaarden
• Geweld of overlast gevende misdrijven
• Op openbaar toegankelijke plek en/of
• Tegen personen met publieke taak
• Waardoor ‘maatschappelijke onrust’ is veroorzaakt
• Berechting binnen 17 dagen en 18 uur na aanhouding (‘snelrechtgrond’)
Evaluatieonderzoek: amper toegevoegde waarde; toepassingsbereik klein
Alternatieven (NL schorsingsvoorwaarden)
EHRM (GC) 5 juli 2016, EHRC 2017/30, m.nt. Crijns (Buzadji t. Moldavië)
‘87. (…). The Court has also held that justification for any period of detention, no
matter how short, must be convincingly demonstrated by the authorities. When
deciding whether a person should be released or detained, the author-ities are
obliged to consider alternative means of ensuring his or her appear-ance at trial
(...).
Ernstige bezwaren (art. 67 lid 3 Sv)
meer dan een redelijk vermoeden van schuld. Lid 4: geldt niet voor bewaring bij
terroristische misdrijven en ook niet voor gevangenhouding bij bepaalde
terroristische misdrijven.
Anticipatiegebod (art 67a lid 3 Sv).
Laatste eis, nog niet formeel (Alternatieven) de rechter moet dus kijken naar
alternatieven
Duur voorlopige hechtenis
• Indien gevangenhouding maximale duur heeft van 90 dagen, moet binnen
die termijn ottz aanvangen (ook indien pro forma).
• Als ottz binnen de termijn aanvangt; gevangenhouding loopt door tot 60
dagen na uitspraak (art. 66 lid 2 Sv).
• Art. 66 lid 3 Sv: twee jaar i.g.v. terroristisch misdrijf!...
Rechtsmiddelen mbt voorlopige hechtenis
• Hoger beroep tegen bevel gevangenhouding/verlenging (art. 71 Sv).
2
, • Verzoek(en) tot schorsing of opheffing (art. 80/82 Sv).
• Hoger beroep afgewezen verzoek schorsing of opheffing (art. 87 Sv).
Eisen jurisprudentie art. 5 EVRM (Buzadji, Schops / Hasselbaink c.s)
1. A person charged with an offence must always be released pending trial
unless the State can show that there are “relevant and sufficient” reasons
to justify the continued detention.
2. A reasonable suspicion is a condition sine qua non for the validity of the
continued detention, but, after a certain lapse of time (from the first
judicial decision), it no longer suffices:
3. Reasons that justify continued detention:
(a) danger of absconding
(b) the risk of collusion etc. (pressure on witnesses/evidende being
tampered with
(c) risk of reoffending
(d) risk of public disorder.
Voorwaarde dat er geen andere, alternatieve mogelijkheden voorhanden zijn (om
het risico te beteugelen)
4. The presumption is always in favour of release; until conviction, he or she
must be presumed innocent
5. Continuing detention pending trial can be justified only if there are specific
indications of a genuine requirement of public interest, notwithstanding
the presumption of innocence.
6. The need to continue the deprivation of liberty cannot be assessed from a
purely abstract point of view, taking into consideration only the gravity of
the offence
7. Justification for any period of detention, no matter how short, must be
convincingly demonstrated
8. National authorities display “special diligence” in the conduct of the
proceedings
Hasselbaink c.s. (en eerder Geisterfer): tik op vingers (met name motivering en
voortvarendheid)
Uitgangspunt is dat de verdachte zijn proces moet kunnen afwachten in vrijheid!
Aanhouding
Binnen of buiten heterdaad (art. 53/54 Sv)
Doel: leiden naar een plaats van verhoor ter voorgeleiding aan (h)ovj
Ophouden voor onderzoek: maximaal 6 of 9 uur (tijd 00.00-09.00 uur
niet meegerekend) (art. 56a lid 2 Sv)
Alleen te verlengen als geen inverzekeringstelling mogelijk en identiteit
verdachte onbekend (art. 56b Sv)
Na aanhouding recht op consultatiebijstand en verhoorbijstand (art. 28
Sv e.v.)
3
, Inverzekeringstelling
• Alleen voor feiten waarvoor voorlopige hechtenis mogelijk is:
Art. 58 lid 1 Sv. Misdrijven waarop (meestal) 4 jaar of meer staat. Zie art. 67 lid 1
onder b, c en art. 67 lid 2 Sv.
• In het belang van het onderzoek (art. 57 lid 1 Sv) (dus niet voor
‘weekendje weg’)
• Door officier van justitie of hulpofficier van justitie.
Maximaal 3 dagen (art. 58 lid 2 Sv).
• Mogelijkheid tot erlenging met 3 dagen (alleen door officier van justitie)
• Verdachte mag zich bij verhoor ivs laten bijstaan door advocaat (art. 57 lid
2 Sv).
• 59a Sv: toetsing door de RC
Rechtmatigheidstoets art. 59a Sv
• Toetsen van rechtmatigheid van de aanhouding en inverzekeringstelling
door de rechter-commissaris
• Vanwege het gesloten stelsel van rechtsmiddelen kunnen verweren die
daar hadden moeten/hadden kunnen worden gevoerd mbt formaliteiten
van aanhouding en inverzekeringstelling (en die, indien succesvol, zouden
moeten leiden tot de invrijheidstelling van de verdachte), als zodanig (dus;
als pleidooi voor onmiddellijke invrijheidstelling) niet elders (of later) meer
worden gevoerd
• Toetsing moet plaatsvinden binnen 3 dagen en 18 uur na aanhouding (als
mogelijk combinatie met toetsing vordering bewaring)
• Verdachte is bevoegd zich bij verhoor door raadsman te laten bijstaan (art.
59a lid 3)
EHRM Ibrahim t. VK
Art. 6 EVRM toegang een raadsman is een fundamenteel recht voor het recht
op een eerlijk proces
Je moet vanaf het eerste verhoor toegang tot een raadsman hebben, tenzij er
sprake is van compelling reasons om dit recht te beperken (§256)
1. Waren er compelling reasons?
Het niet hebben van een wettelijke voorziening is GEEN compelling reason!
Is deze compelling reason er niet? Dan betekent het niet dat er gelijk een
schending is van art. 6 EVRM (§262).
De Staat moet echt aantonen dat ondanks dat verdachte geen recht
heeft gehad op rechtsbijstand, dat dit gerechtvaardigd was
2. In hoeverre is de strafzaak van de verdachte ‘bevooroordeeld’ (was er een
fair trial? Was the ‘proceedings as a whole’ fair?)
Aanknopingspunten in §274. Waarborgen ten aanzien van de persoon van
de verdachte
HR Consultatiebijstand niet-aangehouden verdachte
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nienke3. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
