Samenvatting

Samenvatting Alle tentamenstof Grondslagen van het recht

2 keer verkocht

Instelling
Universiteit Utrecht (UU)

In deze samenvatting is alle tentamenstof van Grondslagen van recht opgenomen. Het is bondig en duidelijk opgeschreven. Met deze samenvatting heb ik het vak afgesloten met een 8.

[Meer zien]

Voorbeeld 3 van de 29 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 25 oktober 2022
Aantal pagina's 29
Geschreven in 2021/2022
Type Samenvatting

recht en regels
recht en beginselen
recht en samenleving
rechtsrealisme
recht en rechtvaardigheid
recht
vrijheid en gelijkheid
rechtspositiv
casus van de grotverkenners
rechtsvinding en rechtsvorming

Volgen

irisandriessen Lid sinds 2 jaar 20 documenten verkocht

Thema 1 Wat is het recht?

Hoofdstuk 1 Hoofdlijnen: Recht
Functies rechtsregels:
 Verschaffen van informatie
 Ons leven wordt gestuurd door rechtsregels

Sociale regels
 Groepsregels = bepalen specifiek hoe groepsleden zich behoren te gedragen
 Morele regels = normen en waarden die betrekking hebben op fundamentele
levensvragen.
 Regels van beroepsethiek = regels die aangeven hoe een bepaald beroep moet
worden uitgeoefend.

Functies rechtssystemen
 Scheppen van sociale orde
 Bieden van een niet-gewelddadige conflictbeslechting  recht voorkomt dat men
het heft in eigen handen neemt
 Garanderen individuele ontplooiing en autonomie van burgers.
 Rechtvaardig verdelen schaarse goederen in de samenleving
 Kanaliseren van sociale veranderingen (bv. Vrouwelijk stemrecht 1919 na
feministische golf)

Soorten rechtsregels
 Gedragsnormen = rechtsregels die een gedraging verbieden, gebieden of toestaan.
 Sanctienormen = geven aan welke sancties volgen na overtreding gedragsnorm
 Bevoegdheidsverlenende normen = delen macht en bevoegdheid uit aan de
staatsorganen

Positief recht = recht dat is erkend of vastgesteld door de mensen in de maatschappij
 Hebben doorgaans gelding en zijn dus bindend.
 Effectiviteit; of de rechtsregels daadwerkelijk worden nageleefd en gehandhaafd.
Sommige rechtsregels worden door niemand meer nageleefd, overheid doet hier niks aan =
gedoogbeleid.

Objectief recht = geheel van rechtsregels
Subjectief recht = bevoegdheid/aanspraak. Concrete rechten en plichten van een
rechtssubject.  2 kanten; voor rechthebbende is het een mogen of aanspraak. Anderen
moeten het subjectieve recht respecteren.

Hoofdstuk 2 Hoofdlijnen: Indelingen in het recht
Klassieke grondrechten = vrijheidsrechten  deze rechten beschermen de burger t.o.v. de
overheid (bv. Vrijheid van meningsuiting art. 7 Gw)
Sociale grondrechten = rechten die een handelen van de overheid vereisen (bv. Bevordering
voldoende werkgelegenheid art. 19 lid 1 Gw)

1

,Publiekrecht
 Recht tussen overheidsinstanties en burgers & tussen overheidsinstanties onderling.
 Burger ondergeschikt aan overheid
 Overheid kan voor de rechter gedaagd worden
 Als burger of instantie het niet eens is met een besluit  bestuursrechter
  Staatsrecht, bestuursrecht en strafrecht

Staatsrecht
 Bepaalt inrichting en opbouw van de staat
 Nationale wetgever = regering & parlement  rechtsregels voor heel NL
 Grondwet + organieke wetten  welke staatsorganen zijn er & welke bevoegdheden
en taken hebben die
 Statuut = voor NL + Aruba, Sint-Maarten en Curaçao
 Gw = NL

Bestuursrecht
 Rechtsregels voor overheidsorganen die belast zijn met uitvoering en handhaving
rechtsregels.
 Bestuur  veel instanties, ook belastingdienst en duo
 Besluiten van bestuursorganen hebben betrekking op individuele burger
 Awb  hoofdstructuur van bestuurs(proces)recht. Belangrijk hierin voor burgers =
abbb

Strafrecht
 Rechtsregels die strafbare feiten en mogelijke sancties omvatten
 Belangrijk dat het duidelijk is wat er strafbaar is. Strafrechtelijk legaliteitsbeginsel =
‘’Geen feit is strafbaar dan uit kracht van een daaraan voorafgegane wettelijke
strafbepaling’’

Privaatrecht
 Recht tussen burgers onderling, burgers zijn gelijk
 Partijen mogen juridische relatie zelfstandig regelen binnen de grenzen van de
rechtsregels
 Burgerlijke rechter bij een geschil
  Burgerlijk recht en handelsrecht

Dwingend recht = betrokkenen mogen hiervan niet afwijken
Aanvullend recht = betrokkenen mogen hiervan wel afwijken
Dwingend of aanvullend?  Verbod of gebod is meestal dwingend. Als het gaat om
algemeen belang, openbare orde of goede zeden ook meestal dwingend.

Materieel recht
 Welke rechten, plichten en bevoegdheden burgers kunnen ontlenen aan de regel
 Inhoud van de rechten, plichten en bevoegdheden
 BW, Sr, Gw

2

, Formeel recht
 Regels waarmee materieel recht kan worden gehandhaafd
 Procesrecht  welke rechter bevoegd, welke kwesties voorleggen aan rechter, op
welke wijze procedure voeren
 Ruime begrip formeel recht = regels over totstandkoming van wetgeving of
bestuursbesluiten

Internationaal recht = rechtsregels die staten of internationale organisaties vastgesteld
hebben of die internationaal bekend zijn
o Recht tussen staten (volkenrecht) in verdragen
o Recht m.b.t. internationale organisaties

Nationaal recht = recht dat binnen nationale staten tot stand komt
o Nationale staat: er moet sprake zijn van een grondgebied, een volk en een overheid
die effectief gezag uitoefent (soevereiniteit)

Thema 2 Casus van de grotverkenners

Fuller, ‘The case of the Specluncean Explorers’
Verhaal van de grotverkenners. Dag 23 dat de vijf mannen vastzitten in de grot. Ze komen
tot het dilemma; blijven we nog langer wachten tot er een reddingsactie komt of eten we
één persoon op zodat de rest het zeker overleefd?
Whetmore stelde dat laatste voor. Ze dobbelen erom, Whetmore verliest en gaat akkoord
met dat hij vermoord wordt en opgegeten door de andere vier mannen.
De mannen worden uiteindelijk gered, terug in Newgarth ontstaat de vraag: moeten de
mannen berecht worden voor het opzettelijk iemand van het leven beroven? De sanctie die
hierop staat is de doodstraf. Oordelen van verschillende rechters:

Truepenny
 Stelt als eerste dat rechters niet moeten bepalen of iemand goed of slecht is.
 Er moet strikte wetstoepassing plaatsvinden, rechters zijn daaraan gebonden
 Hij vindt dat rechterlijke uitspraken niet altijd rechtvaardig hoeven te zijn. Ook
onrechtvaardige uitspraken moeten worden nageleefd.
 Recht en rechtvaardigheid zijn dus twee verschillende dingen
 Theorie  rechtspositivisme
 Uitspraak  doodstraf

Foster
 Stelt dat de mannen niet in gebied van de staat waren, de regels van de staat golden
dus op moment van doden niet. In plaats daarvan golden de natuurlijke regels, het
hogere recht.
 De situatie was er geen voor de geldende regels van het positief recht. De mannen
hebben eigen regels gemaakt en die nageleefd = rechtvaardigheidsbeginsel.
 Letter van de wet moet wijken voor de achterliggende gedachte
 Theorie  natuurrecht
 Uitspraak  vrijspraak

3

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper irisandriessen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,29. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 68175 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis

Samenvatting

Samenvatting Alle tentamenstof Grondslagen van het recht

Document informatie

Onderwerpen

Geschreven voor

Verkoper

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud