Lessen algemene medische fysiologie Mannelijk voortplantingsstelsel volledig uitgetypt van prof. Calders Ugent Revalidatiewetenschappen en Kinesitherapie. 1e jaar kine - 2e semester
Het voortplantingsstelsel heeft een functionele verlap met het
endocrinum.
Het mannelijk voortplantingsstelsel
Voortplanten is dat we zaadcellen (= spermatozoa of spermatozoïde)
moeten produceren en die bij een eicel krijgen. Als die 2 versmelten, kan
daar een embryo uit ontwikkelen. We moeten dus een deel hebben waarin
de zaadcellen worden geproduceerd en dat is id testes (= zaadbal). Dan
kom je id epididymis (= bijbal) die een belangrijke rol speelt id verdere
ontwikkeling vd spermatozoïden en het dient ook als een soort
opslagplaats. Uiteraard is er een deel id zaadbuisjes id testes aanwezig
maar ook id bijbal. Die moeten nr de buitenwereld dus daarvoor hebben
we een zaadleider (= vas deferens/ductus deferens) nodig. Eens de
zaadcellen nr de buitenwereld komen is het belangrijk dat ze mobiel/actief
kunnen zijn. Ih begin daar id testes en zelfs id epididymis (= bijbal) zijn die
heel weinig mobiel/actief. We moeten daar bij wijze van spreken
voedingsstoffen en een aantal belangrijke hormonen aan toevoegen
zodanig dat die actief worden en kunnen gaan zwemmen. Dat gebeurt id
zaadleider (= vas deferens/ductus deferens) omdat er verschillende
klieren aanwezig zijn. Een heel belangrijke klier is natuurlijk de prostaat
omdat die heel veel voedingsstoffen afgeeft en een aantal componenten
waardoor de zaadcellen optimaal worden in functie. Je hebt ook de klieren
van Cowper (= Cowper’s gland). Er zijn ook de zaadblaasjes (=
seminale vesicles). Die 3 componenten, de prostaat, de klieren van
Cowper en de zaadblaasjes, dienen om zaadvocht te produceren; dat
zaadvocht is erop gericht dat de spermatozoïden zo optimaal mogelijk
kunnen functioneren/bewegen. Die hebben gigantisch veel energie nodig.
Een spermatozoa zit naast DNA vol met mitochondriën omdat die een
lange weg moet afleggen en dus veel energie moet kunnen gebruiken. Het
heeft ook heel veel substraten nodig om te kunnen bewegen. De
zaadleider komt uiteindelijk id penis terecht en vandaaruit nr de
buitenwereld.
Id testes hebben we verschillende compartimenten met daarin de
zaadbuisjes. We hebben de vasa recta maar opgelet want id nier is er
ook een vasa recta. Vandaar dat we dat de vasa recta testes en de vasa
recta nefron noemen. De vasa recta is niets anders dan de rechte
verbinding tss de zaadbuisjes en de rete testes wat het voorgedeelte is
vd epididymis. De zaadbuisjes worden met de bindweefselsepta
onderscheiden. In dat gedeelte zitten gigantisch veel receptoren,
bezenuwing en een heel sterke doorbloeding. De epididymis mondt dan uit
id ductus deferens die uitgaat nr de vas deferens.
Als je de zaadbuisjes doorsnijdt, zie je cellen die behoren tot de
spermatogenetische reeks; dat is de vorming vd spermatozoa.
Vertrekkende vanuit een stamcel heb je heel dat proces vd meiose. Op
welbepaalde plaatsen zitten daar relatief grote cellen in; de Sertollicellen
zijn daar aanwezig omdat ze verschillende functies hebben vnl. gericht op
1
,een optimale spermatogenese. Die gaan een stukje meehelpen id
ontwikkeling van spermatozoa. Dat kan gebeuren op een zeer structurele
manier, een mechanische manier door steun te bieden; uiteindelijk
vormen ze bij wijze van spreken een aantal compartimenten binnen de
zaadbuisjes waarin spermatozoa zich kunnen ontwikkelen. Maar ze gaan
ook een belangrijke rol spelen ih geven van voeding. Als je kijkt nr de
ontwikkeling van een spermatide (= haploïde cel die zich ontwikkelt tot
een zaadcel) nr een spermatozoa, dan heb je heel veel materiaal dat
wegvalt bij de spermatozoa; dat wordt opgenomen/gerecupereerd om als
voeding/bouwstof te dienen voor de spermatozoa. De Sertollicellen gaan
daar een belangrijke rol in spelen. Anderzijds hebben de Sertollicellen ook
een belangrijke endocriene functie; vb inhibine is een EW-hormoon dat
een rol speelt id regulatie van vnl. FSH thv de hypofyse. Ander vb is het
androgeen bindend proteïne ABP, we produceren id Sertollicellen ABP
dat dient om testosteron te binden en voor een belangrijk deel dat af te
geven ad spermatozoa zodanig dat die zich makkelijker/beter/optimaler
kunnen ontwikkelen.
2
, We hebben de ontwikkeling vd spermatozoa; we vertrekken vanuit
stamcellen die zich mitotisch kunnen delen waardoor je een grote poel
van stamcellen krijgt. Dan pas gaat er een meiotische deling optreden die
vnl. in gang gezet wordt vanaf de puberteit omdat er dan heel wat
geslachtshormonen gaan vrijkomen die dan mee gaan ondersteunen. 1e
meiotische deling, 2e meiotische deling. Bij de ontwikkeling van
spermatozoa is dat vrij eenvoudig; van 1 stamcel ontwikkel je 4
spermatiden en vandaaruit krijg je 4 spermatozoa. Normaal zijn dat 4
functionele cellen die ontwikkeld worden id spermatogenetische reeks;
uiteraard kan er altijd iets mis gaan. Het kan bv zijn dat er in 1 vd delingen
iets mis verloopt dat je geen goeie verdeling hebt vh genetisch materiaal.
Je hebt een spermatide en je moet spermatozoa ontwikkelen; een heel
belangrijk deel is de ontwikkeling vd staart en daar kan het ook fout lopen.
Je hebt spermatiden die ontwikkelen tot een spermatozoa zonder staart;
die gaan niet ver zwemmen. Je hebt spermatozoa die 2 staarten hebben.
Dat zijn inefficiënte spermatozoa; het zijn enkel spermatozoa met 1 staart
die optimaal kunnen functioneren als er voldoende energie ontwikkeld kan
worden. Dwz als de mitochondriën die daar aanwezig zijn, optimaal
kunnen werken. Dat is ook allemaal afhankelijk vd
omgevingsomstandigheden en vd hoeveelheid geslachtshormonen
aanwezig om dat te kunnen ondersteunen.
Als we kijken nr de spermatozoa zien we bovenaan het kopgedeelte met
daarin het genetisch/DNA materiaal onder een
haploïde vorm. De spermatozoa versmelt met
een eicel; 2 haploïde cellen vormen 1 diploïde
cel en je krijgt een zygote die zich kan
ontwikkelen. De kop is omgeven door een
acrosomale kap; enerzijds is die dus zeer goed
beschermd, anderzijds zitten daar enzymen in.
Op het moment dat de spermatozoa id richting
gaat van een eicel; de eicel kun je niet zomaar
op eender welke plaats binnentreden, er zijn
heel specifieke plaatsen. Daar waar de
spermatozoa kan binnentreden, zijn
er bepaalde receptoren voor de
spermatozoa. Op het moment dat er
daar contact is, gaan de
acrosomale enzymen beginnen werken zodanig dat ze een
gat kunnen maken id eicel en dat het genetisch materiaal
afgegeven kan worden. Dan heb je de nek en het
middensegment; ih middensegment zitten mitochondriën.
Naarmate je beter getraind bent, krijg je mitochondriale
ketens. Het mooiste vb van mitochondriale ketens zijn de
spermatozoa; dat is een groot deel van mitochondriën die met
mekaar versmolten/verbonden zijn. Die werken zeer intensief
samen met mekaar. De spermatozoa kan dus gigantisch veel
energie produceren over een lange tijd; dat komt omdat je te maken hebt
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper simu. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
