- Dankzij het recht is samenleven mogelijk.
- ‘Geen gemeenschap zonder recht, geen recht zonder gemeenschap.’
- Recht ontstaat niet op zich, maar wordt beïnvloed door andere elementen.
BEGRIP RECHT
Drie belangrijke elementen:
- Gedragsregel: Regels waar je je graag aan houdt, regels waar je je aan moet
houden. Bv. Op tijd komen in de les, voorrang van rechts, stoppen aan een rood
licht.
- Afdwingbaar: Als je de regels niet naleeft kan je een sanctie krijgen. Bv. Je krijgt
een boete wanneer je door het rood licht rijdt.
- Via staatsapparaat van de afdwingbaarheid: Recht ontstaat niet zomaar. Als er
geen druk verkeer is zou deze regel niet worden opgelegd.
INDELING VAN RECHT
Opdeling
- Publiek recht (voor een hele groep) – Privaat recht (1 op 1)
- Nationaal recht (België) – Internationaal recht (over de grenzen)
Vier groepen
- Nationaal privaat (burgerlijk recht: huwelijk)
- Nationaal publiek
o Grondwettelijk recht – staatsrecht (grondwet)
o Administratief recht
o Strafrecht en strafprocesrecht (hof van Assisen)
o Fiscaalrecht en begrotingsrecht
- Internationaal privaat IPR: het gaat over de gevallen van een Belg die in Nederland
een ongeluk heeft gehad met een fransman. → De Nederlandse wetgeving
- Internationaal publiek (volkenrecht)
Bijzondere gevallen
- Zowel publiek als privaat (bv. Collectief arbeidsrecht)
o Regels voor een grote groep van toepassing voor iedereen die werkt in een
sociale sector
o Regels voor 1 persoon specifiek
1
,SAMENVATTING RECHT ROMY ANGELI
BRONNEN VAN HET RECHT
Waar vinden we de regels waar we ons aan moeten houden?
Hiërarchische opsomming (een vorm van belangrijkheid):
- Internationale rechtsbronnen
- Belgische federale wetgeving
- Gewoonterecht
- Rechtspraak en rechtsleer
De regels die daar instaan hebben daar steeds voorrang. Je moet kijken wat als eerste als
regel is benoemd en dat komt dan eerst.
Degene die hoger in de hiërarchische ladder staan, hebben meer in discussie altijd gelijk
INTERNATIONALE RECHTSBRONNEN
Waarom moeten we de regels die over de grenzen gelden, volgen?
- België sluit verdrag met een of meerdere staten
- België lid worden van een internationale organisatie
Lid van de VN, EU – regels die hier worden gemaakt, moeten ook worden gevolgd
in België.
BELGISCHE WETGEVING
Federale wetgeving: voor iedereen die in België woont
- Grondwet
- Wet (abortus, echtscheiding)
- Koninklijk besluit → verduidelijking van een wet Hiërarchische
- Ministerieel besluit → verduidelijking van een koninklijk besluit opsomming
Regionale wetgeving: in bepaalde regio’s daar de wetten van (gemeenschappen of
gewesten)
- Decreten/ordonnanties
Rechtsbron in een regio
2
, SAMENVATTING RECHT ROMY ANGELI
- Besluit van gewest- of gemeenschapsregering
Verduidelijken van decreten/ordonnanties
- Provinciale regelementen/besluiten
Rechtsregels van provincie apart
- Gemeentelijke regelementen/besluiten
GEWOONTERECHT
Kunnen we niet gaan opzoeken op papier, ze zijn algemeen gekend
Bv. Hoe ver de bomen van de buren op hun stuk grond moeten staan
RECHTSPRAAK EN RECHTSLEER
Rechtspraak: een uitspraak van een rechter: een vonnis
Rechtsleer: de boeken of artikelen die hierover geschreven zijn
HOOFDSTUK 2
HET BELGISCH POLITIEK LANDSCHAP
Principes inrichting staatsherstel
Rechtstaat (>wetstaat)
- Democratie (> particratie: stem van alle burgers, ze hadden juist inspraak. Wij
kiezen voor de partijen maar zij gaan het zelf doen)
- Scheiding der machten
- Centralisme (> regionalisering: werken met verschillende regio’s)
BELGISCHE STAATSHERVORMING (ZES FASES)
Fase 1: 1970
- Indeling van België in taalgebieden, cultuurgemeenschappen, gewesten, …
Fase 2: 1980
- Arbitrage hof wordt opgericht, cultuurgemeenschappen worden
gemeenschappen (naast culturele aangelegenheden ook persoonsgebonden
aangelegenheden)
Fase 3: 1988-1989
- Uitbreiding bevoegdheden gewesten en gemeenschappen (bv. Jeugdbijstand
voor gemeenschappen, uitbreiding bevoegdheden, arbitrage hof, …)
Fase 4: 1992
- Sint Michielsakkoord: het doel was om van België een volwaardige federale staat
te maken.
Fase 5: 2001
- Verruiming bevoegdheden gemeenschappen en gewesten, uitbreiden fiscale
behoeften
Fase 6: 2011
- Splitsing Brussel-Halle-Vilvoorde, overdracht bevoegdheden van federaal naar
gewest- en gemeenschapsniveau
FEDERALE INSTELLINGEN
De federale instellingen
- Federale parlement: Kamer en senaat, samen met koning wetgevende macht
- Federale regering: Samen met koning de uitvoerende macht
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper romyangeli. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,19. Je zit daarna nergens aan vast.