Basisinformatie (College 1):
Doelen vak:
o Kennis en begrip
o Toepassing en communicatie
o Oordeelsvermogen
College thema’s
o Rationele versus humanistische sturing
o De formele versus informele organisatie
o Organisatie en omgeving
o Structuur versus cultuur
o Bureaucratie versus postbureaucratie
file:///C:/Users/jenna/Downloads/KBO%20Mindmap.pdf link naar mindmap
Theorie college 2:
Historische achtergrond:
o Organisaties werden steeds belangrijker tijdens industriële revolutie maar daarvoor bijv. bij
Egyptenaren waren er ook al vormen van organisaties.
o Industriële revolutie in hele korte tijd is onze samenleving fundamenteel anders
geworden. Geleidelijk proces.
Eerst kleine bedrijven van baas-eigen maar dat veranderd naar grote bedrijven onder
leiding van professionele bestuurders. Er is big business ontstaan.
Veel verstedelijking en versnelling. Van landbouw naar industrie.
Opkomst kapitalistisch systeem met kapitaalbezitters en arbeiders waardoor adel in
1 generatie in 1 klap heel veel macht verloor, het ging niet meer om het hebben van
land wat adel had maar om bedrijven.
Afnemende betekenis van standen en familie en opkomst van grootschalige
industrie, grote steden, vervoer, nationale staten en markteconomie en
organisatiesamenleving.
o Kenmerken big business:
Snelle forse groei, grote gebouwen, veel personeel etc.
Differentiatie van taken en grote, complexe organisatie
Horizontale en verticale integratie van de markt: concurrenten die fuseren of meer
samenwerkingen (conglomeraten ontstaan: ondernemingen actief in diverse
markten)
Eigenaren worden extern gefinancierd waardoor er veel minder financieel risico is
Oligopolie: markt beheerst door een paar grote ondernemers
Minder “onzichtbare hand van de markt” en meer zichtbare hand van het
management managerial revolution. Succes hing af van of het bedrijf goed werd
geleid dus het management heeft een hele belangrijke rol.
19e eeuwse sociologen
o In plaats van helemaal in de war te raken gingen sociologen de nieuwe manier van de
samenleving onderzoeken en analyseren
o Denkers:
, Karl Marx: Zijn theorie zegt dat er een rauwe vorm van industrialisatie waarbij de
klassen in strijd met elkaar gingen.
Emile Durkheim: Niet alleen maar conflict maar ze komen er ook weer uit en hij
analyseerde de processen van samenwerking.
Max Weber: Eerste organisatiewetenschapper, bureaucratiemodel (een nieuw
organisatiemodel is ontstaan)
o 3 begrippen die de ontwikkelingen toen duidelijk uitleggen:
Proces van differentiatie en machtsconcentratie, verregaande opsplitsing van
activiteiten die door specifieke mensen of groepen worden gedaan en aan aparte
organisaties worden gekoppeld die centraal geleid worden. Heel complex en veel
organisatie nodig.
Iedereen eigen plek binnen de organisatie waar je hoorde en nergens
anders.
Verticale en horizontale hiërarchie en verdeling van taken en relaties tussen
mensen.
Proces van commodificatie of verwarring, alle activiteiten werden nu uitgedrukt in
geld. Alles had ineens een financiële waarde.
Rationalisatie (Max Weber), het ordenen en systematiseren van de werkelijkheid om
haar beheersbaar te maken, waarmee ons denken en handelen steeds meer
onderworpen wordt aan berekening, beredenering en beheersing. Ook alles wat je
menselijk maakt werd hieraan onderworpen.
o Bureaucratie zorgt voor een duidelijke grens tussen privé en zakelijkheid en deze twee staan
volledig tegenover elkaar.
Theorie college 3:
Rationeel-bureaucratisch management: Ideaal
o Veel sociale ongelijkheid en dit ontstaat binnen organisaties.
o Cultuur waar zakelijkheid overheerst
Organisaties zijn plekken waar we rationeel met elkaar omgaan echt uitvoeren en
niet niksnutten
o Taylor en Weber hebben de basis gelegd voor rationele structuren binnen organisaties.
o Naar een moderne georganiseerde samenleving:
Differentiatie en machtsconcentratie
Commodificatie (Marx)
Rationalisme
o Klimaatverandering komt door de vele consumptie, productie en efficiëntie en heeft dus te
maken met de ideeën van Taylor
o Vroeger was de bureaucratie het antwoord op alle problemen die er waren, overal
uitvindingen en technologische vernieuwingen waardoor alles als een machine ging werken
mensen moesten gedisciplineerd worden om goed in dit proces op te gaan. Mensen
hebben echter eigen ideeën en zijn niet altijd even gemotiveerd, werkten dus niet keurig en
netjes mee in de nieuwe systemen. Hier komt Taylor aan bod
o Adam Smith (wealth of nations 1776) had voorspeld dat er grote winsten gemaakt worden
als de productie omhoog zou gaan door taken op te splitsen. Hierdoor worden personen
sneller en handiger (vele handen maken licht werk)
o Max Weber en Frederick Taylor voor tentamen leren
Leefden tijdens industriële revolutie toen het organisatie thema belangrijk werd
o Kenmerken management Taylor
, Standaardisatie van werkprocessen en formalisatie van gedrag van regels en
procedures: Nauwgezette analyse van de arbeider, selectie en scholing voor
specifieke taken en nauwgezette analyse van de werkprocessen en formeel
vastleggen van uit te voeren taken (geen creativiteit en meningen, het wordt een
routine waardoor het sneller gaat, variatie kost tijd en weer opnieuw dingen
begrijpen wat inefficiënt is). Formalisatie gaat over het op een papier zetten in de
vorm van regels zodat mensen zelf ook weten hoe het werkt.
Horizontale en verticale taakverdeling: Ver doorgedreven specialisatie en scherpe
scheiding tussen denken en doen, plannen en uitvoeren, leiding en uitvoerenden
(gebracht als ‘samenwerking’ en ‘evenredige ’werkverdeling). Iedereen weet waar hij
aan toe is want anders gingen mensen hun taken alsnog niet uitvoeren.
Prestatieloon (niet standaard bij bureaucratie, wel bij scientific management altijd):
Directe koppeling tussen beloning en productieniveau commodificatie (alles word
uitgedrukt in geld).
Soldiering (mensen die proberen zo min mogelijk te doen op een dag doro de
belangentegestelling) loste hij op door systemen voorop te zetten en je moet
werknemers ook helpen want ze zijn ongeschoold en hebben geen ervaring dus
vriendelijk zijn.
Lenin en Taylor hadden ongeveer dezelfde ideeën
o Henri Fayol, Frankrijk: (hoef je dus niet te weten maar goed om te vergelijken met Taylor)
SPECIALISATIE en werkverdeling
DISCIPLINE: respect voor regels
ORDE: juiste goederen, geld en mensen op de juiste plek
CENTRALISATIE: alleen delegeren als dat efficiënter is
HIËRARCHIE
FORMELE BEVOEGDHEID om orders te geven
EENHEID van BEVEL: elke medewerker één baas
EENHEID van LEIDING: één baas voor samenhangend werk
STABIEL PERSONEELSBESTAND: verloop ondermijnde organisatie
BELONING rechtvaardig en productie verhogend
RECHTVAARDIGE BEHANDELING medewerkers
INITIATIEF en meedenken
EENSGEZINDHEID en teamgeest
Organisatiebelang
De dikke passen niet bij Taylor en wel bij scientific management
o Gullick bedacht functie van management en leiders: POSDCoRB
Planning-Organizing- Staffing- Directing – Co ordinating – Reporting – Budgeting
o Henry Ford, VS:
Taylorisme aangepast ook wel fordisme genoemd daardoor
Technologische ondersteuning van het systeem van Taylor, geen concurrenten
konden tegen zijn ideeën op.
Hij kwam met een 8 uur durende werkdag ipv minstens 12/16 uur want zo kreeg hij
veel personeel.
Hard werken maar kort en goed betaald
Lopende band, hierdoor verzekerd van een grote productie.
Rationeel-bureaucratisch management: Kritiek
o Doelbewust darwinisme bij Amazon, survival of the fittest want heel mentaal brekend. T.O.T
beleid waardoor je niet te veel mag plassen of koffie halen want dat word gemeten en dan
kan je op staande voet ontslagen worden
o Werknemer belang staat zeker niet op nummer 1.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jennakooistra. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,29. Je zit daarna nergens aan vast.
