Wanneer de benodigde middelen niet voorhanden zijn, kan de factor tijd
de uitkomst bieden. DE factor tijd heeft op die manier invloed op de
hoeveelheid en kwaliteit van de middelen waarover iemand beschikt.
Omdat de factor tijd de kwaliteit en de hoeveelheid van middelen
beïnvloedt, heeft de factor tijd zelf ook een prijs. De prijs van tijd heeft een
speciale naam: de rente.
De rente komt tot stand op de vermogensmarkt. De vermogensmarkt is de
markt waar vraag en aanbod van financieel kapitaal bij elkaar komen. De
markt is abstract. De hoogte van de rente heeft te maken met de
reporente (ook wel refirente). Het rentepercentage dat de part. Banken
moet betalen over geld dat ze bij de centrale bank (cb) lenen. Dit maakt
het de minimale rente, anders maken de banken geen winst. De rente die
de (normale) banken rekenen kennen we ook wel als de algemene prijs
van tijd. Dit percentage wordt door elke bank naar eigen inzicht verhoogd.
Een uitlener (lender) wil rente ontvangen, omdat:
De uitlener in die tijd niet zelf het geld kan investeren of beleggen
en zodoende geen winst/rente kan realiseren.
Inflatie (stijging v.h. gemiddelde prijspeil), waardoor het geld minder
waard wordt.
Het risico van niet terugbetaling.
Het uitlenen van geld vindt plaats op de vermogensmarkt:
Vermogensmarkt
Aanbieders van Vragers van
vermogen vermogen
(uitleners, lenders) (leners, borrowers)
Gezinnen Bedrijven en
(vooral gedwongen overheden
door pensioenpremie)
Vermogensmarkt (naar
termijn)
Kapitaalmarkt ‘geldmarkt’
(lange termijn) Krediet met een korte
Bv. termijn
(staats)obligaties (meestal 2 jaar)
Kort lopend spaargeld
aandelen
, 1.2 Intertemporele substitutie
De prijs van tijd (rente) maakt het mogelijk om de factor tijd in een ruil te
betrekken de rente maakt echte mogelijk om te ruilen over de tijd.
Sparen moet dan ook gezien worden als een het uitstellen van een
consumptie: directe consumptie wordt vervangen door consumptie in de
toekomst. Dit verschuiven heeft intertemporele substitutie. Consumptie in
de huidige tijd word vervangen(gesubstitueerd) door een consumptie in de
toekomst.
Sparen levert enerzijds rente op. Anderzijds loopt de spaarder door het
uitstellen van de consumptie in eerste instantie consumentensurplus mis
(het is leuker is eerder te hebben). Voor het mislopen wordt hij
gecompenseerd door rente. Of de consument nu een aankoop doet of later
zal bepaald worden door het verschil tussen de algemene prijs van , de
rente, en de individuele prijs van tijd. De individuele prijs van tijd is gelijk
aan het ongemak dat iemand ondervind door de consumptie uit te stellen.
De individuele prijs van tijd verschilt per persoon: behoefte/ hoe geduldig
ben je?
Sparen betekent letterlijk niet consumeren. Sparen kan op meerdere
manieren:
Je geld op de bankrekening zetten rente
Gewone spaarrekening / beleggen
Termijn deposito (vastzetten voor een bepaalde periode voor een
hogere rente)
Oppotten, ‘Cash’ (omdat je geen vertrouwen hebt in het bancaire
systeem) of op een gewone betaalrekening
Kopen van effecten: bv. Aandelen of obligaties.
Obligaties: verhandelbare leningen met een vast uitgekend rentebedrag
per jaar (aan de overheid).
Naast dat een consument een koop aan uitstellen kan hij deze ook
vervroegen. Er wordt in dat geval geconsumeerd terwijl de consument er
nog geen geld voor heeft, hij moet lenen. Over deze lening moet rente
betaald worden aan de lender. De rente die hij betaalt is de prijs voor het
vervroegen van de consumptie.
Ook nu weer bepaalt het verschil tussen de algemene prijs van tijd, de
rente, en de individuele prijs van tijd of een consument besluit geld te
lenen, om de koop te vervroegen.
Wie spaart en rente ontvangt geeft een voorraadgrootheid in beheer, het
spaargeld, en krijgt een stroomgrootheid terug.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper PabloMagnifico. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.